Laatste nieuws
Sophie Broersen
5 minuten leestijd
Achter het nieuws

MSD vecht boete voor gunstbetoon aan

8 reacties

ACHTER HET NIEUWS

De Inspectie voor de Gezondheidszorg heeft farmaceut MSD een boete opgelegd, omdat het bedrijf de regels voor gunstbetoon heeft overschreden. De fabrikant moet meer dan een ton boete betalen, maar vecht de maatregel aan.

Het draait om geld dat een specialist in 2012 ontving voor het maken en geven van presentaties. Huisarts Hans van der Linde vroeg aan de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) om na te gaan of de betalingen – die in te zien zijn in het Transparantieregister – wel voldeden aan de regels die in de Geneesmiddelenwet staan over gunstbetoon. Dat is volgens de inspectie niet het geval, blijkt uit documenten die Medisch Contact op grond van de wet Openbaarheid Bestuur heeft verkregen.

Uit de documenten valt op te maken dat MSD op twee punten de regels overtrad: in de zogenaamde dienstverleningsovereenkomsten was niet voldoende helder omschreven welke diensten daarvoor verleend moesten worden. Daarvoor kreeg het bedrijf al een waarschuwing op 15 november 2012 in het kader van een ander onderzoek, namelijk naar het naleven van geneesmiddelenreclames bij adviesraden. De diensten waar het in dit geval om draait, vonden plaats vóór die datum, waardoor de inspectie geen nieuwe maatregel oplegt.

Boete
Iets anders gaat op voor de vergoeding die de specialist ontving: die staat volgens de inspectie ‘niet in redelijke verhouding met de geleverde prestatie’. In de documenten staat dat de inspectie een uurtarief van 140 euro voor medisch specialisten als redelijk beschouwt, en dat 200 euro per uur een gangbaar tarief is voor hoogleraren. Het betaalde tarief is niet openbaar gemaakt, maar valt volgens de specialist – die niet met naam genoemd wil worden – in de bandbreedte van het hoogleraarstarief, terwijl hij dat niet is. Dat levert de farmaceut een boete van 116.667 euro op. De specialist krijgt van de inspectie een waarschuwing. Bij herhaling van de overtreding kan hij een bestuurlijke boete opgelegd krijgen.

De specialist protesteerde bij de inspectie tegen de waarschuwing; hij zegt dat hem niet duidelijk was dat de uurtarieven die hij ontving, te hoog waren. Volgens hem leidde zijn expertise na een internationale toetsing tot kwalificatie als zogenaamde Global Scientific Leader bij MSD: ‘De tarieven waar MSD en ik het over eens waren, waren internationale tarieven die op die kwalificatie waren gebaseerd. De inspectie zegt dat die hoger zijn dan die in Nederland toegestaan zijn, dus daarom heb ik een waarschuwing gekregen.’ De inspectie stelt echter dat zij objectieve criteria aanhoudt. De specialist zegt dat hij geen rechtszaak zal aanspannen tegen de beslissing. Hij blijft de presentaties – vooral in het kader van geaccrediteerde nascholingen – geven, maar heeft zijn contracten aangepast, waardoor hij nu aan de regels voldoet.

Op de vraag of hij geen begrip heeft voor de vragen die mensen stellen bij zijn door de farmacie betaalde nascholingsactiviteiten zegt hij: ‘Al het materiaal dat ik gebruik, heb ik zelf geschreven, op één keer na, toen ik voor iemand inviel. Het is door verschillende wetenschappelijke verenigingen, zoals het NHG, beoordeeld ter accreditatie. Ik baseer me op richtlijnen en wetenschappelijk onderzoek. Ik bedrijf geen propaganda, ik vind het juist van belang om evenwichtig te informeren. Juist daarmee wil ik de schijn van belangenverstrengeling vermijden. Ik heb mijn goede naam hoog te houden door gewaardeerd, geaccrediteerd onderwijs te geven. Als mensen a priori achterdochtig zijn, kan ik daar niets aan veranderen.’

