Laatste nieuws
Achter het nieuws

Minister Bruins blijft bij openbaar maken tuchtmaatregel

4 reacties
getty images
getty images

Huisarts Marcel Duiveman ging bijna ten onder aan de publicatie van de berisping die een tuchtcollege hem oplegde. Minister Bruno Bruins (Medische Zorg) hecht aan het publiceren van tuchtmaatregelen. Hooguit wil hij de bekendmaking beter toelichten.

Update: Een Kamermeerderheid stemde daags na publicatie van dit artikel voor een amendement waardoor tuchtcolleges zelf mogen beslissen of publicatie van opgelegde berispingen en geldboetes proportioneel is. Lees ook: Bruins berust in beperkte openbaarmaking tuchtmaatregel.

Wie huisarts Marcel Duiveman googelt, krijgt als zoekresultaten zijn huisartsenpraktijk in Almelo, maar ook zijn vermelding op de website zwartelijstartsen.nl. ‘De maatregel is opgelegd vanwege: geen of onvoldoende zorgverlening’ staat er als toelichting bij. Zo gaat dat met artsen die een berisping of een zwaardere maatregel hebben gekregen. Duiveman kreeg begin dit jaar een berisping opgelegd door een regionaal tuchtcollege.

De hele zaak was een aanslag, zegt Duiveman. ‘Het begint al met de brief van het ministerie waarin staat dat je een vergrijp hebt gepleegd. En dan de zitting waar de klagende partij aanwezig is. Uit piëteit jegens de familie ging ik mezelf niet uitgebreid verdedigen, ik was toch geneigd sorry te zeggen. Daardoor kwam ik niet goed uit de verf, ik had dat anders moeten aanpakken. Want ik vond – en vind nog steeds – dat ik goed heb gehandeld in die casus. Op punten had het beter gekund en daar heb ik van geleerd. Maar ik kreeg een berisping. Mijn advocaat adviseerde me niet in beroep te gaan; dat zou erop wijzen dat ik me niet leerbaar opstel. Achteraf heb ik daar spijt van. Want vervolgens stond mijn naam wel in de lokale krant.

Initialen

Die publicatie werd opgemerkt en er wordt nog steeds over gepraat. Collega’s, huisartsen en specialisten, reageren gelukkig positief. Sommige patiënten spreken me erop aan, vol ongeloof dat ik iets fout zou hebben gedaan. Maar dan kan ik er niet veel over zeggen, niet uitleggen wat er is gebeurd, want ik ben gebonden aan mijn beroepsgeheim. Toen heb ik wel een moment gedacht: ik stop ermee, ik wil dit niet meer. Ik heb duizenden mensen gezien, heb zoveel ervaring en opeens werd ik onzeker. Ik moest me hervinden.’

Duiveman zegt dat hij er bijna aan onderdoor is gegaan: ‘Ik vind het ongehoord, deze naming-and-shaming die alleen bij artsen op deze manier plaatsvindt. Zelfs de grootste criminelen worden met initialen genoemd.’ Het is voor hem reden om naar buiten te treden met zijn verhaal: ‘Omdat ik hoop dat politici dan inzien dat dit echt niet kan. Zodat anderen niet hetzelfde hoeven mee te maken.’

Buitenproportioneel

In de Tweede Kamer blijkt een aantal politici gevoelig voor het artsenargument dat openbare publicatie van tuchtmaatregelen buitenproportioneel is. Fracties van coalitiepartijen CDA en D66 en oppositiepartijen GroenLinks en SP stelden deze praktijk vorige week ter discussie in een Kamerdebat over de modernisering van de Wet BIG.

‘Een veilige omgeving om meldingen te doen creëer je niet door maatregelen in het lichte regime in het publieke domein te brengen’, betoogde CDA-woordvoerder Joba van den Berg. ‘Vooral in kleinere gemeenschappen besmet het een arts als je een maatregel zonder enige context naar buiten brengt, en waar een patiënt dan een conclusie uit trekt.’ Ook D66-Kamerlid Maarten Groothuizen merkte op dat publicaties van maatregelen die zijn opgelegd in zaken waarbij de veiligheid van patiënten niet in het geding was ‘toch klinken als een waarschuwing richting patiënt’.

GroenLinks-Kamerlid Corinne Ellemeet vreest dat publicaties leidden tot ‘angst onder artsen om te praten over medische missers’. ‘Zonder juiste toelichting publiceren geeft ook niet de juiste informatie aan patiënten’, stelde zij. SP-Kamerlid Maarten Hijink opperde daarom om wat te veranderen aan gepubliceerde toelichtingen. ‘Breid een advertentie uit zodat niet het beeld ontstaat dat een arts niet deugt. Zonder fatsoenlijke, begrijpelijke toelichting heeft een patiënt er ook niets aan.’

