RIVM bezorgd over CT-scans bij kinderen

Het aantal onderzoeken bij kinderen waar ioniserende straling wordt gebruikt is sinds 2005 met 80 procent toegenomen. Het gaat om onderzoeken met relatief hoge doses en CT-scans. Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) doet de aanbeveling om deze explosieve stijging verder te analyseren en uit te zoeken waarom regelmatig overschrijdingen van de aanbevolen stralingsdosis plaatsvinden. Ook pleiten zij voor het delen van speciale kinderradiologierichtlijnen uit de kinderziekenhuizen met algemene ziekenhuizen in Nederland.

Recent wetenschappelijk onderzoek laat zien dat de risico’s van straling bij kinderen nog groter zijn dan werd gedacht en dat het risico op kanker met 24 procent toeneemt als er in de eerste 19 levensjaren één enkele CT-scan wordt gedaan. Het RIVM heeft een enquête gehouden onder de zeven kinderziekenhuizen in Nederland en 22 algemene ziekenhuizen die door 93 procent van hen werd ingevuld. Zij vergelijken de resultaten met een eerder door het RIVM uitgevoerd onderzoek naar kinderradiologie uit 2006. Speciale voorzieningen voor kinderen worden breder toegepast dan in 2006, maar de 80 procent stijging in uitgevoerde CT-scans volgt de trend voor de gehele bevolking.

De kinderziekenhuizen gebruiken weliswaar speciale kinderprotocollen bij de radiologie, maar de algemene ziekenhuizen doen dit niet altijd en er ontbreekt bovendien een consequente richtlijn. Het toetsen van doses aan de diagnostische referentieniveaus (DRN’s) voor kinderen wordt in ongeveer de helft van de ziekenhuizen niet uitgevoerd. Waarschijnlijk komt dit door het geringe aantal kinderen dat wordt opgenomen, omdat voor deze toetsing minimaal 20 kinderen geïncludeerd moeten worden. In de ziekenhuizen waar wel aan DRN’s wordt getoetst, worden deze in gemiddeld één op de vijf gevallen overschreden.

Het was al bekend dat kinderen gevoeliger zijn voor ioniserende straling dan volwassenen, omdat zij over meer sneldelend weefsel beschikken. Ook is de kans op nadelige effecten groter, omdat hun levensverwachting langer is en deze effecten dus meer tijd hebben om op te treden.
Karen Slikboer

Publicatie rapport RIVM: Radiologisch onderzoek bij kinderen : Inventarisatie van de Nederlandse praktijk met de focus op dosis-reducerende maatregelen

The BMJ: Cancer risk in 680 000 people exposed to computed tomography scans in childhood or adolescence: data linkage study of 11 million Australians  doi:  10.1136/bmj.f2360

Lees ook:

Minder straling bij diagnose appendicitis (27 april 2012)

Kinderen gevoelig voor straling bij röntgenonderzoek (8 november 2006)

CT-scan bij kinderen kan met minder straling (30 juli 2003)