Regelgeving onduidelijk
MSD legt zich niet neer bij de opgelegde boete, blijkt uit de documenten. Volgens de farmaceut was het in 2012 niet duidelijk wat werd gezien als een redelijke vergoeding voor geleverde diensten. De inspectie houdt uurtarieven aan die de NZa in 2011 vaststelde, waaronder dus maximaal 140 euro per uur voor medisch specialisten. Die tarieven haalde de inspectie aan toen zij in 2012 onderzocht of farmaceuten zich wel aan reclameregels hielden bij adviesraden. Maar in het rapport daarover zegt de inspectie zelf ook dat de regelgeving onduidelijk is en drong bij de Code Geneesmiddelenreclame (CGR) en de minister aan op duidelijkheid. Die duidelijkheid is er inmiddels: in de aangepaste CGR zijn dezelfde normbedragen opgenomen. Sinds half mei van dit jaar zijn deze van kracht.

Hoe het ook zij: de inspectie heeft in de zienswijze van MSD geen aanleiding gezien om de boete in te trekken of aan te passen. MSD vecht de boete aan bij de bestuursrechter. In een reactie laat het bedrijf weten dat het niet de intentie heeft gehad om bestaande regels te overtreden. MSD heeft per 1 januari 2014 alle tarieven al aangepast, maar dat heeft volgens een woordvoerder niets te maken met deze zaak: ‘Dat heeft te maken met ontwikkelingen in de markt.’ De nieuwe tarieven vallen binnen de eerder genoemde grenzen.

Onzichtbare beïnvloeding
De inspectie wil niet ingaan op de details van de zaak, omdat tegen het besluit bezwaar en beroep nog open staan. In het algemeen wil de inspectie wel wat zeggen over de zaak. Zo laat een woordvoerder weten dat het niet vreemd is dat de IGZ zelf de zaak heeft afgehandeld, en niet heeft verwezen naar de CGR. In de werkafspraken die de organisaties hebben gemaakt, staat onder meer dat de inspectie een melding zelf behandelt, als voor de beoordeling bepaalde wettelijke bevoegdheden nodig zijn, zoals het inzien van zakelijke gegevens en bescheiden. Daar was in dit geval sprake van.

In de reactie van de inspectie wordt nog eens benadrukt dat er geen bezwaar bestaat tegen dienstverlening, maar wel tegen te hoge vergoedingen. ‘De inspectie ziet een groot risico in beïnvloeding van het voorschrijfgedrag door middel van verboden gunstbetoon. Het is vergeleken met klassieke reclame-uitingen een vorm van beïnvloeding die vrij onzichtbaar is. Gebleken is dat zaken rondom gunstbetoon relatief weinig aan bod komen bij de zelfregulering. Het aantal meldingen over gunstbetoon bij de inspectie is relatief klein. De inspectie zou dan ook graag meer meldingen ontvangen over gunstbetoon.’ Sinds 2007 heeft de inspectie voor overtredingen van gunstbetoonregels negen bestuurlijke boetes en rond de dertig waarschuwingen uitgedeeld.



Transparantieregister Zorg

In het Transparantieregister Zorg staan financiële relaties tussen zorgaanbieders en farmaceuten vermeld. Het gaat daarbij vooral om artsen, apothekers en ziekenhuizen. De bedrijven leveren de gegevens aan, de zorgaanbieders controleren en vullen zo nodig aan. Voor ruim 2000 artsen zijn één of meer relaties gemeld in 2013, in 2012 was dat rond de 2100. Die artsen ontvingen gemiddeld 2250 euro. In het register staat niet vermeld of dit bedrag aan de zorgverlener zelf is betaald, of aan de instelling waar hij of zij werkt. Iedereen kan het register inkijken en dat gebeurt ook regelmatig; in een jaar tijd is het ruim 70.000 keer geraadpleegd.



