Lichaam en geest

Een fascinerend project: dat is het minste wat je kunt zeggen van de grootscheepse manifestatie die zich tot eind april 2008 afspeelt in het Belgische Gent onder de titel Ziek. Tussen lichaam en geest. 

De hoofdmoot van het project is een tentoonstelling in het museum Dr. Guislain. Die is thematisch van opzet en zeer gevarieerd. Eén van de hoofdthema’s is de sociale en culturele dimensie van ziekten: hoe bepalen de tijd en omgeving waarin mensen leven de kijk op ziekten? Dat wordt in extenso gedemonstreerd met concrete aandoeningen als hoofdpijn, het syndroom van Gilles de la Tourette en autisme. Het publiek leert verder dat bepaalde syndromen een combinatie zijn van psychische en somatische symptomen die enkel in een specifieke samenleving als ziekte worden erkend: anorexia nervosa (Westen), susto (Latijns-Amerika), amok (Indonesië), poolhysterie en kajakangst (Inuït). Andere ziekten krijgen een sociaal stigma, bijvoorbeeld omdat vreemdelingen als veroorzaker werden (of worden) gezien. Zo stond syfilis in Engeland bekend als de Franse ziekte, de Fransen zelf spraken van de ziekte van Napels, de Japanners van de Portugese of Chinese ziekte.

Maar de tentoonstelling biedt veel meer: een beschouwing over de vrouw in de  negentiende-eeuwse geneeskunde bijvoorbeeld, toen ze als zwak, overgevoelig en ziekelijk, maar ook als gevaarlijk, verleidelijk en besmettelijk gold. Ook het hypen van bepaalde ziekten en het streven naar het perfecte lichaam en perfecte gezondheid komen uitgebreid aan bod.

Verder zijn er kunstwerken uit meer dan 50 landen verzameld, waaronder topstukken van Félicien Rops, James Ensor, Toulouse-Lautrec, Alphonse Mucha, Marlene Dumas en Arnulf Rainer. Ook is er heel veel etnografisch werk en kunt u een mooie collectie medische affiches uit het begin van de 20ste eeuw bewonderen. << HM

Ziek. Tussen lichaam en geest is te zien in Museum Dr. Guislain, maar ook elders in Gent, zoals in De Bijloke Muziekcentrum. Het project loopt tot 27 april 2008. Alle praktische info en een overzicht van de indrukwekkende reeks activiteiten (lezingen, stadswandelingen, theatervoorstellingen, concerten, debatten)  vindt u op de website:

www.tussenlichaamengeest.be

.

Bij het project verscheen een boek, ‘Ziek. Tussen lichaam en geest’. Daarin laten internationale specialisten hun licht schijnen over de lichaam-geestproblematiek. Het boek kost 24,95 euro en is onder andere verkrijgbaar in het Museum Dr. Guislain.