Reuma vroeg behandelen

De laatste jaren zijn de behandelmogelijkheden voor patiënten met reumatoïde artritis enorm toegenomen. Het is echter nog onduidelijk welke therapie het meest geschikt is voor patiënten bij wie de diagnose reumatoïde artritis voor het eerst wordt vastgesteld. Een onderzoek onder leiding van B. Dijkmans van het VUmc leidde tot de conclusie dat een combinatietherapie van methotrexaat met prednison of infliximab de beste resultaten oplevert.

Voor het onderzoek, gepubliceerd in Arthritis and Rheumatism, werden 508 patiënten die gemiddeld 23 weken last hadden van symptomen, verdeeld in vier groepen met elk een andere behandelstrategie. Groep 1 (n=126) kreeg volgens een conventionele therapie enkel methotrexaat toegediend. In groep 2 (n=121) werd gekozen voor een step-up combinatietherapie, met in eerste instantie alleen methotrexaat, gevolgd door andere disease modifying anti-rheumatic drugs (DMARD’s) en prednison. Groep 3 (n=133) en groep 4 (n=128) kregen bij aanvang van de behandeling al een combinatie van middelen, respectievelijk methotrexaat met sulfasalazine en prednison, en methotrexaat met infliximab. Alle groepen werden daarna één jaar gevolgd, met zo nodig aanpassing van de therapie volgens vooraf vastgestelde schema’s.

Alle vier de groepen bleken baat te hebben bij de behandeling. Bij 32 procent van de patiënten werd een klinische remissie van de ziekte bereikt. In de groepen die direct een combinatietherapie kregen, was echter een significant minder sterke progressie van de gewrichtsschade opgetreden. Ook was het aantal patiënten bij wie geen verdere gewrichtsschade was opgetreden in deze groepen groter dan in groep 1 en 2. Daarbij trad in de groepen met een initiële combinatietherapie sneller verbetering op van de symptomen en verminderden de beperkingen door de aandoening eerder.

Toch zijn Dijkmans en collega’s vooralsnog voorzichtig met het aanbevelen van een combinatietherapie voor alle patiënten bij wie met een reumabehandeling wordt gestart. Hoewel de verminderde gewrichtsschade bij een initiële combinatietherapie significant verschilt met de andere behandelingen, zijn de gevonden verschillen vanuit een klinisch perspectief klein, schrijven de auteurs. Bovendien trad in groep 1 en 2 bij 40 procent van de patiënten een adequate remissie op met uitsluitend methotrexaat, wat suggereert dat als altijd direct met een combinatietherapie wordt gestart een deel van de patiënten wordt overbehandeld. Dijkmans c.s. hopen dat de vervolgresultaten van hun studie hierover meer duidelijkheid scheppen. << Twan van Venrooij

Arthritis and Rheumatism 2005; 52 (11): 3381-90