Sophie Broersen, journalist Medisch Contact

s.broersen@medischcontact.nl



Zie ook



<b>Download dit artikel (PDF)</b>
Achter het nieuws IGZ inspectie farmacie
Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • H. van der Linde

    huisarts, BURGH HAAMSTEDE

    Geachte collega Reenders,
    Collega Kooij is gevisiteerd nadat ik mijn bevindingen tijdens bijwonen van zijn cursus had gepubliceerd. Zowel MSD, Kooij als de accreditatiecommissie hadden daar kennis van genomen. Het gevolg was dat dit keer bij visitati...e de cursus was aangepast en acceptabel was.
    Patiënten die Metformine niet verdragen, zijn mij goed bekend. Patiënten die èn Metformine èn Glicazide niet verdragen zijn uitermate zeldzaam. Ik zag ze niet in 40 jaar. De NHG ruimt praktisch gesproken geen plaats in voor DPP-4-remmers, omdat ze onbewezen veilig en onbewezen effectief zijn. U zou de doodenkele patiënt die èn Metformine èn SU-derivaten niet verdraagt desondanks wel zo’n DPP-4-remmer geven en niet het veilige insuline. U praktiseert echter sinds 2001 niet meer en in werkelijkheid heeft u zelf geen ervaring met bewezen onveilige, dan wel onbewezen veilige TZD’s, DPP-4-remmers en GLP-1-analogen.
    Collega Kooij heeft een officiële waarschuwing gekregen van de Inspectie en gaat daar niet tegen in beroep. Tegen wie richten uw bezwaren zich nu toch? Tegen mij of tegen de Inspectie? Ik heb de koninklijke weg bewandeld en dat was vragen om het oordeel van bevoegd gezag.
    Uw Engelse citaat weerspreekt tenslotte niet mijn bewering dat de nieuwe antidiabetica onder verscherpte monitoring staan van EMA en FDA met betrekking tot hartfalen, pancreatitis en pancreascarcinoom. Hun onveiligheid is wat dat betreft(nog) niet gebleken, maar evenmin is de veiligheid aangetoond. En daar gaat het om.

  • K. Reenders

    huisarts np, HOOGEVEEN

    Geachte collega van der Linden,
    Jammer dat u nog steeds niet kunt toegeven, dat niet collega Kooy, maar het Transparantieregister een fout maakte.
    Gelukkig brengt u nu inhoudelijke bezwaren in tegen deze docent vanuit uw achtergrond als voormalig lid... van een accreditatie commissie. Zelf ben ik enige jaren lid geweest van de accreditatie commissie van de EADV en heb toen de nodige ervaringen opgedaan met dit werk. Ook heb ik in MC de dilemma's die nieuwe middelen(mn DPP4 remmers) voor de huisarts geven besproken. Maar uw oordeel over deze middelen en over de wijze waarop collega Kooy ze bespreekt klopt niet met de realiteit. In The new England Journal van 27 februari wordt juist gesteld dat de FDA , EMA en ons eigen college het eens zijn met de volgende stelling:
    "" That assertions concerning a causal association between incretin-based drugs and pancreatitis or pancreatic cancer , as expressed recently in the scientific literature and media, are inconsistent with the current data''. Elke huisarts staat zo nu en dan voor de keuze nu al overgaan op insuline of een DPP4 remmer gebruiken als metformin en/of gliclazide zijn gecontraindiceerd en/of bijwerkingen geven.
    In het Visitatierapport van de rapporteur van het college Accreditering Huisartsen , dat collega Kooy mij liet lezen, staat dat hij correct en gebalanceerd deze nieuwe middelen heeft besproken. Mijn loyaliteit ligt bij deze collega specialist die de dilemma's evenwichtig aan de orde stelt en niet bij een gewezen accrediteur die elke nuance uit het oog is verloren en op de persoon blijft spelen
    Dr.K.Reenders, huisarts n.p

