Laat waarschuwingen buiten het BIG-register

Een meerderheid van de politieke partijen is voor het openbaar maken van alle tuchtmaatregelen die een arts kunnen worden opgelegd, dus ook een waarschuwing of berisping. Dit kwam naar voren in een uitzending van Vara’s Ombudman. De KNMG is daar niet voor. Ook een gewaarschuwd arts is een goede arts.

De behoefte om alle tuchtmaatregelen, ook waarschuwingen en berispingen, openbaar te maken komt voort uit de terechte wens van patiënten om zeker te kunnen weten dat ze een bekwame arts treffen (zie ook NieuwsReflex). Het is dan ook goed dat de zware maatregelen, zoals schorsing of ontzegging van de bevoegdheid, eenvoudig kunnen worden geraadpleegd, ook door patiënten. Maar het op naam publiceren van lichtere maatregelen die geen gevolgen hebben voor de beroepsuitoefening, zorgt voor onnodige onrust en schept een vertekend beeld over goede en minder goede artsen. Een incidentele waarschuwing zegt namelijk niets over de kwaliteit van een arts; een dergelijke openbare aantekening in het BIG-register is wel suggestief en voor de betrokken arts stigmatiserend.

Geen consequenties
Bij een waarschuwing is de tuchtrechter van oordeel dat het voorval waarover is geklaagd de kwaliteit van de zorgverlening van die arts als geheel niet aantast. De tuchtrechter oordeelt dan ook dat dit geen consequenties moet hebben voor de bevoegdheid tot uitoefening van het medisch beroep. Met andere woorden, deze arts is nog steeds een goede arts en verdient het vertrouwen van de patiënten die hun zorg aan hem of haar toevertrouwen. Juist door het openbaar maken van dergelijke maatregelen kan dat vertrouwen – ten onrechte dus – worden aangetast. Dat is niet in het belang van de patiënt, want wederzijds vertrouwen is een belangrijke pijler in de arts-patiëntrelatie.

Primair kwaliteitsbewaking
Het openbaar maken van waarschuwingen zou ook het doel van het tuchtrecht ondergraven. Dat doel is primair kwaliteitsbewaking door leden van de beroepsgroep zelf: beroepsgenoten trekken lering uit zaken die minder goed zijn gelopen. Zijn zaken zó fout gegaan dat het handelen van de arts de patiëntenzorg aantast, dan wordt dit gevolgd door een (al dan niet tijdelijke) schorsing. Want daar moet de patiënt uiteraard tegen worden beschermd. Daarmee verschilt tuchtrechtspraak van het klachtrecht en de gewone rechtspraak, waar de genoegdoening van de patiënt centraal staat.

Continu nascholen
De KNMG hecht zeer aan openheid en transparantie waar die werkelijk leiden tot meer (inzicht in) kwaliteit en veiligheid van zorg. Daarom is het ook zo belangrijk dat praktiserende artsen zich elke vijf jaar moeten laten herregistreren op basis van een aantal kwaliteits- en bekwaamheidseisen. Zij moeten zich bovendien continu laten nascholen en deelnemen aan periodieke kwaliteitsvisitaties en functioneringsgesprekken. Als sprake is van een waarschuwing of berisping wordt de IGZ daarover geïnformeerd. Die gaat na welke conclusies en verbeterpunten de arts aan een waarschuwing verbindt. Ingeval van medisch specialisten is de raad van bestuur van het ziekenhuis daar ook van op de hoogte. Het is dus allerminst zo dat een waarschuwing onopgemerkt blijft.

Ingrijpende gebeurtenis
Een waarschuwing of berisping is voor de meeste artsen een zeer ingrijpende gebeurtenis. Een arts zal er gewoonlijk alles aan doen om herhaling te voorkomen. Een gewaarschuwd arts telt voor twee en dat is precies het doel van deze maatregel. Het is een belangrijk leermoment voor de arts die anderszins goed presteert. Alle patiënten kunnen daarvan profiteren, niets meer en niets minder.

Arie Nieuwenhuijzen Kruseman, voorzitter KNMG