NZa dwingt ggz met nieuwe bekostiging te oefenen

De Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) dwingt enkele tientallen instellingen voor ggz en forensische zorg om mee te doen aan een proef met een nieuw bekostigingssysteem. De NZa wil zo voldoende ervaring kunnen opdoen voordat het model in 2020 wordt ingevoerd.

De sinds 2008 gangbare dbc-systematiek sluit niet goed aan bij de praktijk van ggz- en forensische zorg, constateerde de NZa na overleg met ggz-partijen. De dbc-regels zijn te veel gericht op de tijd die een behandelaar besteedt aan een patiënt en niet voldoende op de daadwerkelijke zorgvraag, zo luidt de kritiek. Zorgproducten binnen het dbc-systeem sluiten daarnaast niet genoeg aan op de geleverde zorg. En declareren is pas na de behandeling mogelijk.

Daarom is er in overleg een alternatief bekostigingssysteem bedacht, dat op dit moment wordt uitgetest in pilots en dat in 2020 landelijk moet worden ingevoerd binnen de generalistische basis-ggz, de gespecialiseerde ggz en de forensische zorg.

Dat nieuwe model, geïnspireerd op een systeem dat in Engeland al wordt gebruikt, gaat uit van 21 clusters: elk cluster beschrijft een zorgvraag die een patiënt kan hebben, een bijbehorende te verwachten behandelduur plus vaste evaluatiemomenten. Aan de hand van een vragenlijst bepaalt een behandelaar bij welk cluster een patiënt hoort, welke behandeling wordt gegeven en welke kosten dus worden gemaakt. Bij het evaluatiemoment bespreken behandelaar en patiënt of een behandeling moet worden vervolgd, kan worden afgerond óf dat een nieuwe, andere behandeling nodig is.

Het idee achter dit zogeheten ‘zorgclustermodel’ is dat de administratie voor behandelaars makkelijk wordt en zij sneller kunnen factureren. Patiënten krijgen daardoor ook sneller duidelijkheid over hun declaratie, en zorgverzekeraars over de kostenontwikkeling. Bij de ontwikkeling van het clustersysteem zijn onder andere de Federatie Medisch Specialisten, de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie, GGZ Nederland, Zorgverzekeraars Nederland en ziekenhuisorganisaties NVZ en NFU betrokken.

Omdat het om een grote wijziging gaat, wordt er al sinds afgelopen jaar mee getest, op vrijwillige basis. Met name vrijgevestigde zorgverleners doen al voldoende mee, maar de NZa mist testervaring binnen instellingen. De toezichthouder is bang dat dit nadelige gevolgen heeft voor ‘deze noodzakelijke grote verbetering’, aldus de NZa. Daarom is besloten dat enkele tientallen instellingen voor gzz en forensische zorg verplicht moeten meedraaien in pilots. De betreffende instellingen zijn vandaag over hun verplichte deelname op de hoogte gesteld.