  • K. Reenders

    huisarts np, HOOGEVEEN

    Geachte collega van der Linden,
    Jammer dat u nog steeds niet kunt toegeven, dat niet collega Kooy, maar het Transparantieregister een fout maakte.
    Gelukkig brengt u nu inhoudelijke bezwaren in tegen deze docent vanuit uw achtergrond als voormalig lid... van een accreditatie commissie. Zelf ben ik enige jaren lid geweest van de accreditatie commissie van de EADV en heb toen de nodige ervaringen opgedaan met dit werk. Ook heb ik in MC de dilemma's die nieuwe middelen(mn DPP4 remmers) voor de huisarts geven besproken. Maar uw oordeel over deze middelen en over de wijze waarop collega Kooy ze bespreekt klopt niet met de realiteit. In The new England Journal van 27 februari wordt juist gesteld dat de FDA , EMA en ons eigen college het eens zijn met de volgende stelling:
    "" That assertions concerning a causal association between incretin-based drugs and pancreatitis or pancreatic cancer , as expressed recently in the scientific literature and media, are inconsistent with the current data''. Elke huisarts staat zo nu en dan voor de keuze nu al overgaan op insuline of een DPP4 remmer gebruiken als metformin en/of gliclazide zijn gecontraindiceerd en/of bijwerkingen geven.
    In het Visitatierapport van de rapporteur van het college Accreditering Huisartsen , dat collega Kooy mij liet lezen, staat dat hij correct en gebalanceerd deze nieuwe middelen heeft besproken. Mijn loyaliteit ligt bij deze collega specialist die de dilemma's evenwichtig aan de orde stelt en niet bij een gewezen accrediteur die elke nuance uit het oog is verloren en op de persoon blijft spelen
    Dr.K.Reenders, huisarts n.p

  • H. van der Linde

    huisarts, BURGH HAAMSTEDE

    Geachte collega Reenders,
    Volgens het transparantieregister had collega Kooij 126.000 euro verdiend met commerciële nascholing. Zulks op grond van een opgave die vooraf aan hem was toegezonden, maar die hij niet gelezen zou hebben. Hij was dus zelf d...ebet aan het bedrag dat door CGR was gecommuniceerd. Na aftrek van de vergissing resteerde nog steeds een bedrag van 42.000 euro.
    Ik bezocht de MSD-nascholing van collega Kooij in 2013 en stelde vast dat hij DPP-4-remmers en GLP-1-agonisten promootte waarvan MSD met Januvia en Janumet de marktleider is. Dat zijn onbewezen veilige en onbewezen effectieve antidiabetica net als Avandia en Actos. Die laatste middelen zijn inmiddels obsoleet. Avandia werd in 2010 van de markt gehaald na tenminste 48.000 hartdoden. Net als Januvia en Janumet werden Avandia en Actos wereldwijd al door miljoenen mensen geslikt door toedoen van Key Opinion Leaders. Inmiddels stelde de EMA en de FDA verscherpte bewaking in wegens mogelijk verhoogde kans op hartfalen, pancreatitis en pancreascarcinoom. De eerste onderzoeksresultaten op harde eindpunten geven aan dat de middelen geen vasculaire bescherming bieden tegen hart- en vaatziekten. Metformine en insuline bieden dat wel. Het glucoseverlagend effect van de peperdure middelen zijn minder dan de bestaande middelen.
    IGZ heeft Kooij een waarschuwing gegeven. Die zijn openbaar net als waarschuwingen van tuchtcolleges. Dat wil nog niet zeggen dat IGZ haar maatregelen publiceert. Collega Kooij was eind 2013 al geconvoceerd voor de MSD-nascholingen. Dat hij zich na zijn waarschuwing in januari blijkbaar heeft teruggetrokken zonder daaraan bekendheid te geven, maakt dat ik er vanuit mocht gaan dat hij de gewraakte cursussen zou geven.
    Waar ligt uw loyaliteit, collega Reenders? Bij iemand die verkeerd geneesmiddelengebruik bevordert of bij een oud-lid van het College voor Accreditering Huisartsen die op grond van visitaties tot de conclusie is gekomen dat dit soort praktijk geopenbaard moeten worden?

