Laatste nieuws
Wetenschap

‘Keur piloten die insuline gebruiken niet automatisch af’

2 reacties
getty images
getty images

Piloten die insuline gebruiken kunnen onder strikte voorwaarden hun beroep blijven uitoefenen. Ook voor andere mensen die insuline gebruiken en een veiligheidsgevoelig beroep hebben, kan een protocol dat in de Britse luchtvaart wordt getest, mogelijkheden bieden.

Piloten die in Nederland insuline moeten gebruiken vanwege diabetes mellitus, mogen hun beroep niet meer uitoefenen. De kans op een hypoglykemie kan immers acuut gevaar opleveren. Dat geldt ook voor andere beroepen waarbij de veiligheid in het geding kan komen als iemand plots niet lekker wordt, zoals beroepschauffeur en treinmachinist. Dat risico is recentelijk echter steeds kleiner geworden en beter in te schatten. In de VS, waar privévliegers met insulin-treated diabetes mellitus (ITDM) sinds 1996 onder voorwaarden mogen vliegen, zijn sindsdien geen ongevallen gemeld waarbij bijwerkingen van insulinebehandeling een rol zouden spelen. Zij hadden wel relatief wat meer ongevallen, maar het verschil met niet-diabeten was niet significant.

In verschillende landen zijn daarom voor allerlei veiligheidsgevoelige beroepen nieuwe richtlijnen opgesteld, zodat deze mensen onder strikte voorwaarden toch kunnen blijven werken. Voor piloten is door de Britse Civil Aviation Authority een begin gemaakt om beroepsvliegers ook deze kans te bieden. De piloten met ITDM mogen sinds 2013 onder strikte voorwaarden meedoen aan een experimenteel protocol. Enkele Europese landen hebben zich daarbij aangesloten, Nederland niet.

Dat is onterecht, vinden luchtvaartgeneeskundige Henk Koopman en andere artsen van de Nederlandse Vereniging voor Luchtvaartgeneeskunde (NVvLG) die daarover publiceerden in het Tijdschrift voor Bedrijfs- en Verzekeringsgeneeskunde. Koopman: ‘En vreemd eigenlijk. De vliegers die aan het Britse protocol meedoen, vliegen namelijk net zo goed in Nederland.’ De Vereniging van Nederlandse Verkeersvliegers (VNV) heeft daarom aan de verantwoordelijke overheidsdienst gevraagd of hun leden mogen meedoen aan het Britse experiment. Tot twee keer toe kreeg de VNV nul op het rekest. In hun artikel pleiten de artsen opnieuw voor aanpassing van de regels. Het gaat niet om veel mensen, zegt Ries Simons, consulent luchtvaartgeneeskunde: ‘Van de 2800 verkeersvliegers die bij de Nederlandse vakbond zijn aangesloten, kennen wij 13 gevallen van vliegers die insuline gebruiken. Twee daarvan vliegen met een Engelse licentie bij een buitenlandse luchtvaartmaatschappij en elf zijn afgekeurd.’ Mogelijk zijn er meer, zegt Simons. Een deel stopt op het moment dat ze insuline gaan gebruiken, zonder dat dit geregistreerd wordt. ‘En er zijn anekdotische aanwijzingen uit het buitenland, dat sommige vliegers hun insulinegebruik bij de keuringen niet melden. Dat is gevaarlijk omdat de betrokkenen tijdens de vlucht geen bloedsuiker willen bepalen of andere maatregelen nemen, omdat hun collega in de cockpit niet mag weten dat de betrokkene insuline gebruikt.’

De NVvLG vindt dat Nederlandse vliegers met ITDM de kans moeten krijgen om onder het Britse protocol aan de slag te gaan. Daarvoor zouden zij aan bepaalde voorwaarden moeten voldoen, zoals niet meer dan twee ernstige hypo’s in de vijf jaar voorafgaand aan de keuring, acceptabele HbA1c en glucosewaarden in de drie maanden voorafgaand en een strikt protocol vóór en tijdens de vlucht. Zo moeten zij op gezette tijden voor, tijdens en na de vlucht glucosemetingen doen, deze aan de copiloot doorgeven en opslaan in de flight voice recorder.

Koopman: ‘Laten we onze deskundigheid en voortschrijdend inzicht over behandeling van diabetes gebruiken om piloten goed begeleid te laten werken, in plaats van hen direct af te keuren.’ Wat Simons betreft gaat dit ook op voor patiënten met andere beroepen: ‘Artsen zijn nog erg huiverig om mensen met ITDM in veiligheidsgevoelige beroepen door te laten werken. Als de werknemer goed en stabiel is ingesteld, zelf zijn ITDM goed kan managen en eenvoudig bloedsuikers kan bepalen, lange tijd geen hypo’s heeft gehad en insuline gebruikt die een lage kans op hypo’s geeft, kan men een goed gefundeerde afweging maken of de betrokkene veilig kan blijven functioneren.’

TBV, 2018. Jaargang 26, nr.3. Nederlandse piloot die insuline gebruikt voor diabetes: Ready for take-off? Henk Koopman, Ries Simons, Marja Osinga, Hans de Vries
Lees ook:

Wetenschap
  • Sophie Broersen

    Sophie Broersen was journalist bij Medisch Contact van 2008 tot 2021. Na haar studie geneeskunde en huisartsopleiding ging zij als journalist aan de slag. Bij Medisch Contact schreef zij over geneeskunde en zorg in de volle breedte: van wetenschap tot werkvloer, van arts-patiëntrelatie tot zorg over de grens. Samen met de juristen van de KNMG becommentarieerde zij tuchtzaken. Na haar journalistieke carrière is zij in 2021 weer als arts gaan werken.  

Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • J IJzerman

    gepensioneerd bedrijfsarts, Welberg

    Het is altijd een dilemma in keuringsituaties of je de juiste afweging maakt van risico en toegevoegde waarde voor de keurling. Maar we moeten oppassen dat we de tegenwoordige neiging alles maar toe te laten niet te lichtvaardig ondersteunen.
    Klaarb...lijkelijk hadden de insuline gebruikende piloten wel relatief wat meer ongevallen.
    En 13 van de 2800 Nederlandse vakbondsvliegers gebruiken insuline. Waarom moet er dan extra risico genomen worden om deze 13 mensen wel te laten vliegen?

  • S.

    Student, Bussum

    Het blijkt maar weer dat dit soort organisaties achter de feiten aan lopen. Continue glucose sensoren zijn al enkele jaren een degelijk hulpmiddel, waarmee mensen die insuline gebruiken uitstekend kunnen reageren op schommelingen en daarmee in princi...pe dit soort beroepen veilig kunnen uitvoeren. Dat maakt ook de strikte protocollen over het meten van de bloedglucosewaarde op gezette tijden overbodig.

 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.