Laatste nieuws
Wetenschap

Remifentanil in plaats van pethidine halveert kans ruggenprik bij bevalling

Plaats een reactie

Barende vrouwen die pijnbestrijding krijgen met pethidine, hebben 41 procent kans om te moeten opschalen naar epidurale pijnstilling. Bij patiëntgestuurde analgesie met remifentanil is deze kans 19 procent.

De ruggenprik geldt als meest effectieve vorm van pijnbestrijding gedurende de bevalling. Als epidurale analgesie geen optie is, kunnen opioïden zoals remifentanil of pethidine worden overwogen. Nadelen hiervan zijn matige pijnstilling, sufheid en ademdepressie. Daarbij heeft de actieve metaboliet van pethidine een zeer lange werkingsduur. Nadelen van de ruggenprik zijn de kans op een iets langere uitdrijvingsduur, oxytocinegebruik, hypotensie, urineretentie en maternale koorts. Door het gebruik van lagere concentraties lokale anesthetica, komen door de ruggenprik veroorzaakte motorische blokkade en vaginale kunstverlossingen tegenwoordig nauwelijks meer voor.

In de Respite-trial vergelijken Matthew Wilson e.a. het percentage vrouwen dat een ruggenprik krijgt na aanvankelijke pijnstilling met intraveneus remifentanil of intramusculair pethidine. De tussen 2014 en 2016 verzamelde resultaten zijn gepubliceerd in The Lancet. De trial vond plaats in veertien Britse geboortecentra waarbij standaard pijnbestrijding plaatsvond met intramusculaire toediening van pethidine. Geschikt voor inclusie waren vrouwen vanaf 16 jaar die langer dan 37 weken zwanger waren van een eenling in hoofdligging. Vooraf zijn de vrouwen over de studie geïnformeerd. Op het moment dat de vrouwen bevielen en vroegen om pijnbestrijding, werden ze daadwerkelijk geïncludeerd en gerandomiseerd. Voor een goede verdeling werd rekening gehouden met pariteit, leeftijd van de moeder, etniciteit en spontaan begin of inleiding van de bevalling. De interventiegroep (n=201) werd behandeld met intraveneus remifentanil on demand en de controlegroep (n=199) met intramusculair pethidine. Vanaf het moment dat de vrouwen epidurale pijnstilling kregen, werd de toediening van de initiële pijnstilling gestaakt. Omdat de medicijnen op verschillende manieren worden toegediend, konden patiënten en zorgverleners niet geblindeerd worden. Alle vrouwen kregen een-op-een begeleiding.

De interventiegroep had een kleiner risico op een vaginale kunstverlossing dan de controlegroep (15 versus 26%). Het risico om een keizersnede te ondergaan was echter in beide groepen gelijk. Wat betreft de pijn scoorden de vrouwen die remifentanil kregen bijna 14 procentpunten lager dan de vrouwen die pethidine kregen. De gevreesde ademdepressie trad in beide groepen zelden op en kwam in beide groepen in gelijke mate voor. Hetzelfde geldt voor het sederende effect van de opioïden. Een lage zuurstofsaturatie (<94%) kwam echter wel vaker voor bij vrouwen die remifentanil kregen (14% tegenover 5% in de controlegroep). Dit resulteerde dan ook in meer behoefte aan zuurstofondersteuning bij de vrouwen die werden behandeld met remifentanil. De onderzoekers concluderen dat beide middelen geen ernstige complicaties of bijwerkingen hebben veroorzaakt gedurende de studie. Een apgarscore van <7 na 5 minuten, acidose, opname of reanimatie kwamen bij de neonaten in beide groepen even vaak voor. Het aantal vrouwen dat een kunstverlossing onderging in verband met foetale nood was significant lager in de groep die remifentanil kreeg (14% tegenover 26% in de controlegroep).

De Nederlandse richtlijn ‘Medicamenteuze pijnbehandeling tijdens de bevalling’ uit 2008 wordt momenteel herzien. Sinds 2014 is er een op verzoek van de IGJ opgestelde Standard Operating Procedure (SOP) van kracht. Volgens dit document wordt remifentanil in Nederland alleen aanbevolen als er sprake is van contra-indicaties voor epidurale analgesie.

Volgens anesthesioloog Ingrid Beenakkers is de Respite-trial, behalve de beperkingen van een open label studie, goed opgezet en een relevante bevestiging van de huidige literatuur. ‘In veel ziekenhuizen durven ze het nog niet aan om remifentanil te geven en wordt bij een contra-indicatie voor epidurale pijnstilling pethidine gegeven. Van belang is dat het betrokken personeel geschoold wordt en dat de vrouwen die het middel krijgen streng bewaakt worden.’ Beenakkers vindt een prominentere rol van de anesthesioloog op de verloskamers wenselijk want: ‘remifentanil is een zeer krachtig middel dat kan leiden tot ademdepressie, desaturatie en zelfs een hartstilstand.’ 

The Lancet: Intravenous remifentanil patient-controlled analgesia versus intramuscular pethidine for pain relief in labour (RESPITE): an open-label, multicentre, randomised controlled trial

Lees ook:

Wetenschap anesthesiologie gynaecologie kindergeneeskunde bevalling obstetrie
  • Lotte de Boer

    Voor haar opleiding geneeskunde volgde Lotte de Boer haar keuzecoschap bij Medisch Contact.  

Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • Er zijn nog geen reacties
 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.