Laatste nieuws
3 minuten leestijd
Wetenschap

‘Onderzoek naar resistente Pseudomonas gewenst’

Plaats een reactie

Een extensief resistente Pseudomonas aeruginosa heeft zich razendsnel verspreid in Wit-Rusland, Kazachstan en Rusland. In Nederland zijn vergelijkbare isolaten al aangetroffen, maar het is niet bekend hoe groot het probleem is. Betere surveillance van de mechanismen achter antibioticaresistentie zou zinvol zijn, zegt microbioloog Wil Goessens.

In de Lancet Infectious Diseases beschrijven Mikhail Edelstein e.a. hoe een zeer resistente variant van Pseudomonas aeruginosa zich razendsnel verspreidde in Rusland, Kazachstan en Wit-Rusland. Deze variant herbergt het zogenaamde VIM-2-metallo-beta-lactamase, en andere resistentiemechanismen, met als gevolg ongevoeligheid tegen de meeste antibiotica. Volgens de beschikbare gegevens steeg de prevalentie van VIM-2-varianten in de onderzochte ziekenhuizen van minder dan 5 procent in de periode 2002-2004 tot bijna 30 procent in 2008-2010. Met als gevolg dat artsen steeds vaker het laatste redmiddel in gingen zetten: colistine. En jawel, in 2010 staken varianten de kop op die ook tegen dit middel, en nu dus tegen alle beschikbare antibiotica, resistent zijn.

Pseudomonas aeruginosa is geen onbekende in de Nederlandse ziekenhuizen. Sterker nog, de bacterie is een veel geziene gast bij ziekenhuisinfecties. Met het aantal multiresistente P. aeruginosa in Nederland lijkt het echter mee te vallen, afgaand op het meest recente rapport van Nethmap (met gegevens over 2012): 2 procent van P. aeruginosa op ziekenhuisafdelingen is multiresistent, 3 procent van de isolaten op de ic. Of het hier om hetzelfde type micro-organismen gaat als in Rusland en omstreken – de VIM-2-variant – is niet te zeggen, vertelt Wil Goessens, microbioloog aan het Erasmus MC: ‘Laboratoria zijn niet verplicht om dit te onderzoeken.’ Het zou goed zijn als dat wel het geval is, vindt Goessens: ‘Nu weten we wel dat de resistentie toeneemt, maar niet welk mechanisme erachter schuilgaat, een ESBL, of een metallo-beta-lactamase bijvoorbeeld.’

Dat VIM-2 voorkomt in Nederland, is echter een feit, toonden Goessens e.a. een aantal jaar geleden aan. Maar de prevalentie was niet vergelijkbaar met de cijfers zoals die in het Lancetartikel verschenen, en zelfs die moet je met een korrel zout nemen, zegt Goessens: ‘Deze multiresistente isolaten tref je vooral aan in de ziekenhuispopulatie, daar verspreiden ze zich ook. De aantallen in het artikel zijn schrikbarend, maar het kan goed zijn dat ze gemeten zijn in bepaalde ziekenhuizen met reeds bestaande uitbraken met VIM-2 organismen.’

In het Lancetartikel wordt de vraag niet beantwoord of de multiresistente isolaten ook gepaard gaan met een hogere mortaliteit. Goessens: ‘Deze micro-organismen zien we vooral op de ic. Als een patiënt daar overlijdt blijft altijd de vraag: komt dat door het onderliggend lijden, of door het multiresistente micro-organisme dat hij of zij bij zich draagt?’

Goessens wil wel benadrukken dat de situatie in Nederlandse ziekenhuizen niet te vergelijken is met die in de voormalige Sovjet-Unie-regio: ‘De infectiepreventie is hier veel beter. Meestal is een uitbraak snel onder controle.’ Maar de Pseudomonas is een lastig beestje om kwijt te raken. Dat bleek een paar jaar geleden in het UMCG, waar het micro-organisme in de biofilm van een endoscoop bleek te zitten, ondanks sterilisatie. Goessens: ‘Het is een stuk ingewikkelder dan bijvoorbeeld een MRSA kwijtraken, omdat Pseudomonas in een vochtige omgeving kan blijven voortbestaan, vergelijkbaar met legionella. Een Canadese collega vertelde dat in zijn ziekenhuis alle afvoeren van de wasbakken waren gekoloniseerd. Dan zou je eigenlijk een hele ic moeten strippen, dat is niet te doen. Het is van belang dat de aandacht voor hygiëne niet verslapt, want dan kan zoiets zich snel verspreiden.’

Sophie Broersen

The Lancet Infectious Diseases, 2013. doi:10.1016/S1473-3099(13)70168-3 en doi:10.1016/S1473-3099(13)070192-0

Lees ook:

beeld: Thinkstock
beeld: Thinkstock
Wetenschap antibiotica resistentie
Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • Er zijn nog geen reacties
 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.