Laatste nieuws
Wetenschap

Monoklonaal antilichaam tegen poliepen

Plaats een reactie

Begin februari beschreven Claus Bachert e.a. in JAMA resultaten van een trial naar het effect van dupilumab bij patiënten met chronische sinusitis en polyposis nasi. Dupilumab is een monoklonaal antilichaam dat zich bindt aan interleukine-4-receptoren.

Vorig jaar boekten onderzoekers goede resultaten met dit middel bij astma, en ook bij eczeem zou het effectief kunnen zijn. Een cynicus zou kunnen denken: fijn dat de farmaceuten in de neus weer een nieuwe afzetmarkt hebben gevonden voor hun dure geneesmiddelen. Een monoklonaal antilichaam tegen poliepen? Wat is dat voor gekkigheid?

Dat vindt Wytske Fokkens (kno-arts en hoogleraar rinologie AMC) in het geheel niet. Sterker nog: ‘Wij wilden aan die trial meedoen. Maar de hoofdonderzoekers wilden per se aan het eind een CT uitvoeren. Zowel de medisch-ethische toetsingscommissie als ik hadden principiële bezwaren tegen het onnodig blootstellen van mensen aan straling. Dus ging het niet door.’

Uniek is de studie in JAMA niet, vertelt Fokkens: ‘Er zijn al wat studies gedaan met anti-interleukine-5-antilichamen, en er komen er nog meer aan. Ik denk dat dit echt de toekomst is voor deze patiënten.’ Deze middelen zijn echter niet goedkoop. ‘Maar opereren is ook niet gratis, en sommige patiënten gaan wel 20 keer onder het mes. In Nederland voeren we deze ingreep zo’n 20.000 keer per jaar uit. Dat kost ook telkens 2500 euro. Nog afgezien van de risico’s die ermee gepaard gaan: we opereren dicht bij de schedelbasis en langs de ogen.’ De gebruikelijke therapie, bestaande uit intranasale corticosteroïden, is weliswaar een stuk minder gevaarlijk en goedkoper, maar er is een grote groep die daar niet mee uitkomt. Fokkens: ‘De fabrikanten moeten in hun prijs dus vooral kunnen concurreren met chirurgie. Daarnaast moeten ze het voor elkaar zien te krijgen dat die middelen niet te vaak moeten worden toegediend én liefst niet intraveneus. Elke maand een infuus is ook geen pretje.’

Volgens Fokkens is het dus niet zozeer de vraag óf deze middelen voor deze indicatie op de markt komen, maar wanneer. De uitdaging voor kno-artsen is vooral om erachter te komen wanneer ze geïndiceerd zijn, zegt Fokkens: ‘Kijken we dan naar hoe vaak iemand geopereerd moet worden, hoeveel dagen ze ziek zijn, of naar kwaliteit van leven?’ Onderzoeken zoals die recentelijk in JAMA verschenen dragen bij aan die kennis. In die studie kregen 60 volwassenen met chronische sinusitis en nasale poliepen naast intranasale corticosteroïden een placebo of wekelijks subcutaan dupilumab. Na 16 weken kwam het antilichaam duidelijk als winnaar uit de bus. Zo was de nasale poliepscore bij de interventiegroep een stuk beter. Fokkens: ‘Nu heb ik nog nooit een patiënt horen zeggen dat hij zo’n last had van zijn poliepscore, maar ook op de andere uitkomstmaten zijn klinisch relevante resultaten behaald. Zoals op de SNOT-22 (SinoNasal Outcome Test), een van de meest gebruikte maten voor de kwaliteit van leven bij deze patiënten. Het ademen door de neus gaat beter, en de reuk gaat enorm vooruit.’ Andere effecten zijn minder indrukwekkend: ‘Het effect op astma is wisselend, maar op de symptomen ervan wel goed. Er is geen significant verschil in het aantal eosinofielen, wat je wel zou verwachten. Dat geldt voor al die middelen: ze zijn nog lastig te beoordelen, door wisselende uitkomsten, en onbekendheid van de langetermijneffecten. Of wat er gebeurt met de klachten op het moment van stoppen.’

Sophie Broersen


JAMA, 2016. Doi: 10.1001/jama.2015.19330

© Shutterstock
© Shutterstock
Wetenschap
  • Sophie Broersen

    Sophie Broersen was journalist bij Medisch Contact van 2008 tot 2021. Na haar studie geneeskunde en huisartsopleiding ging zij als journalist aan de slag. Bij Medisch Contact schreef zij over geneeskunde en zorg in de volle breedte: van wetenschap tot werkvloer, van arts-patiëntrelatie tot zorg over de grens. Samen met de juristen van de KNMG becommentarieerde zij tuchtzaken. Na haar journalistieke carrière is zij in 2021 weer als arts gaan werken.  

Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • Er zijn nog geen reacties
 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.