Rookbeleid nodig voor de ggz
1 reactieEr moet een algemeen geldend rookbeleid komen voor de ggz-sector. Nu nog heeft bijna de helft van de onderzochte zorgverleners nog nooit cliënten ondersteund bij het stoppen met roken. Dat staat in het rapport ‘Rookbeleid in de GGZ’, uitgebracht door het Nationaal Expertisecentrum Tabaksontmoediging, ondergebracht bij het Trimbos Instituut.
Dat er in de algemene bevolking steeds minder rokers zijn en in de ggz verhoudingsgewijs steeds meer, is een extra reden om stoppen met roken meer onderdeel te maken van het zorgbeleid, vinden de onderzoekers. Zo rookt 60 procent van mensen met schizofrenie, terwijl de algemene bevolking rond de 20 procent dagelijkse rokers telt. De werking van veel voorgeschreven medicijnen wordt negatief beïnvloed door het roken.
Roken wordt in de ggz vergoelijkt (‘Moeten we hen dit ook nog afnemen?’) en medewerkers zien het roken met hun cliënten soms als ondersteunend in het contact. Stopondersteuning heeft bij de meeste instellingen dan ook weinig prioriteit. Veel instellingen voeren wel een rookbeleid, maar de inhoud varieert sterk tussen de instellingen, er is geen centrale regie op het rookbeleid in de sector.
Voor het onderzoek naar rookbeleid in de ggz zijn ruim 600 medewerkers van 61 instellingen ondervraagd. Driekwart vindt het belangrijk dat de instellingen betrokken zijn bij het stoppen met roken.
Joost Visser
Lees ook:
- Dappere dokters: ‘Massaal in actie tegen roken’ (23 april 2015)
- Stapsgewijze accijnsverhoging helpt tegen roken (29 mei 2015)
- Overheid weigert het roken te bestrijden (289 mei 2015)
R v.d. Graaf
AIOS verslavingsgeneeskunde, GRONINGEN Nederland
Een groot deel van de rokers met een co-morbide verslaving of psychische stoornis heeft een ernstige tabaksverslaving. Deze tabaksverslaafden zijn over het algemeen op jongere leeftijd begonnen met roken; ze roken langer, meer en zwaardere tabak en k...unnen nog moeilijker stoppen dan de gemiddelde roker. Logischerwijs veroorzaakt het roken bij deze groep rokers nog meer schade wat zich onder meer uit in een verdere verkorting van de (gezonde) levensverwachting. Het roken beïnvloedt bovendien het beloop en de behandeling van de co-morbide psychische stoornissen en verslavingen veelal op een negatieve manier. Ten slotte (en dit wordt vaak vergeten) is er bij deze rokers sprake van een sterke transgenerationele overdracht van tabaksverslaving naar de kinderen. Net als bij de gemiddelde rokers wil ook een substantieel deel van deze rokers graag stoppen met roken. De ernst van de tabaksverslaving, de co-morbide problemen en eerdere faalervaringen met het stoppen zorgen dat het erg lastig is om te stoppen en gestopt te blijven. Bovendien is de leefomgeving van deze rokers vaak dusdanig doorrookt en dus tabaksaanmoedigend dat een nieuwe stoppoging bij voorbaat al gedoemd lijkt te mislukken. Deze rokers hebben dus onze hulp hard nodig; waarschijnlijk nog meer dan de gemiddelde Nederlandse roker. De stoppen met roken behandeling in de eerste lijn of ziekenhuis is vaak niet toereikend voor deze patiëntengroep als ze überhaupt voor hen toegankelijk is. Daarom is het van groot belang dat alle hulpverleners, die contact hebben met deze rokers, in staat zijn om de juiste hulp te bieden bij deze ernstige verslavingsziekte. Dit vereist niet alleen veel scholing, maar vooral ook een grote interne cultuuromslag van de verslavingszorg en GGZ. Een doorrookte werk-, woon- en behandelcultuur moet getransformeerd worden in rookvrije, tabaksontmoedigende instellingen, waarbij zowel klinisch als ambulant een op maat gemaakte behandeling wordt aangeboden aan alle tabaksverslaafde patiënten.