NHG vreest voor onderzoeksprogramma Alledaagse Ziekten

Voor onderzoek naar alledaagse ziekten konden onderzoekers de afgelopen jaren een beroep doen op het Programma Alledaagse Ziekten (PAZ) van ZonMw.  Nu dreigt dit fonds ter ziele te gaan, vreest Arno Timmermans, bestuursvoorzitter van het Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG).

Rugpijn, buikklachten, ingegroeide teennagels. Het zijn voor de patiënt relatief onschuldige maar lastige aandoeningen en voor de huisarts de hoofdmoot van het werk: naar schatting 80 procent van de klachten in de spreekkamer van de huisarts betreft dit soort ‘alledaagse ziekten’. In ongeveer de helft van alle NHG-Standaarden staat een alledaagse klacht of aandoening centraal.

‘Al twee jaar kunnen geen nieuwe onderzoeken meer worden gestart’, zegt Timmermans, die in mei of juni een brief met uitsluitsel verwacht van het ministerie van VWS.  ‘Nu is het ook al bijna te laat om nog voor 2008 onderzoeksvoorstellen in te dienen.’ Het ziet er dan ook niet naar uit dat de financiering wordt voortgezet, zegt Timmermans. ‘Geruchten en berichten die mij daarover bereiken, zijn ongunstig. De nieuwe minister Klink heeft zich er nog niet over uitgelaten. Hij draagt de wetenschap een warm hart toe, maar ik heb gehoord dat er geen geld en ook geen steun is om dit fonds voort te zetten. Uitermate jammer.’

Ook bij ZonMw is men somber gestemd. ‘De einddatum van het PAZ zou 2008 zijn. Dat wisten we, maar we betreuren het dat er maar geen vervolgopdracht komt. Daar zullen wel politieke redenen voor zijn. Misschien hebben alledaagse ziekten geen prioriteit, maar wij vinden het doodzonde. Er is een enorm positieve tussenevaluatie geweest en de implementatie van de resultaten gaat bijna moeiteloos.’

Het totale budget van het Programma Alledaagse Ziekten bedroeg 3,4 miljoen euro. Dat is niet veel geld, terwijl dit soort onderzoek in korte tijd nieuwe inzichten oplevert, snel toepasbaar is in de huisartsenpraktijk en kan leiden tot belangrijke besparingen, zegt Timmermans.

‘Het onderzoek heeft veel waarde voor de beroepsgroep en voor de volksgezondheid. Alledaagse aandoeningen brengen een relatief geringe ziektelast voor individuen maar hoge collectieve ziektelast met zich mee. Onderzoek daarnaar kan niet op een andere manier worden opgezet omdat het veel te divers is voor één onderzoekslijn. De farmaceutische industrie heeft er ook geen belangstelling voor, omdat er weinig medicatie aan te pas komt en de onderzoeksresultaten vaak uitwijzen dat er nóg minder farmacotherapie nodig is.’

Uit het PAZ werd bijvoorbeeld het onderzoek gefinancierd naar de behandeling van oogontsteking. De veel voorgeschreven fusidinezalf bleek niet tot een snellere genezing van conjunctivitis te leiden, waardoor huisartsen nu minder vaak antibiotica hoeven voor te schrijven. ‘Dit kan een besparing opleveren van ongeveer 2 miljoen euro per jaar.’ << Eveline Brandt