Laatste nieuws
Achter het nieuws

Parlement wil piepend en krakend zorgstelsel oplappen

12 reacties
DIRK HOL/ NOVUM/ANP PHoto
DIRK HOL/ NOVUM/ANP PHoto

Het piept en kraakt overal in de zorg. Tot die conclusie kwam de Tweede Kamer vorige week tijdens het debat over de begroting van VWS. Een radicale stelselwijziging is wat de VWS-ministers betreft niet de oplossing.

Er zijn artiesten die hoopvol met hun nieuwe single naar radiomakers stappen. En dan moeten aanzien dat hun plaatje niks doet: geen dj die het draait, geen luisteraar die erom vraagt. Dat lot was de hartenkreet van negen huisartsenorganisaties vorige week beschoren tijdens het Tweede Kamerdebat over de 2020-begroting van VWS.

De oproep die de huisartsen een paar dagen eerder aan politici deden om wat te doen aan hun hoogopgelopen werkdruk, haalde het niet tot gespreksonderwerp tijdens de twee lange debatdagen. Met een beetje goede wil waren alleen tussen neus en lippen door gemaakte opmerkingen van Hayke Veldman (VVD) en Henk van Gerven (SP) te zien als bewijs dat de hartenkreet niet helemaal ongehoord bleef in het Haagse. ‘Gezondheidsapps kunnen de werkdruk van huisartsen verlichten’, aldus Veldman, en Van Gerven vroeg om ‘zuinig te zijn op onze huisartsen’.
Beter verging het de zorgen die Verenso, de vereniging van specialisten ouderengeneeskunde, vooraf uitte, over de haperende inkoop van eerstelijnszorg van deze artsen. CDA, PvdA en GroenLinks vroegen de regering per motie om zorgverzekeraars te bewegen voldoende van deze zorg in te kopen. Kamerlid Evert-Jan Slootweg van het CDA vroeg daarnaast aandacht voor het probleem van voldoende huisartsenzorg voor verstandelijk gehandicapten. Doktersassistenten die op de deur van het parlement hadden geklopt vanwege hun hoge werkdruk, hadden de aandacht van de PvdA gevangen. Maar een verzoek van PvdA’er Lilianne Ploumen om meer geld, viel niet in vruchtbare aarde bij minister Bruno Bruins (Medische Zorg).

Politieke thermometer

Het VWS-begrotingsdebat is voor de Haagse politici de jaarlijkse politieke thermometer: waar staan we met de zorg? Het is tijd om de balans op te maken, nu deze regering na twee jaar halverwege de rit is, memoreerden enkele Kamerleden. ‘Het piept en het kraakt aan alle kanten in de zorg en uit alle hoeken en gaten sijpelt dat er problemen zijn’, vatte PvdA-Kamerlid John Kerstens de gevoelens van meer parlementariërs samen.
Hij en andere oppositieleden begonnen hun betoog met een opsomming van wat er allemaal niet goed gaat. Personeelstekorten, wachtlijsten voor ggz, jeugdzorg en verpleeghuizen, SEH-afdelingen die sluiten, ziekenhuizen en ggz-aanbieders in financiële nood, te hoge werkdruk. ‘Patiënten, maar ook artsen en verpleegkundigen, moeten zich schikken binnen systemen, waarbij we de menselijke maat uit het oog zijn verloren’, verzuchtte Carla Dik-Faber van de ChristenUnie. ‘U heeft nog twee jaar om het tij te keren’, waarschuwde Vera Bergkamp (D66) het VWS-drietal Hugo de Jonge, Bruno Bruins en Paul Blokhuis. ‘Hoe gaat u de zorg achterlaten?’

Kangoeroewoningen

Ouderenzorg blijft een geliefd onderwerp voor het parlement. ‘Meer geld voor nieuwe woonconcepten voor ouderen’, wilde Léonie Sazias van 50Plus, een vraag die ook van andere partijen kwam. ‘Noem het anticipeerwoningen of zorggroeiflat, de naam maakt me niks uit’, aldus Antoinette Laan van regeringspartij VVD. Verruim de criteria voor toelating in verpleeghuizen, zodat meer kwetsbare ouderen naar een instelling kunnen, vroeg SP-Kamerlid Maarten Hijink. Dat was iets wat VWS-minister Hugo de Jonge niet zag zitten: ‘Ouderen van nu zitten niet te wachten op lange gangen en het prakkie op dezelfde tijd.’ Volgens hem is de twee miljard euro die Binnenlandse Zaken heeft vrijgemaakt om de hele woningmarkt in beweging te krijgen, voldoende. Daardoor komt er geld voor woningbouwcorporaties om bijvoorbeeld kangoeroewoningen of andere ‘nieuwe vormen van wonen en zorg’ te bouwen, aldus De Jonge. ‘Dat vergt wel initiatiefnemers’, aldus de minister, die vond dat het daar nog aan ontbreekt.
De nodige woorden werden ook besteed aan wat politici graag ‘de organiseerbaarheid van de zorg’ noemen. De zinsnede ‘duizend bloemen bloeien’ kwam vaak voorbij, in betogen waarin werd gevraagd wat de regering wil doen om succesvolle e-healthtoepassingen, vernieuwende zorgconcepten en bewezen effectieve zorg die de zorg verbeteren en de kosten drukken ‘uit te rollen’ en ‘op te schalen’. Het verzoek was meer regie van de overheid, en ook meer ruimte voor experimenten.

