KNMG-voorzitter: Durven artsen elkaar aan te spreken en open te zijn?

In de Volkskrant van 4 februari jongstleden stond een column van voormalig Tweede Kamerlid Evelien Tonkens over wat zij noemt de ‘cultuur van elkaar niet aanspreken’ onder artsen. Dit naar aanleiding van de verslaafde neuroloog die jarenlang in Medisch Spectrum Twente verkeerde diagnoses kon stellen en verkeerde medicijnen kon voorschrijven. Zijn collega’s zouden daar niets van hebben gezegd.

‘Gebeurt dit werkelijk in de 21ste eeuw in een goed Nederlands ziekenhuis? Er moet iets grondig mis zijn met het zelfreinigend vermogen van de medische sector, van collega-artsen tot en met de inspectie’,  meent Tonkens.

Wij worden de laatste tijd (helaas!) vaker in de media geconfronteerd met dit soort problemen. Het gebeurt werkelijk, ook in de 21ste eeuw: artsen die hun verantwoordelijkheid ontlopen, artsen die disfunctioneren, artsen die elkaar niet op fouten aanspreken, artsen die zich niet open en toetsbaar opstellen.

Tonkens heeft ook kritiek op de raad van bestuur die kennelijk onvoldoende maatregelen nam en de inspectie die te weinig en te laat actie ondernam. Hier wil ik mij echter beperken tot de artsen en hun verantwoordelijkheid.

Ja, er gebeuren nog steeds onverkwikkelijke dingen, maar ook wordt er, voor en achter de schermen, heel hard gewerkt aan de professionaliteit, kwaliteit en openheid van artsen. De KNMG start binnenkort met de campagne ‘Artsen van nu’. Deze campagne is gericht op alle artsen in Nederland en benadrukt het enorme belang van professionele waarden als betrouwbaarheid, deskundigheid, openheid, verantwoordingsplicht en toetsbaarheid. Via bijeenkomsten in het land, websites en artikelen in medische bladen zal de aandacht van artsen op deze waarden worden gevestigd aan de hand van actuele gebeurtenissen. De KNMG ijvert ook voor het melden van incidenten en voor maximale openheid hierover jegens patiënten.

Het bewaken en bevorderen van patiëntveiligheid, onder andere door het terugdringen van medicatiefouten, staat zeer hoog in het vaandel bij de KNMG en haar federatiepartners. Toetsbaarheid en openheid onder artsen worden sterk gestimuleerd door de Orde en de wetenschappelijke verenigingen, via kwaliteitsvisitaties en toetsing van het individueel functioneren van medisch specialisten. Het NHG streeft naar kwaliteit, openheid en toetsbaarheid onder huisartsen via praktijkaccreditatie. Sociaal-geneeskundige beroepsverenigingen besteden ook veel aandacht aan het kwalitatief hoogwaardig functioneren van hun leden.

De KNMG werkt met alle 33 wetenschappelijke verenigingen aan een kwaliteitskader, waarin eisen worden opgenomen waaraan alle artsen op de gebieden van kwaliteit, patiëntveiligheid, patiëntvriendelijkheid, communicatie, organisatie en transparantie moeten voldoen.

De beroepsgroep werkt dus keihard aan de problemen die Tonkens signaleert en is er diep van doordrongen dat vertrouwen in artsen een belangrijke basis is voor een goed functionerende gezondheidszorg. We moeten dat vertrouwen steeds opnieuw verdienen, dat wel! Incidenten zoals in Twente kunnen we daarbij missen als kiespijn. Er is ons alles aan gelegen om die in de toekomst te voorkómen of veel sneller aan de kaak te stellen, maar vooral: ervoor te zorgen dat alle artsen gewoon goed hun werk doen.

Arie Nieuwenhuijzen Kruseman, voorzitter KNMG