Meer maagbloedingen bij NOAC

Gebruik van nieuwe orale anticoagulantia (NOAC) gaat vaker gepaard met gastro-intestinale bloedingen dan behandeling met vitamine-K-antagonisten. Het maakt echter nogal wat uit voor welke indicatie ze worden ingezet. Dat stellen Lisanne Holster en andere onderzoekers van het Erasmus MC op basis van een analyse van 43 studies naar de middelen. Het onderzoek verschijnt in Gastroenterology.

Holster en de haren analyseerden gegevens van meer dan 150.000 patiënten die meededen aan onderzoeken naar de nieuwe middelen. In die studies werden de NOAC vergeleken met standaardtherapie (zoals vitamine-K-antagonisten of aspirine), of eraan toegevoegd. Bij de gebruikers van NOAC’s was het risico op maag-darmbloedingen significant hoger dan bij de anderen. Het risico erop verschilde behoorlijk tussen de verschillende indicaties waarvoor behandeld werd. Zo was het risico niet significant verhoogd bij patiënten bij wie atriumfibrilleren of een orthopedische ingreep aanleiding waren om antistolling te gebruiken. Dit zijn de indicaties waarvoor in Nederland NOAC kunnen worden voorgeschreven. Bij patiënten met een acuut coronair syndroom (bij wie de NOAC naast andere medicatie werd ingezet) en een diepe veneuze trombose of longembolie was dat wel het geval. De risico’s op bloedingen waren niet gelijk voor alle verschillende middelen.

Probleem bij de analyse was dat bij minder dan de helft van de studies apart was vermeld of er sprake was van gastro-intestinale bloedingen. Verder was maar bij één studie duidelijk of patiënten wel of niet protonpompremmers gebruikten. Holster e.a. hebben alle betrokken auteurs verzocht om individuele patiëntendata, maar geen van allen gaf gehoor aan dit verzoek.

Kortom: het lijkt erop dat artsen rekening moeten houden met een hoger risico op maagbloedingen bij NOAC. Zeker aangezien in de praktijk veel vaker patiënten met een verhoogd risico op gastro-intestinale bloeding de middelen zullen krijgen dan in studies waarin strenge exclusiecriteria worden toegepast. Couperen van de bloedingsneiging bij NOAC is echter vooralsnog geen optie, aangezien er geen antidotum beschikbaar is. In ieder geval is het van belang dat bij toekomstige studies naar deze middelen apart aandacht wordt besteed aan deze mogelijk levensbedreigende complicatie.

Sophie Broersen

• Gastroenterology 2013; 145: 105-12

Lees ook:

• Apothekers willen stop deal antistollingsmiddelen
• Strijd tussen nieuwe orale anticoagulantia onbeslist 
• Twijfels over nieuwe antistolling 
• NOAC’s vergoed bij boezemfibrilleren