Repeterende robot

En wat is de minister nou eigenlijk van plan qua stelselwijziging, wilden SP’er Hijink en PVV-lid Fleur Agema weten. In de begroting noemden de bewindslieden al dat stelselaanpassingen niet werden uitgesloten, iets waar ze volgend jaar in een contourennota meer duidelijkheid over willen geven. In een uitzending van Buitenhof had minister De Jonge het woord ook weer in de mond genomen. ‘Ik heb het twee keer teruggekeken en ik weet nog niet wat u wil’, merkte Agema geërgerd op. En wat vindt zijn collega Bruins ‘die telkens als een repeterende robot zegt dat het stelsel niet ter discussie staat, hier eigenlijk van?’, wilde Hijink weten.

‘Een heel nieuw zorgstelsel lijkt me zeer onverstandig’

De Jonge kwam met een antwoord dat erop neer kwam dat hij zorgwetten wil aanpassen als dat nodig is om in regio’s zorgpartijen beter te kunnen laten samenwerken dan nu kan. ‘Een heel nieuw zorgstelsel lijkt me zeer onverstandig. Dat levert veel tijd- en geldverlies op’, aldus de minister. Volgens Bruins komen de wijzigingen waar de ministers aan denken neer op aanpassingen van ‘de publieke randvoorwaarden waardoor de private partijen zich anders gaan gedragen in ons heel mooie stelsel’. Als voorbeeld noemde Bruins een op handen zijnde wetsvoorstel over ambulancezorg, waarin hij wil regelen dat aanbieders een vergunning moeten hebben. Op die manier krijgt de overheid meer grip op niet-presterende aanbieders. ‘Is dat nou knutselen aan het stelsel?’, vroeg hij retorisch.

Tientallen moties

De Kamer overstelpte de VWS-bewindslieden met tientallen amendementen en moties. Er werd gevraagd om een landelijk spoedtelefoonnummer voor acute zorg, een aanpak om de CO2-uitstoot in de zorg terug te dringen, om de zorgpremie af te schaffen en deze kosten via de belasting te dekken. Er kwamen verzoeken om een bonus te geven aan parttimers in de zorg die meer uren willen werken, om geld voor klinisch onderzoek naar hersteloperaties bij genitale verminking, om geld voor de opleiding tot arts internationale gezondheidszorg en tropengeneeskunde, en om meer loon voor zorgpersoneel.
VVD en D66 vroegen de minister de euthanasiekennis bij artsen te vergroten. De SP waagde nog een kans inzicht te krijgen in de inkomsten van medisch specialisten binnen medisch-specialistische bedrijven (msb’s), waar volgens Kamerlid Van Gerven ‘een dikke mist’ omheen hangt. Hij wilde van Bruins een onderzoek naar het ‘werkelijke salaris’ van deze artsen. Afgelopen dinsdag, na het ter perse gaan van Medisch Contact, stemde de Kamer nog over alle verzoeken die volgens parlementariërs nodig zijn om de zorgsector op te lappen.
Directeur Nanda Hauet van Verenso laat desgevraagd na afloop van het debat weten ‘heel erg blij’ te zijn met de inkoopmotie die Verenso eruit wist te slepen. Ze hoopt dat nu ‘constructief overleg met VWS, Zorgverzekeraars Nederland0 en zorgverzekeraars’ volgt om ‘te komen tot goede oplossingen’. Ella Kalsbeek van de Landelijke Huisartsen Vereniging (LHV) put troost uit het feit dat het debat wel ging ‘over veel onderwerpen die de werkdruk van huisartsen raken’. 

lees ook download dit artikel (pdf)
Achter het nieuws VWS
  • Ilse Kleijne

    Ilse Kleijne-Thoonsen is journalist bij Medisch Contact, met een focus op opleiding, loopbaan en arbeidsmarkt.  

Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • W.J.Duits

    Bedrijfsarts, Houten

    Geachte Tweedekamer, hartelijk dank voor uw tips over hoe wij als hulpverleners ons werk anders zouden kunnen doen. Maar graag zouden we zien dat U zich bezig gaat houden met uw eigen werk. Hoe krijgt u dit Kabinet in de actiemodus. Het is vooral vee...l geblaat, maar weinig wol. Laat u zich vooral inspireren door "Geen woorden maar daden".

  • W.J.Duits

    Bedrijfsarts, Houten

    Er was ooit een Koningin van Frankrijk die als oplossing voor het gebrek aan brood zei "maar dan geef je ze toch gebak". Deze Tweedekamer discussie heeft veel weg van deze uitspraak.

  • geert slock

    huisarts, sluis

    Weer eens de kop wat dieper in het zand bij VWS. Er is echt geen stelselwijziging maar gewoon 1 eenvoudige wet nodig om de NZA en de AFM te verbieden zich nog verder op de huidige draconische manier met eerstelijnszorg te bemoeien. Als niet elk c...onsult tot op de cent wordt afgeknepen en we met een groepering van ziekenhuis formaat met de zorgverzekeraar kunnen onderhandelen dan komen we er wel. Deze overheid is ook een dergelijke onbetrouwbare betaler geworden dat een terugroepbare subsidie niet zal volstaan om de ouderenzorg te herstellen, die 1000 bloeiende bloemen kunnen ze net als hun communistische voorgangers wel vergeten.

  • Jurriën Wind

    Huisarts, Wijk en Aalburg

    Gezondheidsapp's kunnen werkdruk van huisartsen verlichten!? Dat is serieus het antwoord van de politiek op de problematiek binnen de huisartsgeneeskunde?? Dat is nog eens 'een mooie app uit de mouw van....'

  • Pieter Dik

    uroloog, innovator, Zeist

    De hele discussie draait steeds maar weer verkrampt om geld. Hoe vaak moeten we niet horen wat de gezondheidszorg allemaal KOST? Jaarlijks wel 100 miljard! Maar nooit wordt benoemd wat het ook oplevert! Zo schijnt bijvoorbeeld iedereen te vergeten da...t medische innovaties in de samenwerking tussen ziekenhuizen en de industrie ongeveer 22 miljard per jaar oplevert. Dat is bijna net zoveel als de totale ziekenhuiszorg die jaarlijks ongeveer 25 miljard kost! En soms maken we een patient ook zelfs weer beter! Of dat ook niet wat waard is!
    Veel geld dat in de gezondheidssector wordt besteed komt overigens in de vorm van belasting (loonbelasting en BTW) gewoon weer terug in de staatskas.
    Nee...de kosten en baten zouden heel wat transparanter moeten zijn, dan zul je zien dat er best zelfs wat meer geld bij kan... Wie had dàt verwacht?

  • GJ Bonte

    Neuroloog, Dalfsen

    @Jula Louise Vladàr: En toch... De leraren hebben zich ook jarenlang laten koeioneren, totdat het zelfs hen het te gortig werd. Ook een groep mensen met hart voor de zaak in de maatschappij die lang het belang van hun leerlingen boven hun eigen belan...g stelde. En keer op keer door de politiek met een kluitje in het riet werden gestuurd. Maar ook zij hebben er schoon genoeg van, en laten nu hun tanden zien. Waarom zouden jullie dat niet kunnen?

    Begin eens met een amendament met jullie belangrijkste eisen op de deur van de 2e kamer te spijkeren... Voorzichtig, niet meteen met de tractor er bij, want dat kost een hoop geld. Maar het zou een begin zijn.

  • Helga

    Specialist Interne, Utrecht

    Tja, leuke stellingen Dolf.
    Het piept en kraakt zeer zeker in de zorg, echter meer E-Health en IT gaat het probleem niet oplossen. Dit gaat enkel meer geld kosten want de commerciële organisaties willen geld verdienen aan al het IT in de zorg. Daar...naast is er in de zorg (en de overheid) een groot te kort aan volwaardige IT-expertise. Dus kassa voor deze organisaties. Een voorbeeld zie je ook bij werving en selectie: zorgorganisaties kunnen, durven of willen dit niet zelf doen. Gevoelig z schakelen dure kostenverslindende wervings- en sectiebureau’s in voor allerhande functies terwijl de zorgorganisaties gigantische P&O (HR) afdelingen hebben. Belangrijk onderdeel bij P&O (HR) is werving en selectie. Den Haag moet meer oog hebben hoe al deze publieke zorgorganisaties hun geld verkwisten. Immers, dit geld wordt niet aan zorg besteed.
    En minister Bruins: start met dat onderzoek naar de inkomsten van medisch specialisten en vermogens en kapitalen van MSB’s. Kijk dan ook eens waar de vermogens van de oude coöperaties en maatschappen zijn gebleven en waarom dit geld niet aan zorg is besteed.
    Helaas ontbreek in Den Haag of het inzicht of het lef om daadwerkelijk in te zetten op de juiste acties die noodzakelijk zijn voor de zorg.

