Moeizaam toezicht op cosmetische sector

Een groot deel van de cosmetische sector valt buiten het toezicht, zo schrijft de Inspectie voor de Gezondheidszorg in een toezichtplan voor de sector.

Cosmetische ingrepen kunnen leiden tot flinke schade, doordat producten slecht en onveilig zijn, behandelaars onbekwaam zijn en door risico's die er altijd zijn bij een ingreep, aldus het plan. Toezicht op deze sector is echter niet eenvoudig. De cosmetische sector is zo breed en diffuus, dat niet alles wat er gebeurt onder het werkgebied of het oog van de inspectie valt. Een samenwerking met de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) moet deze lacune ondervangen. Beide instanties gaan met name particuliere klinieken tegen het licht houden en een inventarisatie doen bij schoonheidssalons.
De cosmetische sector gebruikt vooral producten die geoormerkt zijn als medisch hulpmiddel (fillers, borstimplantaten) of als waren (tandbleekmiddelen). Volgens het toezichtplan is de scheidslijn daartussen ‘erg dun’. Waren mogen geen medisch doel hebben, maar krijgen in de cosmetische sector vaak wel dergelijke claims. Een voorbeeld is de ‘dermaroller’, waarbij de huid wordt geperforeerd met kleine naaldjes die een werkzame stof inbrengen. Sommige fabrikanten hebben hun dermaroller geregistreerd als medisch hulpmiddel, andere niet. Volgens de huidige regels mag het allebei. Het toezichtplan gaat er niet op in, maar de grens tussen medisch hulpmiddel en geneesmiddel kan ook vaag zijn. De vetoplosser Aqualyx is bijvoorbeeld als medisch hulpmiddel op de markt, terwijl een vergelijkbaar product is verboden voor toepassing als geneesmiddel.
In de cosmetische industrie zijn allerlei behandelaars actief, zoals plastisch chirurgen, oogartsen, dermatologen, huisartsen, basisartsen, huidtherapeuten en schoonheidsspecialisten. Wie welke behandelingen mag verrichten, is onduidelijk, en de inspectie heeft niet op al deze behandelaars bevoegdheid voor toezicht. De inspectie vraagt in het toezichtplan om nieuwe veldnormen, bijvoorbeeld voor huisartsen of tandartsen die cosmetische handelingen aanbieden.
Of deze veldnormen worden nageleefd is vers twee. De schoonheidsspecialist mag bijvoorbeeld geen injecties toedienen, maar het toezicht hierop zal alleen reactief zijn aan de hand van klachten en meldingen, aldus de inspectie. Dit reactieve toezicht blijft er ook voor BIG-geregistreerden die een eigen praktijk openen voor cosmetische behandelingen.
Heleen Croonen

@heleencroonen
Twitter.com/heleencroonen

Grens tussen medisch hulpmiddel en medicijn is vaag
Ondeugdelijke hulpmiddelen moeiteloos goedgekeurd
Strengere Europese regels na lekkende borstimplantaten

Het rapport is hier te downloaden: