Niet snijden in gezonde kinderen

Enige jaren geleden werd een huisarts tuchtrechtelijk veroordeeld voor het onoordeelkundig uitvoeren van een circumcisie bij een peuter. De ingreep leidde bij het kind tot een volledige necrose van de glans, huid en urethra. Een treurige zaak, met name voor de betreffende jongen, die de rest van zijn leven met de gevolgen van de mislukte ingreep zal moeten leven. Wat deze zaak extra wrang maakte, is dat het om een medisch niet-noodzakelijke ingreep ging. Bij iedere chirurgische ingreep kunnen helaas complicaties voorkomen. Tot op zekere hoogte accepteren we dat, omdat er een medische reden voor de ingreep is. Maar risico’s bij een medisch niet-noodzakelijke ingreep als circumcisie bij jongens vallen niet te rechtvaardigen.

Deze week heeft de KNMG een formeel standpunt ingenomen over niet-therapeutische jongensbesnijdenis. Elders in deze Medisch Contact leest u daar meer over (zie blz. 944). Het standpunt is genuanceerd maar helder: niet-therapeutische jongensbesnijdenis is een irreversibele, medisch niet-noodzakelijke ingreep bij een wilsonbekwame patiënt, die artsen in principe niet zouden moeten uitvoeren. Snijden in gezonde kinderen moeten we dan ook ontmoedigen. Er zijn goede redenen voor een wettelijk verbod, zoals dat ook bestaat voor tatoeages, piercings en vrouwelijke genitale verminking. Het gevaar van een wettelijk verbod is echter dat de ingreep ondergronds wordt uitgevoerd, met alle gevolgen van dien voor de betreffende kinderen.

Breed draagvlak


voor helder standpunt

Bij het formuleren van het standpunt is de KNMG niet over een nacht ijs gegaan. Er is een bijeenkomst geweest met deskundigen en er is uitgebreid overlegd met de relevante wetenschappelijke verenigingen. Juist zij vinden dit heldere standpunt van groot belang. Daarmee is er een breed draagvlak onder medische organisaties voor de opvatting dat niet-therapeutische jongensbesnijdenis zoveel mogelijk moet worden ontmoedigd en beperkt.

Uit de ledenpeiling blijkt dat ook individuele arts-leden van de KNMG deze visie delen. Bijna 70 procent vindt dat de KNMG een standpunt over dit onderwerp moet innemen en 80 procent van de leden vindt dat artsen de ingreep zouden moeten ontmoedigen.

Ik realiseer me terdege dat deze opvatting bij veel mensen emotionele reacties kan losmaken. De ingreep is immers omgeven met diep religieuze, symbolische en culturele gevoelens. Ik respecteer die gevoelens en het is geenszins de bedoeling van de KNMG die gevoelens te bruuskeren of te bagatelliseren. Toch hoort het volgens mij tot de missie van de KNMG om over een dergelijk controversieel onderwerp een helder standpunt in te nemen. Er worden immers medische effecten aan de ingreep toegeschreven, de ingreep wordt veelal door artsen uitgevoerd en artsen worden geregeld geconfronteerd met de soms dramatische complicaties van besnijdenis. Het is volgens mij dan ook de taak van artsen om ouders die de ingreep overwegen, actief en indringend op de hoogte te brengen van het ontbreken van medische voordelen en het reële gevaar van complicaties.

Namens de KNMG roep ik op tot een respectvolle maatschappelijke dialoog over dit onderwerp, samen met de betreffende religieuze groeperingen en andere betrokkenen.

Arie Nieuwenhuijzen Kruseman, voorzitter KNMG

Lees ook:

Dossier Jongensbesnijdenis