  • Jula-Louise Vladár

    Huisarts, Klundert

    Bravo, hulde voor Dolf Algra!

    Zoals ook de immer bij ons huisartsen betrokken collega Bonte reeds meermaals stelde: huisartsen zijn te lief, veel te lief.
    Een waarheid als een koe, maar wel een koe die ruimschoots in een kleine voetnoot past. Hie...rbij vraag ik mij meteen af, of er in notulen van de Tweede Kamer der Staten Generaal überhaupt notulen staan?

    De kritische noten die Bonte al veel eerder kraakte blijven door mijn hoofd spoken, maar natuurlijk ook de opvatting van veel van mijn vakcollegae (en mijzelf), dat wij huisartsen tot dato hopeloos verdeeld zijn over een situatie die allang onhoudbaar was (en dit zal blijven, zonder actie).

    De LHV beweegt niet, InEen is een koekoeksei en het Roer dat Om Moest zit vooralsnog muurvast, hetgeen een fors nadeel is bij een zinkend schip.
    Moet er dan nog weer een nieuwe club komen, maar nu voor huisdokters die verder willen gaan dan het opstellen van prozabundeltjes ten behoeve van voornoemde Tweede Kamer?

  • GK Mitrasing

    Vogelvrije Huisarts, Heerhugowaard

    Inspraak zonder inzicht leidt tot uitspraak zonder uitzicht... dit gaat hem echt niet worden... politici zijn net als burgers die steeds mondiger worden.. maar niet slimmer...

    Voor Dolf: "HAHAHA"

  • E.B. van Veen

    huisarts, Kampen

    Beste Dolf, bedankt voor jouw stellingen bij 'parlement wil piepend en krakend zorgstelsel oplappen'!
    Heel erg grappig. Het parlement is een groot deel van het probleem, helaas. En VWS ook. De branche-organisaties ook, vervolgens. De LHV (bij huisa...rtsen) is het contact met de achterban kwijt.
    Het probleem is dat er niet wordt geluisterd. Men kijkt alleen naar het eigen (politieke) belang. Men is alleen voor de bühne aan het mekkeren.
    Inderdaad stelling 1. Het leidt nergens toe, al jaren.

  • GJ Bonte

    Neuroloog, Dalfsen

    Ik kan een hele harde en hartelijke lach niet onderdrukken: Vooral stelling 5! Hilarisch! Ga terug naar Stelling 1 en verdwaal nogmaals! Geweldig!!

  • Dolf Algra

    commentator, opiniemaker zorg en sociale zekerheid, Rotterdam

    Het huidige stelsel heeft zijn houdbaarheidsgrens bereikt, vandaar dat piepen en kraken. Helaas is dat geen nieuws, want al jaren waarneembaar - tenminste voor hen die het willen zien.

    Wegkijken en op je handen blijven zitten blijkt een populaire... sport binnen de zorg. Teveel partijen hebben er alle belang bij deze patstelling te handhaven...want je zou zomaar ineens je (markt)positie kwijt kunnen raken. Houden wat je hebt gaat boven verandering.

    Blijft over de kernvraag:..en wat nu ? Lees het verslag hierboven en je zult tot de conclusie kunnen komen dat deze chaotische tussenfase nog wel even gaat voortduren. Bergen met moties, tafels vol met verlanglijstjes. Het probleem is dat het geen richting heeft.

    stelling 1:
    If you don't know where you are going, every road will get you nowhere. - Kissinger

    stelling 2;
    In de zorgpolder gaat het draagvlak boven het doel. Dus is het resultaat altijd gebureaucratiseerde middelmatigheid, want in onze polder moeten de hond en de geit gespaard worden.

    stelling 3:
    Altijd meer regels dus, voor minder resultaat.

    stelling 4: de zorg is een politiek mijnenveld,
    wie durft zijn handen te branden ?

    Stelling 5: ga terug naar stelling 1

 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.