Laatste nieuws
Wetenschap

Ouders zijn sleutel tot therapietrouw bij astma

Plaats een reactie

Dokters bepalen helemaal niet wat voor medicijnen kinderen met astma gebruiken, dat doen hun ouders. Artsen kunnen therapietrouw echter wel verbeteren door zich aan hun eigen richtlijnen te houden. Dat doen ze nu vaak niet, zegt aios kindergeneeskunde Ted Klok in zijn proefschrift.

‘Wij stopten de medicatie’, las Ted Klok, kinderarts in opleiding in de Isala klinieken, pas in een artikel waarin artsen een ziektegeschiedenis beschreven. ‘Dat kunnen ze helemaal niet, dat kan alleen de patiënt zelf! Maar zo denken we als artsen: ik schrijf voor en de patiënt voert uit.’ Bij kinderartsen ligt het nog een fractie anders. ‘Ouders zijn geen uitvoerders van doktersbeleid, ze bepalen zelf wat ze wel of niet aan hun kind geven. Je moet je dus niet opstellen als voorschrijver die tijdens een kort consult even een receptje voorschrijft. Artsen moeten als coach denken, overtuigen met argumenten, en vragen wat ouders ervan vinden.’

Dat geldt zeker bij kinderen met astma, voor wie trouw gebruik van de inhalatiemedicijnen van groot belang is. Toch is bekend dat maar 30 tot 70 procent van de voorgeschreven medicatie wordt gebruikt. In de regio waar Klok werkt, zijn de cijfers beter, maar het maakt nogal uit bij wie ze onder controle zijn. Dit bleek uit zijn onderzoek naar daadwerkelijk toegediende pufjes: kinderen onder controle bij de huisarts kregen 66 procent van de voorgeschreven middelen toegediend, tegenover 84 procent in de kinderartsgroep. Die groepen zijn verschillend, erkent Klok. ‘De kinderen die bij de kinderarts onder controle waren, hadden wat ernstiger astma en waren vaker opgenomen geweest. Maar we weten dat het voor therapietrouw niet veel uitmaakt hoe ernstig de astma is.’

Afkeer
Klok voerde groepsgesprekken met ouders over hoe zij dachten over astma en behandeling. Er waren flinke verschillen tussen ouders wier kind bij de kinderarts onder controle was, en degenen wier kind bij de huisarts kwam. In die laatste groep viel op dat ouders vaker ideeën hadden over astma en behandeling die niet overeenkwamen met hoe artsen ernaar kijken. Klok: ‘Zoals dat een kind door inhalatiesteroïden geen weerstand kan opbouwen tegen astma. Het was niet zo dat ze het advies niet kenden, maar ze gaven er hun eigen invulling aan.’ Het lag heel anders bij de ouders die bij de kinderartsen in de Isala klinieken kwamen. Klok: ‘Ook daar zeiden ouders een afkeer te hebben van de medicijnen, maar ze waren ervan overtuigd dat het noodzakelijk was.’

Wat doen de kinderartsen in Zwolle dan zo goed, is de vraag. Het antwoord is ontnuchterend: ‘De richtlijnen volgen. Wij voeren netjes uit wat daarin staat: we zien de kinderen en hun ouders regelmatig, we bouwen een vertrouwensband op en we proberen hun beweegredenen te achterhalen.’ Wat hem opviel bij de huisartsen is dat de zorg voor kinderen met astma daar ‘vaak heel minimaal’ was. Klok: ‘Dat ligt niet aan de NHG-standaard, die is goed. Maar huisartsen leveren veelal reactieve zorg: iemand komt met een vraag en daar doe je iets mee. Als je de bal bij de ouders legt en zegt dat ze maar moeten komen als het niet goed gaat, kan het voorkomen dat ouders drie jaar lang zelf aan het dokteren slaan.’

Is het zo zwart-wit? Kinderen zijn bij de kinderarts veel beter af dan bij de huisarts? Klok: ‘Nee, er zijn huisartspraktijken waar de zorg steeds beter wordt georganiseerd, en er zijn ziekenhuizen waar ouders elke afspraak een andere kinderarts zien. Dat is geen basis voor een vertrouwensband.’

Lees ook:

beeld: iStockphoto
beeld: iStockphoto
Wetenschap kindergeneeskunde aios anamnese
  • Sophie Broersen

    Sophie Broersen was journalist bij Medisch Contact van 2008 tot 2021. Na haar studie geneeskunde en huisartsopleiding ging zij als journalist aan de slag. Bij Medisch Contact schreef zij over geneeskunde en zorg in de volle breedte: van wetenschap tot werkvloer, van arts-patiëntrelatie tot zorg over de grens. Samen met de juristen van de KNMG becommentarieerde zij tuchtzaken. Na haar journalistieke carrière is zij in 2021 weer als arts gaan werken.  

Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • Er zijn nog geen reacties
 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.