KNMG: WMA: euthanasie strijdig met medische ethiek

De World Medical Association (WMA) heeft op 5 oktober tijdens haar jaarvergadering in Washington een resolutie aanvaard waarin euthanasie strijdig wordt verklaard met de medische ethiek. KNMG-voorzitter R.G.P. Hagenouw vermeldde dit vorige week in zijn voorzitterscolumn. In de resolutie wordt euthanasie niet alleen veroordeeld, de internationale koepel van nationale artsenorganisaties roept ook alle artsen ter wereld op zich hiervan verre te houden ‘zelfs als nationale wetten dit toestaan of onder bepaalde voorwaarden niet strafbaar stellen’.

Hagenouw en de algemeen directeur van de KNMG W.P. Rijksen, vertegenwoordigden de KNMG bij de bijeenkomst in Washington. ‘Deze resolutie is in feite een herbevestiging van eerdere WMA-standpunten’, zegt Hagenouw. ‘De tekst sluit aan bij resoluties uit 1987 en 1992. Mede naar aanleiding van de komst van de Nederlandse euthanasiewet is, onder aanvoering van de Scandinavische landen en met sterke steun van Duitsland, het standpunt nog eens geactualiseerd.’

Massieve meerderheid

De resolutie is met één stem tegen (Nederland) en één onthouding (Portugal) aangenomen. Tegenover een zo massieve meerderheid was het voor Hagenouw onmogelijk de resolutie van tafel te krijgen. ‘We hebben krachtig geprobeerd om Nederland, dat in de concepttekst met name werd genoemd, uit die tekst te krijgen. Ook hebben we geprobeerd een toevoeging te maken waardoor de professionele autonomie van de arts en het zelfbeschikkingsrecht van de patiënt zouden worden verankerd’, aldus de KNMG-voorzitter. Het eerste blijkt te zijn gelukt, het tweede niet.

Hagenouw: ‘Het was nog een hele lobby en dit was het maximale resultaat. Ik heb verschillende gesprekken gevoerd met de voorzitter van de medisch-ethische commissie van de WMA, een Noor, en met de Amerikaanse voorzitter van de Council (het bestuur waarvan ook Hagenouw lid is). Er zijn allerlei tekstvoorstellen heen-en-weer gegaan.’ Het niet meer noemen van Nederland werd, zo vertelt Hagenouw, mede geaccepteerd door mondelinge steun van België, waar inmiddels ook een euthanasiewet bestaat.

Goede harmonie

Is Hagenouw tevreden? ‘Niet tevreden en niet ontevreden’, zegt hij. ‘Het is belangrijk dat Nederland niet meer bij name wordt genoemd en dat de discussies in goede harmonie plaatsvonden. Veel delegaties hebben mij in de wandelgangen laten weten dat ze het dapper vonden dat wij, ondanks de weerstand, onze verantwoordelijkheid hebben genomen. En ondanks verschillende opvattingen is het respect gegroeid. Het is veelzeggend dat ik ‘s avonds zonder enige wanklank kon dineren met de Duitse collega die tijdens het debat mijn felste opponent was.’

Gevraagd naar de betekenis van de resolutie voor Nederlandse artsen zegt Hagenouw ‘niet genoeg te kunnen benadrukken hoe zwaar ons land het zelfbeschikkingsrecht van de patiënt en de professionele autonomie wegen. Daarmee moet blijvend uiterst zorgvuldig worden omgegaan.’

Brieven

Euthanasie strijdig met medische ethiek, J. Huls, huisarts 

In Medisch Contact, nr 42, blz 1539 wordt verslag gedaan van de jaarvergadering van de World Medical Association op 5 oktober j.l.. waarin een resolutie met bovengenoemde strekking is aangenomen met alleen de stem van Nederland tegen. Hiermee wordt nog eens onderstreept, hoezeer Nederland zich in een uitzonderingspositie plaatst. Buitenlanders begrijpen er niets van, dat het in Nederland artsen bij wet is toegestaan om andere mensen te doden. De WMA roept alle artsen ter wereld op zich hiervan verre te houden, zelfs als nationale wetten dit toestaan of onder bepaalde voorwaarden niet strafbaar stellen. De integriteit van Nederlandse artsen in de ogen van buitenlanders is hier in het geding.
Het wordt de hoogste tijd, dat we deze (monster)wet weer snel afschaffen. Maar dan moeten we wel tegelijkertijd de 2e helft van Artikel 294 van het wetboek van strafrecht schrappen. Daarin staat nl. dat hulp bij zelfdoding gestraft wordt met een gevangenis straf van ten hoogste drie jaren.
Niemand mag over het leven van een ander beschikken, maar mag iemand (zoals in verschillende van de ons omringende landen) s.v.p. wel over zijn eigen leven beschikken en daarbij in die moeilijke laatste dagen de nodige steun van dierbaren ontvangen?

Wassenaar,  20-10-2002
J. Huls, huisarts