Lancet: ‘Migranten verspreiden geen ziekten’

Aan de vooravond van de conferentie over het veelbesproken migratiepact van Marrakech komt The Lancet met een aantal studies en commentaren over het verband tussen migratie en gezondheid. The Lancet heeft hiervoor een commissie van twintig experts uit dertien landen aan het werk gezet.

De ‘Internationale Overeenkomst voor Veilige, Ordelijke en Reguliere Migratie’, of kortweg VN-Migratiepact, beoogt een gemeenschappelijke aanpak van internationale migratie in al zijn dimensies, maar zonder juridisch bindend te zijn. In de Tweede Kamer leidde het tot een fel debat tussen voor- en tegenstanders van ondertekening. Volgens de ene lezing krijgen migranten meer rechten dankzij het pact en daarmee toegang tot basisvoorzieningen. Volgens de ander is dat niet het geval en gaat het louter om een streven waaraan geen juridische consequenties verbonden zijn. Ook Louise Arbour, speciale vertegenwoordiger van de Verenigde Naties voor Internationale Migratie, zegt in The Lancet dat het om een commitment gaat om voor migranten de toegang tot basisvoorzieningen, zoals gezondheidszorg, te verzekeren. Het pact zou, vindt ze, lidstaten moeten aanmoedigen medische zorg voor migranten in het nationale gezondheidszorgbeleid op te nemen. Verder vindt ze dat de implementatie van het pact kan worden versterkt met evidencebased kennis.

In dat opzicht wordt ze op haar wenken bediend met The Lancet-publicaties die nadrukkelijk mythes over migratie willen doorprikken. Zoals het ‘stereotypische’ idee dat migranten een gevaar voor de volksgezondheid vormen, omdat met hun komst allerlei infectieziekten zouden worden geïntroduceerd.

Er is geen systematisch verband tussen migratie en de import van infectieziekten; het transmissierisico is laag, zo laat The Lancet- commissie zien. Onderzoek naar bijvoorbeeld de verspreiding van tuberculose toont aan dat het risico op transmissie weliswaar is verhoogd binnen migrantengemeenschappen, maar niet in de gastpopulatie, zeg maar de autochtone bevolking. Restricties opleggen aan de komst van migranten om redenen van ziektegevaar geven dan ook geen pas, aldus de commissie.

Los daarvan zouden migranten een slechtere gezondheid hebben dan de autochtone bevolking en daarmee een last vormen voor nationale zorgsystemen. Maar ook dat is grotendeels onwaar. Een meta-analyse van onderzoek onder meer dan 15 miljoen migranten uit 92 landen, uitgevoerd door Robert Aldridge e.a., laat zien dat migranten in landen met een hoog gemiddeld inkomen lagere mortaliteitscijfers kennen dan de algehele bevolking. Het gaat daarbij om sterfte door cardiovasculaire, endocriene, zenuw- en respiratoire ziekten, kanker, en geestelijke en gedragsstoornissen. Uitzondering op die regel is sterfte door virale hepatitis, tuberculose, hiv en door externe oorzaken zoals geweld.

Het bevestigt, zo menen de commentatoren Anjali Borhade en Subhojit Dey, beiden public health deskundigen en verbonden aan de Indiase Disha Foundation, de zogeheten ‘gezonde-migranthypothese’. Migranten moeten zich teweer kunnen stellen tegen slechte leefomstandigheden, discriminatie, stigmatisering, ongelijkheid en slechte sociale ondersteuning in de landen waar ze naar toe gaan. Met die wetenschap zijn het vooral jonge en gezonde mensen die besluiten hun land te verlaten, en daar vaak pas weer naar terugkeren als hun gezondheidstoestand verslechtert. Dit fenomeen is aangetoond in verschillende studies, die overigens hoofdzakelijk betrekking hadden op interne migratie in landen als China en Indonesië.

Dat alles neemt niet weg dat migranten niet zelden te maken hebben met een ziekmakende omgeving, aldus Borhade en Dey. Ze wijzen vooral op de slechte arbeidsomstandigheden in veel gastlanden. Latino’s die in de VS in de bouw werken bijvoorbeeld lopen een bijna twee keer zo groot risico op een dodelijk ongeval tijdens de uitoefening van hun beroep als autochtone bouwvakkers. Ander voorbeeld: werksters in Koeweit, afkomstig uit de Filippijnen, India en Sri Lanka, worden 1,8 maal vaker opgenomen in het ziekenhuis dan werksters van autochtone herkomst.

Verder merken ze op dat het bij het onderzoek van Aldridge e.a. ging om alle migranten, dus ook die uit rijkere landen. Dat kan de resultaten vertekenen, ook al omdat we te weinig weten over het medische lot van asielzoekers en migranten zonder papieren.

www.thelancet.com/journals/lancet/article/PIIS0140-6736(18)32781-8/fulltext

www.thelancet.com/journals/lancet/article/PIIS0140-6736(18)33052-6/fulltext

www.thelancet.com/journals/lancet/article/PIIS0140-6736(18)32558-3/fulltext

www.thelancet.com/journals/lancet/article/PIIS0140-6736(18)33004-6/fulltext

www.thelancet.com/journals/lancet/article/PIIS0140-6736(18)32935-0/fulltext

www.thelancet.com/journals/lancet/article/PIIS0140-6736(18)32753-3/fulltext

www.thelancet.com/journals/lancet/article/PIIS0140-6736(18)32617-5/fulltext

www.thelancet.com/journals/lancet/article/PIIS0140-6736(18)32855-1/fulltext

www.thelancet.com/journals/lancet/article/PIIS0140-6736(18)32780-6/fulltext