Kwaliteitsreglement versterkt zelfreinigend vermogen

Verslag symposium Arts en Recht

Artsen en regels: ze vormen sinds jaar en dag een spanningsveld. Over actuele ontwikkelingen in het gezondheidsrecht discussieerden honderdvijftig deelnemers – vooral artsen – op een KNMG-symposium op 7 april.

Het symposium werd voorgezeten door KNMG-jurist en Leids hoogleraar gezondheidsrecht Aart Hendriks. Maar artsen hadden het voortouw op dit symposium over arts en recht. Hun praktijkvisie werd aangevuld met commentaar van KNMG-juristen op de actuele rechtsontwikkelingen.

Zicht op disfunctioneren
‘Een kwaliteitsreglement is noodzakelijk om intern de kwaliteit en veiligheid te bewaken en het zelfreinigend vermogen te versterken’, stelde dr. Jeroen Rosingh (kno-arts, Isala klinieken). Rosingh gaf praktijkvoorbeelden van disfunctionerende artsen. Hierdoor werd in het kwaliteitsreglement van zijn ziekenhuis onder andere vastgelegd dat een vakgroep mede aanspreekbaar is op het functioneren van individuele leden.
Mr. Robinetta de Roode (KNMG) plaatste vraagtekens bij een wettelijke meldplicht voor artsen bij vermoedens van disfunctioneren van een collega, zoals recent door de VVD bepleit. Die zal niet werken en alleen maar ruis veroorzaken. De regels zijn duidelijk en afdwingbaar en de instrumenten om disfunctioneren aan te pakken ruim voorhanden. Goede toepassing vergt vooral een cultuuromslag en meer samenwerking. De KNMG pleit daarnaast voor actieve Europese informatie-uitwisseling om te voorkomen dat disfunctionerende dokters in een ander land aan de slag gaan.

Taakherschikking: meer kwaliteit?
Prof. dr. Didi Braat (gynaecoloog UMC St Radboud en vice-voorzitter RVZ) vindt taakherschikking een logisch gevolg van de krappe arbeidsmarkt en ontwikkelingen in de zorg. Zij ziet taakherschikking niet primair als een verkapte bezuiniging. Volgens Braat profiteert de patiënt van de inzet van verpleegkundig specialisten: ‘Het levert meer gezondheidswinst en grotere tevredenheid van patiënten op.’
Ook volgens mr. Diederik van Meersbergen (KNMG) kan taakherschikking leiden tot betere kwaliteit van zorg. Wel vroeg hij zich af of dat wordt bereikt met het huidige wetsvoorstel tot wijziging van de Wet BIG. De KNMG wil dat taakherschikking plaatsvindt op basis van samenwerkingsafspraken die in de wet zijn geborgd.

Trends en lessen in klacht- en tuchtrecht
Mr. Hilde van der Meer (KNMG) schetste de ontwikkelingen in wet en recht rond het klacht- en tuchtrecht. Zo dreigt de beoogde Wet cliëntenrechten zorg (WCZ) de verplichte onafhankelijke klachtencommissies af te schaffen. De KNMG ziet juist graag klachtenfunctionarissen aanwezig op het niveau van zorgaanbieders of -instellingen. Ook pleit zij voor verplichte aansluiting van zorgaanbieders bij onafhankelijke regionale klachtencommissies.
Artsen moeten patiënten informeren als de mogelijkheid bestaat dat een andere arts de behandeling uitvoert, zo blijkt uit recente tuchtrechtspraak. Een andere les is dat de tuchtrechter bij een melding van kindermishandeling van de arts een zorgvuldige toepassing van het stappenplan in de KNMG-meldcode Kindermishandeling verlangt voordat hij (een vermoeden van) kindermishandeling meldt zonder toestemming. Het is weliswaar toegestaan om ‘zo nodig zonder toestemming’ informatie met andere professionals te delen, aldus de meldcode, maar dat betekent niet dat het vragen van toestemming zo maar achterwege mag blijven. De tuchtrechter legde een huisarts en een verloskundige een waarschuwing op. Dergelijke uitspraken blijven zeker voor een (gezonde?) spanning zorgen.

Op www.knmg.nl/symposium/arts-en-recht vindt u:
- een uitgebreid verslag
- presentaties
- links naar de webdossiers taakherschikking, disfunctioneren, klachten en fouten.