Ontmoeting
4 reactiesSinds de Levenseindekliniek bestaat, lijkt het wel alsof er in veel huisartsenpraktijken een schutting in de tuin is geplaatst waar ze van alles overheen kunnen gooien.
Hier is hoe zoiets gaat. Mevrouw L. is 57. Twintig jaar geleden vluchtte ze uit een Aziatisch land na de politiek gemotiveerde moord op haar man. Na drie jaar azc kreeg ze geen verblijfsvergunning en belandde in het illegale schoonmaakcircuit.
Na acht jaar viel ze onder het generaal pardon en kon ze legaal gaan schoonmaken. Hoewel goed opgeleid heeft ze zelfs niet eens gedacht aan de mogelijkheid om iets anders voor zichzelf op te eisen dan schoonmaakwerk. Zij heeft geen kinderen. Contact met de familie in Azië verloopt via skype.
Zij worstelt sinds 2012 met een gemetastaseerd mammacarcinoom waartegen opeenvolgend tamoxifen, Arimidex, Faslodex, exemestaan, everolimus, capecitabine, letrozol en als slechte grap in februari 2017 een als palliatief beschreven behandeling met paclitaxel niet mochten baten. Met metastasen in botten, lymfklieren, lever en longen is ze dodelijk ziek. Ze vraagt de oncoloog om euthanasie, maar dat gaat niet op de poli. Zij vraagt haar huisarts om euthanasie. Die legt uit: ‘Dat moet u maar eens goed opschrijven.’ Geweldig advies. Ze heeft enkele Afrikaanse vriendinnen, maar die kunnen haar niet thuis verzorgen. Mevrouw heeft terminale zorg nodig en in plaats van binnen de grote stad een plek voor haar te zoeken in een van de verpleeghuizen belandt ze in een hospice ergens op het platteland. Haar huisarts gaat haar daar echt niet bezoeken. Haar vriendinnen hebben geen auto en kunnen er heel moeilijk komen wegens belabberd openbaar vervoer. Ook in het hospice vraagt mevrouw om euthanasie. De huisarts daar zegt: dat doen wij niet voor mensen die niet uit onze praktijk komen, bovendien kennen wij deze mevrouw niet.
Oplossing: de Levenseindekliniek. U begrijpt dat ik deze mevrouw al jaren ken. Bij kennismaking tref ik een volkomen rustige vrouw, met een zachte stem en een sterke vastberadenheid. Ze verwacht niets van de dood, ondanks haar katholieke achtergrond. Wat betreft haar lot aan gene zijde zegt ze: ‘I don’t care. We don’t know anything. I’m not worrying.’ Haar doodswens valt niet goed binnen haar cultuur en de skypesessies verlopen moeizaam. ‘They say it is against religion, but they don’t understand my condition. Every day when the day comes it’s like a year for me.’
Op mijn vraag of ze een priester wil zien voor een laatste biecht, antwoordt ze rustig: ‘No, they are greater sinners than I.’ Kennelijk de kranten goed bijgehouden. Ik heb nog nooit iemand ontmoet die te midden van zoveel afwijzing door artsen, vriendinnen, geloofsgenoten en familie zonder enige stemverheffing vasthoudt aan haar doodswens.
Wat ik niet begrijp is waarom een dergelijk betrekkelijk eenvoudig euthanasieverzoek over de schutting gegooid moet worden. Je ontneemt jezelf ook nog eens de kans op een onvergetelijke ontmoeting.
Deze column in tijdschrift opmaak (pdf)
jos rensing
huisarts, den haag
Ach, die arme Hippocrates.
Zijn eed is door tallozen gebruikt om een standpunt te verdedigen, variërend van milieuactivisten, anti-nicotine dokters tot anti-abortus artsen.
Nu ook door collega Grootenhuis ditmaal in het euthanasiedebat.
Maar colle...ga Grootenhuis heeft die eed in 1984 echt niet afgelegd en ook niet de daarin opgenomen belofte af te zien van de bijslaap bij slavinnen van een patient, want de tekst van de eed van Hippocrates was al decennia eerder afgeschaft en vervangen. En terecht mijns inziens.
Wie meer wil weten van de historie van de Nederlandse artseneed dan wel gelofte en de actuele tekst wil lezen:
http://www.nfu.nl/img/pdf/Artseneed2009.pdf
Bert Grootenhuis
Huisarts, Donkerbroek
Geachte collega Keizer,
In 1984 heb ik de eed van Hippocrates afgelegd en ik neem aan dat deze collega goed over zijn tekst heeft nagedacht en niet Rooms-katholiek was. Hippocrates was er blijkbaar al goed van doordrongen dat er een bijzonder moe...ilijke grens bestaat voor medici. Er is heel veel voor te zeggen om onder het mom van “dit is het laatste wat we als artsen voor iemand kunnen doen’’ euthanasie toe te passen, maar er zijn bepaalde handelingen die je als patiënt zelf moet verrichten. Voor mij is het, als huisarts, van eminent belang dat er een vertrouwensrelatie blijft bestaan tussen mij en mijn patiënt en de familie. Daarom ga ik die moeilijke grens niet over! De Levenseindekliniek is er gekomen met een boodschap, moet voor haar boodschap staan en er verantwoording voor afleggen. Ik daarentegen , wil gewoon mijn palliatieve zorg blijven geven. De mooiste gesprekken in mijn leven heb ik gehad, in die laatste uren, met de patiënt en de geliefden er omheen.
J.J. Hamstra
Huisarts, Buitenpost
Van meneer Keizer weten wij dat zijn stukjes een zuurgraad hebben waar geen kokosmat tegen bestand is... Ook zijn opening van zijn laatste schrijfsel is van een nivo die hem zo kenmerkt ‘ een schutting in de huisartspraktijk waar van alles over heen... wordt gegooid’. Nu is mijn ervaring dat er ook het nodige van de andere kant over de schutting komt, maar dat even ter zijde.
Zijn gegeneraliserende opmerking is van een diep triest nivo. Is het niet beter dat deze zelf ingenomen man niet even met de betreffende huisarts contact had opgenomen? Wel zo constructief.
Het lijkt me nu echt wel tijd dat dhr Keizer het platform van het MC wordt ontnomen. Ik ben al aan mijn zoveelste mat toe..
Margret Kaandorp
basisarts, Amsterdam
Wat een triest verhaal. Wat ik niet begrijp is het stukje: 'U begrijpt dat ik deze mevrouw al jaren ken. Bij kennismaking....' En ook begrijp ik niet waarom zij niet geholpen is met het opschrijven van haar wens, zodat de huisarts het verzoek schri...ftelijk heeft kunnen vastleggen in het dossier. Kortom de column komt triest maar ook wat onduidelijk op mij over. Is er misschien behoefte aan euthanasie 'makelaars' of EOH's (euthanasie ondersteuners huisarts) die deze lacunes aanpakken als er geen naasten zijn?