D66’er Groothuizen verwees naar een onderzoek dat Nivel vorig jaar hield naar de impact van publicatie op zorgverleners; die bleek als zeer belastend te worden ervaren. Meer dan de helft van de berispten overwoog vanwege een tuchtprocedure te stoppen met werken en 12 procent – overwegend zestigplussers – gaf aan dit ook echt te doen. Groothuizen: ‘Hoe draag het bij aan het doel van leren als artsen door zulke publicaties met hun werk stoppen?’

Oorzakelijk verband

Maar minister Bruno Bruins (VVD, Medische Zorg) toonde zich minder onder de indruk van de Nivel-resultaten. ‘Dat zijn vooral zestigplussers. In hoeverre is er werkelijk een oorzakelijk verband?’, vroeg hij zich af. Hij betoogde dat hij niet wil tornen aan de bestaande publicatieplicht voor alle maatregelen zwaarder dan een waarschuwing, dus bij berispingen, geldboetes, schorsingen en doorhalingen. ‘Bij zwaardere vormen van laakbaar gedrag. Die keuze is bewust gemaakt en vind ik een goede keuze.’ Ook de VVD- en PVV-fracties toonden zich warm pleitbezorger voor behoud van de publicatieplicht. ‘We doen de sector niet onevenredig schade aan’, aldus PVV-Kamerlid Fleur Agema.

Bruins toonde zich alleen ontvankelijk voor de boodschap dat de toelichting op een opgelegde maatregel beter zou kunnen in een publicatie. ‘Die is misschien wat summier. Ik wil me wel buigen over het bieden van iets meer context’, zegde hij toe. Maar dat was niet genoeg voor CDA, GroenLinks, D66 en SP, die met moties en amendementen meer hoopten binnen te slepen. Het CDA en GroenLinks willen samen afdwingen dat de lichtere maatregelen van berisping en geldboete niet standaard in kranten komen. De beslissing daarover zou bij het tuchtcollege moeten liggen, dat bijvoorbeeld kan laten meewegen of een arts zelfreflectie toont. D66 en SP willen zekerheid dat de context beter wordt toegelicht. Dinsdag wordt duidelijk of de inbreng van de vier fracties, samen goed voor 66 zetels, op voldoende steun in de Kamer kan rekenen.

Gevaarlijke boef

Huisarts Duiveman vindt de reactie van Bruins teleurstellend. Op de site van Medisch Contact reageerde bedrijfsarts Rinus Ouwens verbolgen. Hij noemt het ‘idioot’ dat iemand na moord of verkrachting alleen met initialen in de krant komt, ‘wegens privacy en het gunnen van een tweede kans’, maar dat dit niet voor artsen geldt. ‘Blijkbaar ziet de minister de arts als een hele gevaarlijke boef waartegen de maatschappij beschermd moet worden.’

KNMG-voorzitter René Héman noemt het ‘erg jammer’ dat de minister vasthoudt aan publicatie. Hij vraagt om een toezegging dat er een commissie wordt ingesteld die zich buigt over de vraag hoe een alternatieve manier van publicatie vorm moet krijgen: welke informatie is nuttig voor een patiënt en biedt ook inzicht in de kwaliteit van zorg? Ook pleit hij ervoor dat tuchtrechters bij lichtere maatregelen als berisping en geldboete een afweging mogen maken over wel of niet publiceren. 

lees ook

download dit artikel (pdf)

Achter het nieuws tweede kamer zwarte lijst Bruno Bruins publicatie tuchtmaatregel
  • Sophie Broersen

    Sophie Broersen was journalist bij Medisch Contact van 2008 tot 2021. Na haar studie geneeskunde en huisartsopleiding ging zij als journalist aan de slag. Bij Medisch Contact schreef zij over geneeskunde en zorg in de volle breedte: van wetenschap tot werkvloer, van arts-patiëntrelatie tot zorg over de grens. Samen met de juristen van de KNMG becommentarieerde zij tuchtzaken. Na haar journalistieke carrière is zij in 2021 weer als arts gaan werken.  

Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • Stefanie Gerritzen

    Huisarts in opleiding Vumc dependance Twente, Delden

    Bijzonder krachtig om te lezen hoe Marcel Duiveman aanstipt wat veel dokters voelen en denken.
    ‘Een crimineel met initialen en de dokter met zijn volledige naam’...

    Er wordt geschreven dat het veelal zestigplussers zijn die overwegen om te stoppe...n of daadwerkelijk stopt bij publicatie van een maatregel (Nivel 2017). Mijn gevoel hierover is anders...
    Dit onderwerp leeft intens bij de huisartsen in opleiding, de angst om een klacht te krijgen wordt nagenoeg wekelijks besproken bij de terugkomdagen, supervisie momenten, maar ook tijdens leergesprekken in de praktijk. Als ik voor mezelf spreek is dit misschien wel een van de grootste redenen dat de geneeskunde defensiever en duurder wordt. Door deze defensievere grondhouding waarin angst tot het krijgen van een klacht mee speelt is er juist eerder kans op schade voor de patiënt.

