Lichaam aan de wetenschap vooral nuttig

‘Nuttig zijn’ is de belangrijkste motivatie voor mensen om hun lichaam na hun dood aan de wetenschap te doneren. Daaronder valt zowel de medische wetenschap, als het medisch onderwijs.

Mensen voor wie vanwege hun leeftijd de kans op orgaandonatie is vervallen, zien dit als alternatief om alsnog iets goeds te kunnen doen.

Dit was de voornaamste uitkomst van een onderzoek van Sophie Bolt, junioronderzoeker Religiewetenschappen aan de Radboud Universiteit Nijmegen en medewerkers van het UMC Groningen. Zij vroegen 759 donoren naar de redenen om hun lichaam aan de wetenschap te doneren. De bevindingen van Bolt c.s. zijn gepubliceerd in Annals of Anatomy. Van de participanten bleek de gemiddelde leeftijd hoog, 69 jaar. Slechts drie personen waren onder de 30 jaar.

Naast ‘nuttig zijn’, is ook dankbaarheid jegens artsen, ziekenhuizen en medische wetenschap belangrijk voor motivatie. Als derde wordt een negatieve houding tegenover uitvaarten aangegeven. Sophie Bolt: ‘Het idee om begraven en opgegeten te worden door wormen staat bijvoorbeeld sommige mensen niet aan. Anderen zijn bang om gecremeerd te worden of ze houden niet van een uitvaartritueel.’

In tegenstelling tot de vooroordelen, blijken de meeste donoren een belangrijk sociaal netwerk en betekenisvolle relaties met anderen te hebben. Verder is van alle ondervraagden 79 procent niet-kerkelijk. ‘Juist die mensen willen wellicht buiten het kerkelijk kader toch zin geven aan leven en dood’, aldus Bolt.

Ook het moment in hun leven waarop mensen besluiten lichaamsdonor te worden, werd onderzocht. Een derde van de lichaamsdonoren zijn na inschrijving binnen een jaar overleden, de zogenoemde ‘last-minute-donations’.

De laatste jaren neemt de belangstelling van mensen die hun lichaam aan de wetenschap willen doneren, sterk toe. Door de vele inschrijvingen besloten sommige anatomische instituten tijdelijk geen inschrijvingen meer te accepteren. Opvallend is dat bij de beslissing om al dan niet donor te worden vooral mond-tot-mondreclame een belangrijke rol speelt.

Lisanne Stolwijk

Annals of Anatomy, 2010; 192 (2): 70-4:Motivation for body donation to science: More than an altruistic act

Meer nieuws