Laatste nieuws
Karen Slikboer
1 minuut leestijd

Metformine géén effect bij niet-diabetici

6 reacties

Metformine zorgt niet  voor een betere cardiovasculaire prognose bij patiënten die een cardiale bypassoperatie (CABG) ondergaan en géén diabetes hebben. Dat lijkt logisch, maar in diermodellen is herhaaldelijk een gunstig effect van metformine op atherosclerose, cardiale ischemie-reperfusieschade en op herstel na een myocardinfarct beschreven, óók bij patiënten zonder diabetes. De Nijmeegse onderzoekers Saloua El Messaoudi (Radboudumc) en haar collega’s hebben geprobeerd dit effect aan te tonen in mensen. Zij schrijven hierover in The Lancet Diabetes & Endocrinology.

In een placebogecontroleerde, dubbelblinde RCT met meer dan honderd patiënten gaven zij de interventiegroep gedurende drie dagen vóór de geplande CABG metformine. Zij bepaalden na de operatie het hoogsensitieve troponine I als maat voor ischemie-reperfusieschade. Ook bekeken zij hartweefsel om onder andere de contractiliteit te beoordelen. In tegenstelling tot wat bij de diermodellen is beschreven, vonden de onderzoekers géén verschil in de mate van opgetreden schade. Ook was er géén verschil in postoperatief beloop. In het hartweefsel traden enkele van de processen op die in diermodellen voor een cardioprotectief effect zorgden, maar deze bleken onvoldoende om reperfusieschade te verminderen.

De auteurs suggereren dat de betere cardiovasculaire prognose zoals gezien wordt bij diabetespatiënten met metformine, eerder een effect lijkt van betere glucose-instelling en afname van lichaamsgewicht, dan van een direct cardioprotectief effect. Iwan van der Horst en Maarten Nijsten becommentariëren in The Lancet Diabetes & Endocrinology twee andere studies over dit onderwerp. Zij concluderen ook dat er op dit moment geen bewijs is voor betere cardiovasculaire uitkomst door metformine in patiënten zónder diabetes.

Karen Slikboer

The Lancet:

Lees ook:

Diabetes
Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • H. van der Linde

    huisarts, BURGH HAAMSTEDE Nederland

    Geachte collega Riksen.
    U heeft gelijk. Ik trek het boetekleed aan. De onjuiste kop van het artikel "Metformine géén effect bij niet-diabetici" heeft mij op het verkeerde been gezet. Het valt nog maar te bezien of metformine geen effect heeft bij nie...t-diabetici. Het liet slechts in deze onderzoekopzet geen effect zien. Ik ben ook op het verkeerde been gezet door de voorbarige suggestie dat metformine geen cardioprotectief effect zou hebben. Tenslotte speelde mee mijn bijwonen van commerciële nascholing waar diabetologen uit Nijmegen misleidend Januvia farmacotherapeutisch gunstig profileerden met weglating van alle nadelen en depreciërend over Metformine spraken.
    De marketingactie "beschadiging metformine" is net als lang geleden wel degelijk een feit. Maar hoe dan ook, geen goede beurt van mij.

  • J. van der Meulen

    internist-nefroloog n.p., DORDRECHT Nederland

    Moet de conclusie van de auteurs niet wat nauwkeuriger. Orale gegeven metformine is niet cardioprotectief, terwijl bij muizen intra-peritoneaal gegeven metformine (geen lever passage) wel cardioprotectief was.

    • Danique

      Helemaal mee eens! Het heeft totaal geen zin om dit boek te kopen. Slechte plaatjes en onlogische opbouw. Ik heb het ooit gekocht omdat het in een boekenpakket voor eerstejaars zat, maar ik ga het snel weer verkopen.

  • F.G.M. Ploegmakers

    huisarts n.p., DORDRECHT Nederland

    is dit niet een beetje kort door de bocht collega?
    er staat alleen maar dat het middel dat een bepaald effect heeft bij mensen met diabetes datzelfde effect niet laat zien bij niet diabetici, terwijl het bij proefdieren die geen diabetes hebben wel g...ezien wordt.

  • H. van der Linde

    huisarts, BURGH HAAMSTEDE Nederland

    L’histoire se répète
    Wie net als ik veertig jaar bij de medische baas werkt, ziet bepaalde dingen zich soms herhalen. In dit geval gaat het om de actie “beschadiging metformine”.
    De introductie van nieuwe sulfonylureumdrivaten ging in de vorige eeu...w vergezeld van een groot aantal artikelen over de bijwerkingen van metformine. De lactaatacidose werd daarbij buiten alle proporties opgeblazen. Metformine was een gevaarlijk stofje en het raakte als gevolg van de hetze van farmamarketing uit de gratie. Daarmee kwam de weg vrij voor de dure, gepatenteerde sulfonylureumderivaten.
    Metformine werd echter gerehabiliteerd en werd zelfs de nummer 1 van de orale antidiabetica. Alleen van metformine is aangetoond dat intensieve behandeling leidt tot een bescheiden afname van macrovasculaire complicaties en mortaliteit.
    Dat is natuurlijk niet leuk voor de fabrikanten van DPP-4-remmers. Zeker niet nu aangetoond is dat ze een sterk verhoogde kans op hartfalen geven.
    Metformine moet er dus weer aan geloven en daarom financiert farmamarketing korte onderzoeken van kleine, voor het probleem niet representatieve, groepen die geen baat hebben bij metformine op harde eindpunten. De diabetologen van de Radboud-universiteit mogen zich verheugen in een goede relatie met de farmaceutische industrie en die fungeren dan ook als producenten van dit soort onderzoeken.
    Conclusie: DPP-4-remmers zijn dus niet zo goed voor je hart, maar aan metformine heb je ook niets. Je kunt daarom net zo goed DPP-4-remmers voorschrijven.
    Een stagiaire van MC schrijft het allemaal ijverig op en zo komt rijp en groen in de kolommen van MC. Jammer van ons mooie blad.

  • N.P.Riksen

    Internist

    Graag zou ik enkele feitelijke onjuistheden weerleggen die in bovenstaande reactie van van der Linde staan genoemd.
    1) Het desbetreffende onderzoek, dat door ons is uitgevoerd, is gefinancieerd door de Hartstichting en ZonMw en niet door de farmaceu...tische industrie, op geen enkele wijze;
    2) Het onderzoek is gecoordineerd door vasculair geneeskundigen van het Radboudumc en niet door diabetologen;
    3) De hypothese van het onderzoek was juist dat metformine een gunstig effect zou kunnen hebben, juist ook in deze patientengroep zonder diabetes. De theoretische onderbouwing van deze hypothese staat in het artikel gegeven.

 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.