    Ik heb het gevoel dat je in deze tijd als dokter gemakkelijk in een hoek geduwd kunt worden, dat geeft mij een beklemmend gevoel. De patiënt kan te allen tijde een beroep doen op een klachtenfunctionaris, een geschillencommissie of het tuchtcollege. Daarbij de nieuwe privacywetgeving die ervoor zorgt dat ‘lean’ werken binnen de huisartspraktijk moeizaam wordt. Naar mijn gevoel veel regels die bedacht zijn door beleidsmakers en niet door de (huis)artsen die dagelijks hun spreekuur doen en volop in het werkveld zitten..

    Het huisartsenvak is bijzonder mooi en inspirerend omdat het de kern van ons bestaan raakt.
    De kern die bestaat uit liefde, hoop en vertrouwen. De patiënt die mij deze kern laat zien in de vorm van een lach, een traan, een blik, een woord, een gebaar... Met dat gegeven houd ik mij staande als jonge huisarts in opleiding in de hoop nooit in tuchtrechtelijk getouwtrek terecht te hoeven komen... Maar of ik het volhoud?

    P.S. Marcel, tijdens het LHV congres gaf je een boeiende workshop. Dank!

  • J.M. Groen

    Uroloog bd, arts niet praktiserend, Bennebroek

    Staat in onze grondwet niet dat je nimmer mag discrimineren? En prevaleert de grondwet niet boven de aangenomen wetten?
    Er is m.i. sprake van rechtsongelijkheid met veroordeelde personen dus discriminatie. Ik mis het harde standpunt van onze beroeps...belangen organisatie de KNMG! Een rechtsgang ter toetsing tot de Hoge Raad is het minste wat we kunnen doen voor een collega die de energie daarvoor wil enkan opbrengen. Goed besteed lidmaatschap geld zou ik zeggen.

  • dolf algra

    commentator opinie maker zorg en sociale zekerheid, rotterdam

    Openhartige stellingname van huisarts Marcel Duiveman. Man met lef. Dapper dus. Diepe buiging. Petje af.

    De website zwarte lijst is gewoon een ouderwetse schandpaal. Vrij middeleeuws dus. Zonder context. Gewoon met pek en veren op internet

    Tege...nwoordig blijkt het vrij gemakkelijk om via tuchtzaak 'je gram' te halen. Mijn idee is dat Tuchtcollege te weinig oog heeft voor deze gram/rancunefactor. Dat is me in ieder geval in mijn vakgebied opgevallen - na lezing van vele casussen en gesprekken recentelijk met aantal aangeklaagde collega's. Dit naar aanleiding van mijn eerdere blog - Stel: het tuchtcollege heeft het niet bij het rechte eind .

    Anders gesteld: in aantal gevallen ben - in het geheel - niet overtuigd geraakt van de goede trouw van de klager. Rancune en wraak (b)lijken gewoon op de loer te liggen. Heel menselijk zal ik maar zeggen. De Griekse tragedies zijn niet voor niets geschreven. Maar het Tuchtcollege lijkt weinig oog voor deze menselijke dimensie te hebben. En lijkt tranentrekkende verhalen soms op voorhand voor de werkelijkheid aan te zien. Klagers zijn (nog) geen slachtoffers. Dat moet (nog) blijken. Die rol en afweging is juist aan hen toebedeeld !

    Opvallend - in dit verband is ook dat advocaat afraadt om in beroep te gaan 'omdat dat je je daarme niet leerbaar zou opstellen'. Wat een gotspe !

    Al eerder en vaker doen dit soort curieuze softe opvattingen de ronde. Het zelfde geldt voor de zogenaamde 'spijt' factor. Als je je onvoldoende 'spijtig' en 'nederig' hebt opgesteld - in de ogen van het Tuchtcollege - valt dat in je nadeel uit ! In wat voor wereld zijn we onderhand beland ?

    Ik zou de collega's willen adviseren zich (meer) met verve te verdedigen en niet (meer) met zich te laten sollen en te laten kleineren.

  • C.N.M. (Cees) Renckens

    vrouwenarts n.p., HOORN NH Nederland

    Ik begrijp niet dat iedereen zegt dat de gepubliceerde tuchtrechtelijke uitspraken zo summier zijn. Ze zijn juist zeer gedetailleerd. Welke context nog iets aan zou kunnen toevoegen, dat snap ik ook niet. Ik ben overigens tegenstander van publicatie ...met naam en toenaam van de arts tenzij er een achterliggend probleem is met aanzienlijke recidiefkans (zoals bij alternatieve artsen bijvoorbeeld of bij gebrek aan inzicht in de gemaakte fout). Dan moet de burger worden ontmoedigd dergelijke artsen te raadplegen.

 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.