Lotte heeft meer kans dan Peter

Column

Vrouwen en mannen in de geneeskunde: de balans slaat door

De geneeskunde is aan het feminiseren. De overgrote meerderheid van de geneeskundestudenten (70%) is vrouw. Deze trend heeft zich inmiddels ook doorgezet naar de aios. Hoe wenselijk is dit? Vrouwen én mannen zijn nodig in de geneeskunde. Een pleidooi voor positieve discriminatie op mannen.

Het waren spannende tijden voor eindexamenkandidaten Lotte en Peter. De vraag was: ‘Heb ik gemiddeld een 8 of zit ik te laag.’ Want een gemiddeld eindcijfer van 8 of hoger levert rechtstreekse toelating tot de opleiding geneeskunde op. Scoren zij lager dan een 8 dan zal het lot beslissen of zij zich kunnen inschrijven als geneeskundestudent. Op zich is het selectiecriterium van eindcijfer 8 of hoger prima, ware het niet dat het steeds duidelijker wordt dat meisjes op de middelbare school hogere cijfers halen dan jongens. Meisjes zijn bij de loting dus duidelijk in het voordeel.

En dat is terug te zien op de medische faculteiten. De vraag is dan ook of het wenselijk is dat er meer vrouwen dan mannen geneeskunde gaan studeren. Als beleidsmaker zet ik daar vraagtekens bij. Enkele jaren geleden stelde Croiset deze vraag ook al.1 Zij kreeg veel kritiek. Toch is de vraag niet minder actueel geworden, want de feminisering van de geneeskunde heeft om meerdere redenen verstrekkende gevolgen.

Beroepskeuze
Vrouwen maken andere beroepskeuzen dan mannen. Mannen hebben een voorkeur voor heelkunde, de voorkeur van vrouwen ligt bij specialismen als kinder- en huisartsgeneeskunde. Vrouwen laten zich bij hun beroepskeuze vaker leiden door praktische overwegingen zoals mogelijkheden tot parttime en in kantoortijden werken terwijl mannen zich vaker laten leiden door ambitie en inhoud van het vak. Als we niet uitkijken dan willen alle artsen straks parttime werken en bij voorkeur gedurende kantoortijden. Dit heeft tot gevolg dat patiënten niet meer met vier gynaecologen te maken krijgen tijdens een zwangerschap maar met wel acht of meer. Daarnaast wordt het steeds moeilijker om als patiënt zelf te bepalen of je door een mannelijke of door een vrouwelijke arts wil worden behandeld.

Geneeskunde heeft de kwaliteiten
van beide geslachten nodig

Minder aantrekkelijk
Een ander risico van de oververtegenwoordiging van vrouwen is dat het voor mannen steeds minder aantrekkelijk wordt om geneeskunde te gaan studeren, omdat het een vrouwenvak is geworden. Dit is ook al gebeurd bij het onderwijs en in de PR-wereld. Dit zou een enorm verlies zijn voor de medische wereld. Immers, de kwaliteiten van mannen en vrouwen verschillen. Vrouwen zijn gemiddeld communicatiever en socialer dan mannen. Mannen zijn vaker avontuurlijk en innovatief ingesteld. Deze verschillen zien we terug bij het computergebruik: jongens spelen eindeloos computerspelletjes, terwijl meisjes veel meer op Hyves zitten.

Balans
Binnen de geneeskunde hebben we de kwaliteiten van beide geslachten nodig: vrouwen voor het sociale element en de communicatie en mannen voor de technologische ontwikkelingen van het vak. Wanneer de balans doorslaat naar alleen vrouwen dan raken we deze bijzondere kenmerken van mannen kwijt. We moeten daarom streven naar een mix en dat betekent: positief discrimineren op mannen. Dus ik ga voor Peter.

Marlies de Rond, beleidsadviseur opleidingen en loopbaan

Reageer op de site: www.knmg.nl/columns

Voetnoot

1. Ploeger D. ‘Ik ben absoluut niet tegen vrouwen’. Medisch Contact 2008; (51-52): 2156-59.