Onderzoeker naar patiëntveiligheid stapt op

Emeritus hoogleraar Ab Donker heeft zich teruggetrokken uit het team dat onderzoek doet naar patiëntveiligheid. Hij is boos over de ongenuanceerde berichtgeving in de pers na het verschijnen van het rapport ‘Onbedoelde schade in ziekenhuizen’.

‘In de media wordt gesproken van 1700 doden door vermijdbare schade, maar dat kun je niet concluderen op basis van het rapport’, zegt Donker. ‘Het gaat om potentieel vermijdbare sterfte. De mate waarin de schade werd veroorzaakt door de zorgverlening, werd beoordeeld op een zespuntsschaal. De helft van de 1700 gevallen kwam uit schaal vier, die aangeeft dat het waarschijnlijk is dat de zorgverlening de oorzaak is van het overlijden. Dat staat dus niet vast.’

Donker, die bijna alle specialisten trainde in het dossieronderzoek en zelf meer dan 1600 dossiers naploos, is vooral boos omdat de onderzoekers de berichtgeving in de NRC, die de primeur had gekregen, vooraf hadden ingezien. ‘Ze hebben de ongenuanceerde tekst laten passeren, en ook achteraf niet gereageerd.’

Volgens programmaleider Cordula Wagner stond er in de haar voorgelegde tekst geen feitelijke onjuistheid. ‘Er stond dat er jaarlijks 1735 patiënten overlijden na medische fouten. Donker vindt “na” hetzelfde als overlijden “door” medische fouten, maar dat is niet altijd zo, want de causaliteit is niet altijd zeker. Het is heel jammer dat hij zich terugtrekt, want zijn bijdrage aan het onderzoek was zeer waardevol.’

Wagner plaatste na het gesprek met Medisch Contact over het vertrek van Donker het onderstaande commentaar op de website van de NRC: ‘Van de in het ziekenhuis opgenomen patiënten overlijdt 3 procent; de overige 97 procent gaat weer naar huis. Van de kleine groep, veelal ernstig zieke patiënten, die in het ziekenhuis overlijdt, krijgt 1 op de 25 te maken met onbedoelde schade die potentieel heeft bijgedragen aan het overlijden. Wij spreken over potentieel vermijdbaar omdat het om een beoordeling achteraf gaat en patiënten vaak aan meerdere oorzaken overlijden.’ << EJP