Renckens geen voorzitter antikwakzalvers meer

Gynaecoloog Cees Renckens (65) neemt na 23 jaar afscheid als voorzitter van de Vereniging tegen de Kwakzalverij (VtdK). Hij is tevreden met wat zijn club in die jaren heeft bereikt, al moet er nog veel gebeuren: ‘Het moet artsen worden verboden alternatief bezig te zijn.’

De consumptie van kwakzalverij, zegt de scheidend voorzitter, is in Nederland relatief laag: ‘Jaarlijks komt zo’n 6 tot 7 procent bij een alternatief genezer, in andere landen wel 30 procent. Door verschillen in definitie is het lastig vergelijken, maar je mag wel stellen dat het in Nederland op dit gebied rustiger is dan elders.’ De VtdK heeft daar zeker toe bijgedragen, weet Renckens: ‘Wij waren er al vroeg bij, ook toen de belangstelling voor alternatieve geneeswijzen in de jaren zeventig en tachtig nog groeide. De ziekenfondsen vergoedden de behandelingen, de regering trok geld uit voor zinloos wetenschappelijk onderzoek. Voor ons was het prijsschieten.’ Inmiddels is de belangstelling ‘gestabiliseerd’, maar de website van de vereniging wordt veel bezocht en dagelijks stellen burgers nog vragen over geneeswijzen en individuele genezers.

Behalve op het grote publiek heeft de vereniging zich van meet af aan ook gericht op de aanbieders van kwakzalverij: ‘Hoe hoger opgeleid, des te harder pakten we hen aan.’ Trots is Renckens dan ook op de top 20 van grootste kwakzalvers van de twintigste eeuw, onder wie artsen als Cornelis Moerman en Mayta Sickesz: ‘Haar rechtszaak tegen ons werd bijna de ondergang van de vereniging. Maar we mogen haar gelukkig weer gewoon kwakzalfster noemen.’ Dat zij en andere alternatief werkende artsen gewoon kunnen doorwerken is hem een doorn in het oog: ‘De KNMG heeft de gedragsregels inmiddels twee keer veranderd, maar het toepassen van alternatieve geneeswijzen door artsen is nog altijd niet verboden. In mijn ogen is dat ontoelaatbaar, ja zelfs immoreel.’

Renckens neemt zaterdag afscheid met een symposium over modeziekten, een onderwerp dat hem na aan het hart ligt: ‘In mijn vakgebied heb ik er twee meegemaakt. Eerst de postnatale depressie, later de bekkeninstabiliteit. In beide gevallen was de behandeling erger dan de kwaal. Net als bij whiplash, RSI en CVS is geruststellen het enige dat de arts kan doen. Verder moeten met name de wetenschappelijke verenigingen ervoor zorgen dat geen dokter meer in zo’n diagnose gelooft. Dan is die niet meer te handhaven en wordt de patiënt die ’m  nog uitdraagt, niet meer serieus genomen.’

Cees Renckens wordt opgevolgd door anesthesioloog en verslavingsarts Catherine de Jong.

Joost Visser

Lees ook:

• In 2004 sprak Medisch Contact met Cees Renckens over zijn proefschrift: Op de brandstapel
• Meer nieuws