  • H. van der Linde

    huisarts, BURGH HAAMSTEDE

    Geachte collega Reenders,
    Volgens het transparantieregister had collega Kooij 126.000 euro verdiend met commerciële nascholing. Zulks op grond van een opgave die vooraf aan hem was toegezonden, maar die hij niet gelezen zou hebben. Hij was dus zelf d...ebet aan het bedrag dat door CGR was gecommuniceerd. Na aftrek van de vergissing resteerde nog steeds een bedrag van 42.000 euro.
    Ik bezocht de MSD-nascholing van collega Kooij in 2013 en stelde vast dat hij DPP-4-remmers en GLP-1-agonisten promootte waarvan MSD met Januvia en Janumet de marktleider is. Dat zijn onbewezen veilige en onbewezen effectieve antidiabetica net als Avandia en Actos. Die laatste middelen zijn inmiddels obsoleet. Avandia werd in 2010 van de markt gehaald na tenminste 48.000 hartdoden. Net als Januvia en Janumet werden Avandia en Actos wereldwijd al door miljoenen mensen geslikt door toedoen van Key Opinion Leaders. Inmiddels stelde de EMA en de FDA verscherpte bewaking in wegens mogelijk verhoogde kans op hartfalen, pancreatitis en pancreascarcinoom. De eerste onderzoeksresultaten op harde eindpunten geven aan dat de middelen geen vasculaire bescherming bieden tegen hart- en vaatziekten. Metformine en insuline bieden dat wel. Het glucoseverlagend effect van de peperdure middelen zijn minder dan de bestaande middelen.
    IGZ heeft Kooij een waarschuwing gegeven. Die zijn openbaar net als waarschuwingen van tuchtcolleges. Dat wil nog niet zeggen dat IGZ haar maatregelen publiceert. Collega Kooij was eind 2013 al geconvoceerd voor de MSD-nascholingen. Dat hij zich na zijn waarschuwing in januari blijkbaar heeft teruggetrokken zonder daaraan bekendheid te geven, maakt dat ik er vanuit mocht gaan dat hij de gewraakte cursussen zou geven.
    Waar ligt uw loyaliteit, collega Reenders? Bij iemand die verkeerd geneesmiddelengebruik bevordert of bij een oud-lid van het College voor Accreditering Huisartsen die op grond van visitaties tot de conclusie is gekomen dat dit soort praktijk geopenbaard moeten worden?

  • H. van der Linde

    huisarts, BURGH HAAMSTEDE

    Geachte collega Reenders,
    Volgens het transparantieregister had collega Kooij 126.000 euro verdiend met commerciële nascholing. Zulks op grond van een opgave die vooraf aan hem was toegezonden, maar die hij niet gelezen zou hebben. Hij was dus zelf d...ebet aan het bedrag dat door CGR was gecommuniceerd. Na aftrek van de vergissing resteerde nog steeds een bedrag van 42.000 euro.
    Ik bezocht de MSD-nascholing van collega Kooij in 2013 en stelde vast dat hij DPP-4-remmers en GLP-1-agonisten promootte waarvan MSD met Januvia en Janumet de marktleider is. Dat zijn onbewezen veilige en onbewezen effectieve antidiabetica net als Avandia en Actos. Die laatste middelen zijn inmiddels obsoleet. Avandia werd in 2010 van de markt gehaald na tenminste 48.000 hartdoden. Net als Januvia en Janumet werden Avandia en Actos wereldwijd al door miljoenen mensen geslikt door toedoen van Key Opinion Leaders. Inmiddels stelde de EMA en de FDA verscherpte bewaking in wegens mogelijk verhoogde kans op hartfalen, pancreatitis en pancreascarcinoom. De eerste onderzoeksresultaten op harde eindpunten geven aan dat de middelen geen vasculaire bescherming bieden tegen hart- en vaatziekten. Metformine en insuline bieden dat wel. Het glucoseverlagend effect van de peperdure middelen zijn minder dan de bestaande middelen.
    IGZ heeft Kooij een waarschuwing gegeven. Die zijn openbaar net als waarschuwingen van tuchtcolleges. Dat wil nog niet zeggen dat IGZ haar maatregelen publiceert. Collega Kooij was eind 2013 al geconvoceerd voor de MSD-nascholingen. Dat hij zich na zijn waarschuwing in januari blijkbaar heeft teruggetrokken zonder daaraan bekendheid te geven, maakt dat ik er vanuit mocht gaan dat hij de gewraakte cursussen zou geven.
    Waar ligt uw loyaliteit, collega Reenders? Bij iemand die verkeerd geneesmiddelengebruik bevordert of bij een oud-lid van het College voor Accreditering Huisartsen die op grond van visitaties tot de conclusie is gekomen dat dit soort praktijk geopenbaard moeten worden?

  • K. Reenders

    huisarts np, HOOGEVEEN

    Hans van der Linde speelt op de persoon !

