Laatste nieuws
Sjoerd van Setten
3 minuten leestijd
over de grens

Ontwikkelingswerk: soms lukt het - Tanzania

1 reactie

In februari stapte ik op het vliegtuig richting Tanzania met een flinke dosis scepsis aangaande ontwikkelingswerk. Nu, een klein halfjaar later, heb ik helaas mijn mening niet kunnen bijstellen.

Donorverslaving, hulpgoederen die in opslagplaatsen liggen te verstoffen, ontwikkelingsprojecten die zich richten op datgene wat fondsen oplevert in plaats van op de lokale behoefte, donorgeld dat verdwijnt in de verkeerde zakken of wordt gespendeerd aan grote Land Cruisers; ik zie het allemaal gebeuren hier. Kort door de bocht: ontwikkelingshulp werkt niet.

Directe medische hulp is gelukkig een uitzondering. De patiënten die ik hier zie, krijgen medische aandacht die ze anders niet zouden krijgen. Ook al worden ‘hogere doelen’ als duurzame verbetering van de medische staf, organisatie en kennis meestal niet gehaald, er wordt in ieder geval tijdelijk betere zorg geleverd.

Dit gaat echter niet zonder slag of stoot. Ik heb te maken met lege voorraadkasten, een taalbarrière, traditionele genezers, tropische ziekten waar ik geen ervaring mee heb, stroomuitval en de grootste ‘dooddoener’ van allemaal: ongemotiveerd personeel. Maar soms lukt het toch om in dit woud van obstakels iets goeds te doen.

Suleiman
Twee maanden geleden maakte ik kennis met Suleiman. De problemen voor deze 13-jarige jongen begonnen anderhalf jaar geleden. Hij kreeg last van een etterende zweer in zijn lies. Sindsdien heeft hij elke dokter, elk ziekenhuis en elke goeroe van het eiland bezocht, maar veel verder dan wat antibioticakuurtjes kwam het niet.

Toen ik Suleiman zag was hij meer dood dan levend. Hij reageerde slecht op aanspreken, had hoge koorts, woog 27 kg, had overal in zijn lijf vergrote lymfeklieren en in zijn rechterlies twee diepe, pussende wonden en een grote tumoreuze massa.

Met behulp van wat antibiotica, vocht en wondverzorging knapte hij in de eerste paar dagen op, maar ik had nog geen idee van de onderliggende oorzaak. Een maligniteit (lymfoom/sarcoom) leek het meest waarschijnlijk. Een biopt kan echter alleen in de hoofdstad worden geanalyseerd en daar had zijn vader geen geld voor. De behandeling van een maligniteit zou nog veel verder buiten het financiële bereik van de familie liggen.

Een andere mogelijke oorzaak was tuberculose. Ook hiervoor had ik geen adequate diagnostiek voorhanden, maar wel een goede voorraad pillen. Onder het motto ‘niet geschoten is altijd mis’ begon ik met tuberculostatica.

In de daarop volgende maanden verdwenen de vergrote lymfeklieren als sneeuw voor de zon. Zijn wonden zijn bijna volledig genezen en er groeit weer haar op zijn hoofd. Ik heb een grote emmer met plumpy nut voor hem gemaakt, een pindakaasachtige substantie waarin de benodigde calorieën en voedingsstoffen zitten om weer op gewicht te komen. Hij heeft weer energie en een glimlach op zijn gezicht. Een bevriend stel heeft gezorgd voor leesmateriaal zodat niet alle tijd verloren gaat aan hangen in het ziekenhuis. Zijn vader is al die tijd bij hem gebleven om hem van eten en schone kleren te voorzien. Zijn toewijding en inzet zijn hartverwarmend.

Suleiman heeft nog een lange weg te gaan, maar zijn vooruitgang is bemoedigend. Zowel voor zichzelf als voor mijn aanwezigheid hier in Tanzania. Het zijn kleine succesjes, maar ze maken wel verschil.


Sjoerd van Setten werkt sinds ruim een halfjaar als tropenarts in een publiek ziekenhuis in Wete, op het Tanzaniaanse eiland Pemba


Meer verhalen uit Tanzania en andere landen

Het ziekenhuis in Wete
Het ziekenhuis in Wete
Een herstelde Suleiman tussen zijn vader en arts Sjoerd van Setten.
Een herstelde Suleiman tussen zijn vader en arts Sjoerd van Setten.
<b>Download dit artikel (PDF)</b>
tropengeneeskunde over de grens buitenland ontwikkelingshulp
Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • J.J. Meuzelaar

    , Noordwijk Gr.

    Met veel belangstelling las ik dit verhaal. Mijn belangstelling komt voort uit het feit dat ik in de jaren zeventig ruim 2 jaar in een districts-ziekenhuis in centraal-Tanzania heb gewerkt onder vergelijkbare omstandigheden. Nadat collega Van Setten ...zijn ongenoegen heeft geuit over de heersende omstandigheden op het eiland Pemba waar hij werkt, beschrijft hij de casus van een 13-jarige, ernstig zieke jongen met een gegeneraliseerde lymphadenopathie en een etterende zwelling in de rechter lies.

    Differentiaal-diagnostisch denkt hij aan een maligniteit; maligne lymphoom c.q.sarcoom. Aanvullend onderzoek is ter plaatse niet mogelijk. Dat er ter plaatse geen Rö-onderzoek mogelijk is begrijp ik wel; maar een uitstrijkpreparaat voor microscopie met Ziehl-Neelsen kleuring zou toch moeten kunnen. Gelukkig is de apotheek van het hospitaal goed gevuld. De proefbehandeling met tuberculostatica (onder het motto "niet geschoten is altijd mis")
    slaat goed aan.

    Het beschreven ziektebeeld is herkenbaar en staat bekend als de ziekte van Pott. Dit is de eigennaam die verbonden is aan dit beeld. Het staat voor een spondylitis tuberculosa van de thoracolumbale wervelkolom die doorgebroken is en langs de musculus psoas afgezakt is naar de lies. Een klassieke combinatie van symptomen.

    Voor geïnteresseerden in de geschiedenis van de geneeskunde vermeld ik nog dat er een zeer informatieve website bestaat met medische eponymen (eigennamen verbonden aan symptomen en ziektebeelden): de naam van de site is “Whonamedit”. Om in de beeldspraak van deze casuïstische mededeling te blijven, ("niet geschoten is altijd mis") zou ik liever willen spreken van "een schot in het duister en toch raak". Ik wens collega Van Setten veel succes toe en plezier in zijn werk.

 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.