Onafhankelijk arts bij signalen zorgfraude

Er komt definitief een onafhankelijk arts die bij vermoedens en verdenkingen van zorgfraude patiëntgegevens geanonimiseerd kan doorspelen naar het Openbaar Ministerie (OM). Daarover hebben artsenfederatie KNMG, het OM, de fiscale opsporingsdienst FIOD, de inspectie SZW en het ministerie van VWS na maandenlange onderhandelingen dinsdag een akkoord bereikt.

Half juni liet minister Schippers (Volksgezondheid) al doorschemeren dat de inzet van deze onafhankelijk arts een ‘haalbaar alternatief lijkt’ voor het verplicht doorbreken van het medisch beroepsgeheim door artsen in strafrechtelijke onderzoeken naar zorgfraude. Bij een signaal of verdenking van zorgfraude door artsen krijgt de onafhankelijk arts inzage in de medische dossiers van patiënten. Hij stelt vast of en hoe vaak een behandeling heeft plaatsgevonden en stuurt een geanonimiseerd dossier terug naar het OM. Op deze manier wordt voorkomen dat patiënteninformatie terechtkomt in een strafdossier, bijvoorbeeld in een zaak waar er twijfels bestaan of een huisarts de gedeclareerde zorg daadwerkelijk heeft geleverd, en blijft het medisch beroepsgeheim gewaarborgd.

In de komende maanden gaat de KNMG deze onafhankelijk artsen werven en opleiden. Hoe groot de artsenpool wordt, is nog niet duidelijk. Vanaf 1 januari 2017 moeten de artsen ingezet kunnen worden. De dinsdag gemaakte afspraken zijn vijf jaar geldig. Wel vindt er ieder jaar een tussentijdse evaluatie plaats.

In de zomer van 2015 laaide de discussie over de reikwijdte van het medisch beroepsgeheim in alle hevigheid op. Via dagblad Trouw lekte uit dat ambtenaren op drie ministeries een meldplicht voor verzekeringsartsen en medisch adviseurs bij verdenking van zorgfraude onderzochten.

Opsporingsdiensten en het OM hadden aangegeven dat medisch beroepsgeheim strafrechtelijke onderzoeken naar zorgfraude soms frustreert, omdat het door patiënten en zorgaanbieders misbruikt wordt om zorgfraude te verhullen. Maar na fel verzet vanuit de medische wereld drong de Tweede Kamer aan op een studie naar alternatieven voor deze meldplicht. Deze zoektocht heeft nu geleid tot de inzet van een onafhankelijke arts.

Bas Knoop

Twitter: @bknoop