Laatste nieuws
E-J. Pronk
4 minuten leestijd
psychiatrie

Psychiater gezocht

Plaats een reactie

Beroepsgroep eindigt voor vierde keer boven in banenthermometer



Het eerste jaar van de arbeidsmarktmonitor laat zien dat er voor psychiaters in Nederland werk genoeg is. ‘Er zijn zelfs veel meer vacatures dan jullie registreren’, zegt hoogleraar psychiatrie Aartjan Beekman. ‘Toch moet het aantal opleidingsplaatsen in de psychiatrie flink omlaag.’




De arbeidsmarktmonitor toont dat de zobenoemde ‘herfst­depressie’ in de laatste editie met maar 357 vacatures voor specialisten ook daadwerkelijk een dip was. Het aantal vacatures is met 499 weer terug op het niveau van de eerste twee meetmomenten. Het aantal vacatures voor huisartsen laat een stijgende lijn zien (zie tabel blz. 678). ‘De trend van meer hidha-plaatsen en langdurige waarnemingen neemt duidelijk toe’, zegt algemeen directeur van Waarneembemiddeling.nl, Steven van Kemenade. ‘In vergelijking met het vierde kwartaal van 2006 zijn er minder praktijken vrijgekomen, maar is er een verdubbeling van het langdurig werk als hidha of waarnemer. Er lijkt vooral meer parttime werk te worden aangeboden tijdens kantooruren.’



Voor de verzekeringsgeneeskundigen is het aantal vacatures nog verder gedaald van rond de 15 een half jaar geleden via 8 in het vorige kwartaal naar 3 in de afgelopen drie maanden. Omdat er meer verzekeringsgeneeskundigen zijn uit- dan ingeschreven komt de banenthermometer nog behoorlijk boven het vriespunt uit. Wellicht dat de politieke vraag om meer herkeuringen de arbeidsmarkt weer een impuls kan geven.



Stuivertje wisselen


In de top tien van de banenthermometer, de vakgebieden waar het voor werkzoekenden momenteel gunstig is, zijn geen spectaculaire veranderingen. Het is veelal stuivertje wisselen. Voor de vierde keer eindigen de psychiaters bovenin. Dit keer niet op de eerste plaats, zoals de afgelopen twee edities, maar op de tweede plaats met 94 vacatures. Omdat er 24 psychiaters meer in het register zijn in- dan uitgeschreven blijft het ‘kwik’ steken op 70. ‘Het is het effect van de eerste sterke verhoging van het aantal eerste lichting psychiaters’,  zegt hoogleraar psychiatrie van het VU Medisch Centrum, Aartjan Beekman.



Beekman houdt zich vanuit de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie bezig met de benodigde instroom in de opleiding tot psychiater. Hij vindt het aantal geturfde vacatures op zich niet schrikbarend. ‘Zelfs 100 vacatures zou geen enkel probleem zijn. De 94 in de monitor geregistreerde vacatures is op 2700 psychiaters nog geen 4 procent. Een arbeidsmarkt in evenwicht bestaat niet. Ik vind een percentage van ongeveer 5 procent te veel of te weinig acceptabel.’


Maar het tekort aan psychiaters is groter dan het aantal geregistreerde vacatures doet vermoeden, weet Beekman. ‘Dat merken we omdat instellingen hun vacatures moeilijk vervuld krijgen. Bovendien is 20 procent van de psychiaters vrijgevestigd. Dat is een deel van de arbeidsmarkt waarop nauwelijks zicht is. Daarnaast is er veel verborgen vraag. Dit speelt vooral in de forensische, verslavings-, ouderen- en kinderpsychiatrie. Deze vakgebieden zijn korter of langer bezig met een professionalisering en men beseft dat een basisarts niet meer voldoet.’



Volgens Beekman is het naïef te denken dat het tekort gunstig is. ‘Gezien vanuit het individu is het op de korte termijn gunstig. Maar voor de beroepsgroep is het slecht. Er komen allerlei noodoplossingen. We mollen ons vak ermee.’

Overschot


De vele vacatures ten spijt, dreigt er volgens Beekman op korte termijn een overschot aan psychiaters. ‘Twintig jaar lang zijn er 100 psychiaters per jaar opgeleid. Dit heeft geleid tot het huidige tekort. Het capaciteitsorgaan heeft berekend dat er voor een balans jaarlijks 117 psychiaters zouden moeten worden opgeleid. Vanuit de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie hebben we verzocht dit te verhogen naar ongeveer 145. Echter, sinds toenmalig minster Borst van VWS de rem van de opleidingscapaciteit haalde, is de instroom aangezwollen van 100 naar 150 naar een 175 psychiaters het afgelopen jaar. Dat is echt te veel. Bijna iedereen die de opleiding start, maakt deze ook af. Als het zo doorgaat, zitten we over tien jaar met een overschot. Dan hebben we de hoogste psychiaterdichtheid van de wereld.’


Beekman noemt het problematisch dat er geen afspraken zijn over een eindige verhoging aan de opleidingscapaciteit. ‘Een psychiater opleiden kost bijna een half miljoen. En dan neem je nog niet eens de opleidingskosten tot arts mee. Dat gooi je allemaal weg als iemand aan het eind van de opleiding noodgedwongen zijn heil in Australië gaat zoeken.’


‘Bovendien is enorm geïnvesteerd in de opleidingscapaciteit’, vervolgt de hoogleraar die werkt bij de GGZ ­Buiten­amstel in Amsterdam. ‘Dat moet je allemaal weer afbreken en ik verwacht niet dat instellingen en psychiaters daaraan graag zullen meewerken.’

Voordeur


Dat er nog wachtlijsten zijn in de GGZ zegt volgens Beekman niets over eventuele tekorten. ‘Dat staat met de huidige aantallen los van de beschikbaarheid van psychiaters. Wij vinden dat het tot de kern van ons vak behoort om iedereen die aan de tweedelijns GGZ wordt verwezen zelf aan de voordeur te zien. Ik heb berekend dat dat maar 15 procent van de tijd van de psychiater kost. Bij een goede organisatie is dat geen enkel probleem. Voor goede voorbeelden zouden psychiaters best nog wat meer over de schutting kunnen kijken bij andere specialismen. De historische scheiding tussen geest en lichaam speelt ons op dit punt nog parten. Maar de tijd staat natuurlijk ook op dit punt niet stil.’



Evert Pronk






Voor de totstandkoming van de arbeidsmarktmonitor is Medisch Contact dank verschuldigd aan Fred Raasveldt, Wilco Doeser (KNMG), ­Annemarie van Elsacker-Niele (Nederlandse Vereniging voor Medische Microbiologie), Adriaan Duivesteijn (BIG-register), Steven van Kemenade (Waarneembemiddeling.nl) en Myrthe Sonneveld (data-aggregatie).


De arbeidsmarktmonitor-redactie: Evert Pronk en Robert Crommentuyn (

redactie@medischcontact.nl

).



Klik hier voor het PDF van dit artikel





Banenthermometer Medisch Contact



Klik hier voor het dossier arbeidsmarktmonitor

psychiatrie arbeidsmarktmonitor
Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • Er zijn nog geen reacties
 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.