No-claim en de huisarts

Het invoeren van een no-claimkorting is een vervangmaatregel van de eigen betalingen van de zorgkosten van de burger. In 2004 werd de burger voor dit doel van eigen betalingen al geconfronteerd met een bijdrage in de premie van 180 euro per jaar (macro: 2,9 miljard euro van het totale BKZ van 44,1 miljard euro). Per 1 januari 2005 komt daar een nominale premiestijging bij van 5,25 euro per maand. De nieuwe no-claimteruggaaf van samen 250 euro houdt in dat de burger die weinig gebruikmaakt van de curatieve zorg een deel van deze 250 euro terugkrijgt. De verwachting is dat de helft van de ziekenfondsverzekerden recht heeft op een deel van de no-claimteruggaaf. Ofwel: degenen met een zwakkere gezondheid betalen de no-claimteruggaaf van de gezonden. Ziek-zijn is echter geen vrije keuze. Ook de lagere-inkomensgroepen zijn hier in het nadeel. Zij zijn vaker ziek en zij kunnen moeilijker vooraf de extra verhoging van de nominale premie betalen. Een rechtvaardige regeling is het dus allerminst. Weer draagt Nederland een stuk solidariteit ten graven.
Is het nu écht leuk om met zo’n regeling straks je no-claimgeld terug te krijgen? Moet deze ongezonde ontwikkeling niet worden gestopt? Opmerkelijk in de regeling is dat ook 25 procent van de gemaakte kosten bij de huisarts meetellen in het eindoordeel of een burger voor de teruggaaf in aanmerking komt. Hiermee wordt de drempelloze toegang tot huisartsenzorg geweld aangedaan. Om financiële redenen het bezoek aan de huisarts uitstellen, kan nadelig zijn voor de gezondheid. Het vergroot het risico dat later alsnog en ongewild van een duurdere tweedelijnsvoorziening moet worden gebruikgemaakt. Ook een de huisarts kenmerkende benadering van gezondheidsproblemen van watchfull waiting staat hierbij onder druk. ‘Niets doen en afwachten, maar deels wel betalen’ zal door de patiënt niet altijd begripvol worden ontvangen. In het wetsvoorstel van de minister staat dat de regeling ‘een relatieve stimulans is voor verzekerden om eerst een zorgverlener in de eerste lijn te raadplegen’. Immers, de tweede lijn is veel duurder, zodat de burger wel heel snel zijn no-claimteruggaaf verspeelt. Met deze ‘relatieve stimulans’ maakt de minister toch nog reclame voor de huisarts. Een opsteker!

Dieren, maart 2004