Laatste nieuws
Wetenschap

Kinderepilepsie steeds vaker chirurgisch aangepakt

Plaats een reactie

Hersenchirurgie is geen laatste wanhoopspoging om epilepsie bij kinderen te behandelen. Het is een veilige en effectieve behandeling die liefst zo vroeg mogelijk moet plaatsvinden, zegt kinderneuroloog Kees Braun. Er blijft echter een grote groep kinderen die niet voor een operatie in aanmerking komt.

In het UMC Utrecht worden jaarlijks ongeveer 50 kinderen met refractaire epilepsie – die aanvallen blijven houden ondanks meerdere anti-epileptica – geopereerd. Het stukje brein dat maar blijft vuren wordt weggesneden, en daarmee is genezing in zicht. Die ingreep moeten we niet meer zien als laatste strohalm voor kinderen bij wie echt niets anders meer helpt, zegt hoogleraar kinderneurologie Kees Braun: ‘Hersenchirurgie is voor een aanzienlijk deel van de kinderen met epilepsie een goede optie, en we grijpen liefst zo snel mogelijk in. Hoe langer je wacht, hoe groter de kans dat zowel de aanvallen als anti-epileptica de cognitieve en sociale ontwikkeling negatief beïnvloeden. Opereren is veilig en effectief.’

Van de 2000 kinderen die naar schatting epilepsie krijgen per jaar, lukt het bij een kwart niet om aanvalsvrij te raken met meerdere, goed gedoseerde anti-epileptica. Voor het grootste deel van die 500 kinderen kunnen neurochirurgen niets betekenen, zegt Braun: ‘Als er sprake is van diffuse ziekte, zoals een erfelijke aandoening waarbij meerdere epilepsiebronnen bestaan, valt er niets te opereren. De bron van epilepsie moet focaal zijn, of in ieder geval maar in één hersenhelft voorkomen. Vervolgens moet het focus consistent zijn, en op te sporen, met neurofysiologische en beeldvormende technieken. We kunnen zelfs een EEG in het hoofd zelf maken, door elektrodematjes onder de dura te leggen. En die bron moet niet heel dicht op een onmisbaar gebied zitten. Als een epilepsiefocus bijvoorbeeld vlak naast het taalcentrum zit, blijven we er liever vanaf. Maar kinderen die wel aan al die eisen voldoen: die hebben veel baat bij een operatie. Sterker nog: hoe eerder, hoe beter, want als we zo vroeg mogelijk ingrijpen, is de kans op vooruitgang van de cognitieve ontwikkeling groter.’

De mortaliteit is ver onder de 1 procent, zegt Braun, en het aantal complicaties dat optreedt laag: ‘In totaal komen die bij minder dan 5 procent voor. Daarvan treedt een deel snel na de operatie op, zoals een bloeding of een infectie, en die kunnen we doorgaans behandelen. Een ander deel is ingecalculeerd functieverlies, bijvoorbeeld een stuk van het gezichtsveld, waarvan we denken dat het geen ernstige beperkingen zal opleveren. Slechts een klein deel gaat om onverwacht, blijvend functieverlies, zoals een parese.’ De effecten van chirurgisch ingrijpen zijn groot, zegt Braun: ‘Driekwart van de geopereerde kinderen is na twee jaar aanvalsvrij. Van de overige kinderen is bij het overgrote deel het aantal aanvallen fors verminderd, wat een enorm gunstige impact heeft op hun functioneren en kwaliteit van leven.’ De resultaten zijn zo goed, dat de vraag is of alleen patiënten met refractaire epilepsie in aanmerking moeten komen voor een operatie, zegt Braun: ‘Ook als in eerste instantie de aanvallen met medicatie wegblijven, kunnen die na verloop van tijd weer terugkomen. Medicatie geneest de epilepsie niet, het onderdrukt alleen de aanvallen. Een operatie kan wel genezing bereiken.’

Sophie Broersen


Beter genezen dan voorkomen, oratie Kees Braun. Braun coördineert het aandachtsgebied Epilepsie binnen het nieuwe Hersencentrum van het UMC Utrecht, dat op 6 juni wordt geopend.

Video:

Succesvolle epilepsiechirurgie bij kinderen



Wetenschap UMC Utrecht hersenen
  • Sophie Broersen

    Sophie Broersen was journalist bij Medisch Contact van 2008 tot 2021. Na haar studie geneeskunde en huisartsopleiding ging zij als journalist aan de slag. Bij Medisch Contact schreef zij over geneeskunde en zorg in de volle breedte: van wetenschap tot werkvloer, van arts-patiëntrelatie tot zorg over de grens. Samen met de juristen van de KNMG becommentarieerde zij tuchtzaken. Na haar journalistieke carrière is zij in 2021 weer als arts gaan werken.  

Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • Er zijn nog geen reacties
 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.