Laatste nieuws
G. Kleiverda
6 minuten leestijd

Meedeinen op de golven

Plaats een reactie

Verbod op abortusboot is politiek besluit

Women on Waves krijgt geen vergunning voor de abortushulpverlening. Een kennelijk politieke beslissing, onderbouwd door een slecht rapport van de Inspectie voor de Gezondheidszorg. 

Dat het idee haalbaar is, bleek vorige maand  in Ierland. De organisatie Doctors for Choice, opgericht tijdens het bezoek van Women on Waves in juni vorig jaar, organiseerde voor het eerst in Ierland een conferentie over abortushulpverlening. Een historische mijlpaal, want Ierse artsen verklaarden er openlijk dat het gebrek aan goede abortushulpverlening gezondheidsrisico’s meebrengt voor Ierse vrouwen. Immers, vanwege vaak lange zoektochten naar geld, adressen en mogelijkheden om in het geheim naar Engeland te reizen, worden de meeste vrouwen veel later behandeld dan noodzakelijk is, met een groter risicio op complicaties als gevolg. Om maar niet te spreken van het gebrek aan counseling en nazorg. Waarschijnlijk heeft deze openlijke uitspraak van Ierse artsen ertoe bijgedragen dat het referendumvoorstel om abortus ook bij serieuze zelfmoorddreiging strafbaar te stellen, werd verworpen.

 

Nazorg

Hoewel Women on Waves de nazorg met de grootst mogelijke nauwkeurigheid heeft geregeld, ziet de inspectie juist hierin een reden de vergunning af te wijzen. De  nazorg na gebruik van de abortuspil bestaat uit echoscopische controle op zwangerschapsresten. Mocht een curettage gewenst zijn, dan kan deze hetzij worden verzorgd door Women on Waves, hetzij door plaatselijke artsen. Ook in landen waar abortus is verboden, moeten artsen immers deze post-abortion care geven. Sterker nog, zij zijn dat niet alleen verplicht, maar ook gewend. De inspectie twijfelt echter aan de bereidheid van buitenlandse artsen om dit te doen. Dat is onterecht, want artsen in landen met restrictieve abortuswetgeving krijgen regelmatig te maken met nazorg aan vrouwen die in het buitenland een zwangerschapsafbreking ondergingen.

Bij het gebruik van de abortuspil is geen sprake van een noodsituatie die acute opname in een ziekenhuis vergt. Beneden een zwangerschapsduur van 49 dagen vindt bij 97,9 procent van de vrouwen een ‘spontane miskraam’ plaats zonder dat een curettage nodig is. Bij maximaal 0,3 procent van de vrouwen wordt de zwangerschap niet afgebroken.1 In dat geval kan Women on Waves alsnog buiten de territoriale wateren een curettage verrichten of deze ingreep voor de betrokken vrouw regelen bij een bevriende abortuskliniek in Nederland. Bij de overige 1,8 procent van de vrouwen is evenmin sprake van een acute noodsituatie; zij ondergaan een curettage veelal op eigen verzoek in verband met langdurig, maar nooit levensbedreigend bloedverlies. Overigens, bij ruim 17.000 curettages die werden uitgevoerd in een Haagse abortuskliniek, werd slechts één vrouw met een te voorziene complicatie direct na de ingreep in een ziekenhuis opgenomen. Abortus, of deze nu medicamenteus of instrumenteel plaatsvindt, is zo een zeer veilige behandeling, die tienmaal minder sterfte meebrengt dan het voldragen van een zwangerschap.

De inspectie concludeert dus op onjuiste gronden dat de opvang bij calamiteiten onvoldoende is gegarandeerd. Zeker bij het gebruik van de abortuspil zijn calamiteiten niet aanwezig en nazorg is voor de volle honderd procent gegarandeerd. Ook de ruim zesduizend buitenlandse vrouwen die in Nederland een abortus ondergaan, hebben overigens een kleine kans op een later noodzakelijke tweede curettage. Artsen in de herkomstlanden van deze vrouwen, waar abortus is verboden, helpen ook hen. De inspectie ziet daarin geen reden abortushulpverlening aan buitenlandse vrouwen te verbieden; zij meet dus met twee maten.

