Rotavirusvaccin voorkomt dood door diarree

Het sinds 2006 ook in Nederland beschikbare rotavirusvaccin vermindert de morbiditeit en mortaliteit bij kinderen tot 5 jaar als gevolg van diarree door het rotavirus. Dit blijkt uit een placebogecontroleerde studie, een retrospectieve studie en een casereport in NEJM van 28 januari.

De eerste studie werd gedaan in Zuid-Afrika en Malawi door Shabir Madhi c.s., onder bijna 5000 kinderen tot 1 jaar. In de gevaccineerde groep kreeg 1,9 procent een ernstige rotavirusinfectie, ten opzichte van 4,9 procent in de placebogroep. In Malawi bedroeg het aantal voorkómen ernstige ziektegevallen 6,7 per 100 gevaccineerde kinderen per jaar, in Zuid-Afrika 4,2.

In de tweede studie verzamelden Vesta Richardson c.s. gegevens van Mexicaanse kinderen die tussen 2003 en 2009 waren gestorven aan ernstige diarree zonder bekende oorzaak. In 2007 werd begonnen met vaccinatie tegen het rotavirus en eind dat jaar was ongeveer 74 procent van de kinderen jonger dan 11 maanden ingeënt. Het totaalaantal gestorven kinderen door diarree bedroeg 1118 in 2008, 675 minder dan de gemiddelde jaarlijkse sterfte (1793) in de periode vóór inenting (2003-2006). Het aantal sterfgevallen daalde bij kinderen tot 1 jaar zelfs van gemiddeld 62 per 100.000 per jaar in 2003-2006 naar 36 per 100.000 in 2008. Bovendien daalde ook het aantal sterfgevallen bij kinderen tussen de 12 en 23 maanden, die lang niet allemaal waren gevaccineerd.

In een casereport beschreven Niraj Patel c.s. drie zieke kinderen met severe combined immunodeficiency (SCID), een aandoening die voor hun vaccinatie nog niet was ontdekt. Zij werden na vaccinatie met het rotavirusvaccin hevig ziek. Volgens commentator Mathuram Santosham waren de symptomen – diarree en dehydratie – echter minder hevig dan als zij met het originele virus in aanraking waren gekomen.

Santosham meent dat de drempel voor toepassing van het vaccin omlaag moet. Momenteel is het voorgeschreven tijdschema voor vaccinatie te beperkend en zijn de kosten nog te hoog om vaccinatie in risicogebieden op grote schaal mogelijk te maken. NL

NEJM 2010; 362: 289-98, 299-305, 314-9 en 358-60