Meer klinisch onderzoek ouderen nodig

Er moet meer klinisch onderzoek komen voor de ontwikkeling van evidence-based medicine voor ouderen. Richtlijnen zijn nog niet voldoende wetenschappelijk onderbouwd en er is nog te weinig bekend over ouderen met comorbiditeit. 

Dat concludeert de Raad voor Gezondheidsonderzoek (RGO) in een rapport dat onlangs aan minister Hoogervorst is aangeboden. In verband met de vergrijzing had de minister gevraagd om een inventarisatie van bestaand onderzoek en een advies over prioriteiten voor de komende jaren.

De overheid heeft de afgelopen jaren subsidies voor biomedisch onderzoek gegeven. Daardoor is er ‘een aantal mooie op ouderenonderzoek gerichte cohorten’ ontstaan en is biomedisch onderzoek ingebed in het universitair onderzoek. Het rapport noemt onder andere het programma ‘Gezond ouder worden: Genomics en in vivo imaging van (oxidatieve) stress in ouderdomsziekten’. Dit programma van het Erasmus MC, het LUMC en de Universiteit van Leiden wil stoffen identificeren die verouderingsgerelateerde ziekten kunnen afremmen. Epidemiologisch onderzoek is ook goed vertegenwoordigd. Zo is er sinds 1986 de ‘Leiden 85+ studie’. Ouderen van boven de 85 jaar uit Leiden krijgen jaarlijks een bezoek van de onderzoekers. Zij nemen hun gezondheid, welbevinden en zelfredzaamheid onder de loep.

Klinisch onderzoek is nog schaars. De onderzoeken die er wél zijn, zijn te bescheiden en versnipperd over meerdere programma’s. Over het algemeen wordt al weinig klinisch onderzoek met ouderen gedaan, onder andere doordat ouderen om methodologische redenen vaak van onderzoek worden uitgesloten. De RGO vindt dan ook dat er meer onderzoek moet worden gedaan, bijvoorbeeld naar de groeiende groep kwetsbare ouderen met comorbiditeit. Ruim tweederde van de 65-plussers heeft twee of meer ziekten, boven de 80 jaar is dat opgelopen tot driekwart. Ook moet er meer wetenschappelijke onderbouwing komen voor medische richtlijnen: ‘Omdat ouderen vaak worden uitgesloten van klinische trials, is de validiteit van veel richtlijnen voor ouderen onvoldoende’.

Voor het klinisch onderzoek moet er één programma komen dat, net als de andere ZonMw-programma’s, ervoor zorgt dat er onderzoeksgroepen tot stand komen. << MM