Richtlijnen zwak onderbouwd
Plaats een reactieDe wetenschappelijke onderbouwing van klinische richtlijnen voor cardiovasculaire aandoeningen wordt er niet sterker op. Je kunt ze maar beter niet gebruiken, vinden commentatoren.
In JAMA van 25 februari houden Pierluigi Tricoci c.s. de gezamenlijke richtlijnen van het American College of Cardiology (ACC) en de American Heart Association (AHA) tegen het licht. Sinds 1984 produceerden deze wetenschappelijke verenigingen 53 richtlijnen over 22 onderwerpen met daarin 7196 aanbevelingen.
ACC en AHA delen hun richtlijnen op twee manieren in: naar bewijskracht van het onderliggende wetenschappelijke materiaal (niveau A tot C) en naar soliditeit van de aanbevelingen (klasse I tot III). Veel richtlijnen zijn in de loop der jaren herzien. Dit leidt vaak tot uitbreiding van het aantal aanbevelingen, concluderen de onderzoekers; 12 herziene richtlijnen bevatten samen namelijk 48 procent extra aanbevelingen.
Slechts 11 procent van alle onderzochte aanbevelingen was gebaseerd op bewijskracht van niveau A (meerdere gerandomiseerde trials, meta-analyses). Bijna de helft was gebaseerd op zwak bewijs. Er waren 1305 aanbevelingen met de hoogste graad van soliditeit (volledige consensus over het nut van een ingreep, klasse I). Toch bleek het onderliggende wetenschappelijke bewijs slechts in 19 procent van de gevallen van niveau A.
De auteurs stellen dat al het cardiovasculair onderzoek van de laatste decennia niet heeft geleid tot beter onderbouwde richtlijnen. Zij vinden dat richtlijnmakers hun werkwijze moeten herzien.
Dat pleidooi krijgt in een redactioneel commentaar bijval van Terrence Shaneyfelt en Robert Centor. Dat richtlijnen vooral leunen op de meningen van experts, is extra problematisch omdat die experts zelden onafhankelijk zijn, zo vinden zij. Helemaal onverteerbaar is het dat richtlijnen in toenemende mate als kwaliteitsindicator worden gebruikt. Als richtlijnen niet verbeteren, kunnen artsen ze beter links laten liggen en zich baseren op harde klinische gegevens. RC
JAMA 2009; 301: 831-41 en 868-9
- Er zijn nog geen reacties