    In MC van 2 mei 2013 meldde Sophia Broersen dat in het Transparantieregister zorg ten onrechte "komma's verkeerd " waren geplaatst bij 7 bedragen van toevallig dezelfde specialist. Bijna een ton minder bleek... hij te hebben verdiend met nascholing door een duidelijke administratieve fout, erkende op 29 april 2013 de Stichting Transparantieregister. Intussen was deze specialist door Hans van der Linde en in diens kielzog Bert Keizer publiekelijk aan de schandpaal genageld. Drie weken na publicatie in MC herhaalde Bert Keizer in zijn column in MC zijn verdachtmakingen. Er werden geen excuses aangeboden!
    Van der Linde kon kennelijk zijn nederlaag niet verkroppen, want al op 8 mei 2013 verzocht hij de Inspectie de honoraria van deze docent te toetsen aan de wet; was er sprake van overmatig betalen van deze arts? Een halfjaar later berichtte de inspectie dat daar inderdaad sprake van was en dat passende maatregelen werden getroffen. Van der Linde nam daarmee geen genoegen en eiste openbaarmaking van het onderzoek. Hij haalde zo alsnog zijn gram. Op 29 mei jl mailde hij aan zijn ongeveer 3500 contactadressen wat zijn speurwerk had opgeleverd , en passant vermeldde hij de naam van de specialist en gaf aan dat men zijn nascholing kon gaan volgen op 5 data op verschillende locaties.
    Daarmee schond hij niet alleen de anonimiteit , die MC en de Inspectie zorgvuldig naleefden, maar ook bleek dat de specialist op geen van de dagen nascholing zou geven. MSD gaat in beroep tegen de uitspraak van de inspectie, omdat zij meent deze specialist een hoger uurloon te mogen betalen vanwege zijn internationaal erkende deskundigheid op dit terrein zoals gebleken is uit belangwekkend onderzoek en omdat hij ook promovendi begeleid en een research centrum leidt.
    Opinion Leader van der Linde is er wederom in geslaagd een gedreven collega niet op inhoud maar op bijzaken te belasten. De specialist zou mi een klacht bij het tuchtcollege moeten indienen!

  • K. Reenders

    huisarts np, HOOGEVEEN

    Hans van der Linde speelt op de persoon !

    In MC van 2 mei 2013 meldde Sophia Broersen dat in het Transparantieregister zorg ten onrechte "komma's verkeerd " waren geplaatst bij 7 bedragen van toevallig dezelfde specialist. Bijna een ton minder bleek... hij te hebben verdiend met nascholing door een duidelijke administratieve fout, erkende op 29 april 2013 de Stichting Transparantieregister. Intussen was deze specialist door Hans van der Linde en in diens kielzog Bert Keizer publiekelijk aan de schandpaal genageld. Drie weken na publicatie in MC herhaalde Bert Keizer in zijn column in MC zijn verdachtmakingen. Er werden geen excuses aangeboden!
    Van der Linde kon kennelijk zijn nederlaag niet verkroppen, want al op 8 mei 2013 verzocht hij de Inspectie de honoraria van deze docent te toetsen aan de wet; was er sprake van overmatig betalen van deze arts? Een halfjaar later berichtte de inspectie dat daar inderdaad sprake van was en dat passende maatregelen werden getroffen. Van der Linde nam daarmee geen genoegen en eiste openbaarmaking van het onderzoek. Hij haalde zo alsnog zijn gram. Op 29 mei jl mailde hij aan zijn ongeveer 3500 contactadressen wat zijn speurwerk had opgeleverd , en passant vermeldde hij de naam van de specialist en gaf aan dat men zijn nascholing kon gaan volgen op 5 data op verschillende locaties.
    Daarmee schond hij niet alleen de anonimiteit , die MC en de Inspectie zorgvuldig naleefden, maar ook bleek dat de specialist op geen van de dagen nascholing zou geven. MSD gaat in beroep tegen de uitspraak van de inspectie, omdat zij meent deze specialist een hoger uurloon te mogen betalen vanwege zijn internationaal erkende deskundigheid op dit terrein zoals gebleken is uit belangwekkend onderzoek en omdat hij ook promovendi begeleid en een research centrum leidt.
    Opinion Leader van der Linde is er wederom in geslaagd een gedreven collega niet op inhoud maar op bijzaken te belasten. De specialist zou mi een klacht bij het tuchtcollege moeten indienen!

 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.