Toezicht 

Dat laatste doet zij ook als het gaat om het toezicht, dat - een tweede conclusie - niet realiseerbaar zou zijn. De inspectie beoordeelde het procedurehandboek van Women on Waves, dat onder meer de registratie van behandelingen weergeeft, als zeer gedegen en compleet. Daarmee suggereert zij kwade opzet van de aanwezige artsen, die wettelijke regels niet zouden nakomen of geen kwalitatief goede zorg zouden leveren. Dat is een uiterst kwalijke suggestie jegens artsen die, zoals in elke kliniek, gegevens registreren en aan de inspectie tonen.

Inspectie tijdens hulpverlening is niet gebruikelijk, ook niet in de behandelkamers van een gewoon ziekenhuis. Bovendien geldt ook op andere Nederlandse schepen onverkort de Nederlandse wetgeving, volgens welke in beginsel alle toezichts-, opsporings- en vervolgingsautoriteiten toegang hebben. Toch varen ook deze schepen zonder continue aanwezigheid van autoriteiten. Women on Waves, met wie nooit over een gebrek aan toezichtsmogelijkheden is gesproken, heeft niets te verbergen. Desgewenst is zij bereid een reis van de inspectie naar het buitenland te vergoeden.

Unit

De laatste conclusie van de inspectie luidt dat de mobiele unit niet binnen de wetsomschrijvingen valt. Daarmee ondergraaft ze haar eigen standpunt. Want als de wet niet van toepassing kan zijn, is er geen vergunning nodig en kan het rapport de prullenmand in. Daar zijn trouwens genoeg andere redenen voor, want het rapport rammelt aan alle kanten. Zo zou curettage op volle zee niet veilig zijn als gevolg van instabiliteit van de boot. Daarmee negeert de inspectie een door Women on Waves zelf gesuggereerde voorwaarde voor een vergunning, namelijk om alleen bij kalme zee, bijvoorbeeld tot windkracht 4, behandelingen uit te voeren.

Ook andere conclusies zijn uiterst twijfelachtig. Een uitspraak in het rapport over mogelijke hulpverlening in Nederland is strijdig met de voorwaarden die worden genoemd in de Wet Afbreking Zwangerschap. Een passage over de overtijdbehandeling is strijdig met een eerdere uitspraak van minister Borst, volgens wie Women on Waves deze behandeling wel degelijk zou mogen uitvoeren.

Dat de Nederlandse overheid niet blij is als Women on Waves EU-landen bezoekt waar abortus is verboden, valt te begrijpen. De onderlinge politieke betrekkingen kunnen daardoor immers bemoeilijkt raken. Maar dat de inspectie zich ervoor leent om een kennelijk politiek besluit tot afwijzing van de vergunning, te onderbouwen met ondeugdelijke argumenten, is zeer kwalijk. Het rechtvaardigt de vraag wie in deze democratische rechtstaat eigenlijk de inspectie controleert, om maar niet te spreken over het respect van het veld voor een instantie die ons allen, werkers in de gezondheidszorg, moet controleren. n

gynaecoloog, namens Women on Waves

Correspondentieadres:

kleiverd@xs4all.nl

Foto: Women on Waves

Referentie

women on waves

Women on Waves is een non-profitstichting op het gebied van mensenrechten voor de vrouw. De stichting zet zich in om ongewenste zwangerschap en onveilige, illegale abortussen te voorkomen, en ondersteunt daarmee - op hun verzoek - buitenlandse organisaties.

De eerste reis van Women on Waves naar Ierland met een varende kliniek, is afgelopen zomer veel in het nieuws geweest.

Brieven
1. drs. A.C. van Beest, gynaecoloog n.p. - MC2002/18

abortus provocatus zwangerschap
Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • Er zijn nog geen reacties
 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.