'Jammer dat politiek zo overspannen reageert'

Huisartsen zien louter voordelen in overname Vlietland.

De samenwerkende huisartsen uit de regio’s Westland, Schieland, Delfland (WSD) nemen deel in de coöperatie die het Vlietland Ziekenhuis wil overnemen. Curatieve zorg doe je samen, aldus de betrokken huisartsen.

Overnamen van ziekenhuizen zijn aan de orde van de dag. Toch blijft het wennen voor de gevestigde orde. ‘Niet het beste voor de patiënt’, ‘de keuzevrijheid de nek omgedraaid’ en ‘de professionele auto­­nomie onvoldoende gewaarborgd’, waren de reacties van Kamerleden en belangenorganisaties op de aangekondigde samenwerking tussen het Vlietland Ziekenhuis in Schiedam, zorgverzekeraar DSW, huisartsencoöperatie WSD en een aantal verpleeg- en verzorgingshuizen.

Staf en personeel van het ziekenhuis willen met genoemde partijen een coöperatie vormen waarin het ziekenhuis als bv wordt ondergebracht. De coöperatie is van plan de komende drie jaar een budget van 25 miljoen euro te creëren voor zorginnovatie. De partijen die nu aan tafel zitten, brengen 18,5 miljoen euro in (DSW 10 miljoen euro, verpleeg- en verzorgingshuizen 5 miljoen, personeel en staf 2,25 miljoen en de huisartsencoöperatie 1,25 miljoen euro). Voor de overblijvende 6,5 miljoen euro worden nog partners uit de zorgsector gezocht.

V.l.n.r. Bram Spreij, Geert van Rooij en Reinout van Bentvelt. Beeld: De Beeldredaktie, Marco de Swart

Zwaar weer

Vooral het gegeven dat een zorgverzekeraar zich mengt in de bedrijfsvoering van een ziekenhuis, roept negatieve reacties op. Zeker zo opmerkelijk is dat huisartsen een aandeel in het ziekenhuis kopen. Drie van hen geven in de bestuurskamer van het Vlietland Ziekenhuis een toelichting. Het zijn Geert van Rooij, Bram Sprij en Reinout van Bentveld, huisartsen in respectievelijk Schiedam, Maassluis en Kwintsheul. Van Rooij en Sprij onderhandelden namens de huisartsencoöperatie met de andere partijen over deelname. Van Bentveld is voorzitter van de huisartsencoöperatie.

‘De huisartsencoöperatie bestaat pas sinds mei vorig jaar’, zegt Van Bentveld. ‘Van de 180 huisartsen in de drie regio’s is nu al 80 procent lid. We zijn gaan samenwerken om invloed te kunnen uitoefenen op zaken die alle huisartsen betreffen, zoals nascholing, ICT-zaken en keten­zorg voor chronische patiënten. We wilden ons krachtiger kunnen opstellen. Van plannen voor de overname van een ziekenhuis was toen nog geen sprake.’

In de regio zijn de huisartsen afhankelijk van het Vlietland, aldus Sprij, het ziekenhuis dat al enige tijd in zwaar weer verkeert. ‘Vorig jaar waren er gesprekken met het Maasstad Ziekenhuis in Rotterdam-Zuid over een fusie. Maar voor patiënten ten noorden van de Nieuwe Waterweg is de oversteek naar de zuidoever een grote stap. Huisartsen plaatsten daarom vraagtekens bij die fusieplannen.’ Van Rooij: ‘Ook een overname door het Erasmus MC is ter sprake geweest. Dat genoot evenmin onze voorkeur. Een academisch ziekenhuis is een moloch. Wij geven de voorkeur aan een goed basisziekenhuis met korte lijnen.’

‘Toen de suggestie voorbijkwam om met andere partijen het ziekenhuis over te nemen, hebben wij “ja” gezegd’, aldus Sprij. ‘In dit nieuwe plan kunnen wij toezicht houden op het verbeterproces. De coöperatie geeft ons de mogelijkheid om via de raad van toezicht invloed uit te oefenen op de raad van bestuur.’

Volgens de plannen krijgt het Vlietland Ziekenhuis onder de nieuwe eigenaar een zevenkoppige raad van commissarissen. De ledenraad van de ziekenhuiscoöperatie benoemt vijf leden van deze raad, de overige twee worden door het personeel en de ondernemingsraad benoemd. Zowel de huisartsen als zorgverzekeraar DSW hebben het recht één lid voor te dragen.

Kwaliteitseisen

Volgens Van Rooij is de financiële inleg van 25 miljoen euro bestemd voor zorginnovatie en kwaliteitsverbetering. ‘Het is erg aantrekkelijk om invloed uit te oefenen op de besteding van dat geld. Het ziekenhuis heeft een analyse van de eigen activiteiten gemaakt en het is belang­rijk dat de resultaten daarvan nu worden uitgevoerd. In het Vlietland worden medisch specialisten nu nog niet aangesproken op hun functioneren. Dat moet wel gaan gebeuren. Geen enkele partij zal voorbijgaan aan de kwaliteitseisen van de huisartsen. Wat dat betreft verwacht ik dat onze invloed groter is dan onze financiële inbreng doet vermoeden. Als het ziekenhuis vroeger mooie afspraken met ons maakte, dan konden wij niet verhinderen dat ze in de la verdwenen. Nu kunnen we via de raad van toezicht de raad van bestuur aanspreken.’

Buikpijn

In de huisartsencoöperatie zitten ook de huisartsen uit de regio Delfland die niets te maken hebben met het Vlietland Ziekenhuis. Van Bentveld: ‘De leden hebben met de plannen ingestemd. Wellicht omdat er geen financiële consequenties voor individuele huisartsen zijn.’ ‘De 1,25 miljoen euro die de huisartsencoöperatie investeert, wordt grotendeels geleend van een stichting met een charitatieve doelstelling’, voegt Sprij toe. ‘Leden van de huisartsencoöperatie zijn daarvoor niet aansprakelijk. Ook niet als het misgaat. Er is bewust voor die constructie gekozen. Wij willen niet dat individuele huisartsen een financieel belang in een ziekenhuis hebben. Een patiënt met buikpijn moet gewoon worden verwezen naar het beste ziekenhuis.’

De huisartsen zijn ook niet bang dat hun onafhankelijkheid ten opzichte van zorgverzekeraar DSW in gevaar komt. Van Rooij: ‘Mijn patiënten gaan voor bloedprikken gewoon naar het Sint Franciscus Gasthuis in Rotterdam. En er komen zeker geen folders van DSW in de praktijken te liggen.’ ‘Maar vergeet niet dat DSW de preferente zorgverzekeraar in onze regio is’, zegt Sprij. ‘In de onderhandelingen is het nu al een grote en machtige partij. Daaraan verandert de nieuwe situatie niets.’

De samenwerking met de medisch specialisten van het Vlietland Ziekenhuis zal er alleen maar op vooruitgaan, verwachten de huisartsen. ‘Ik denk dat we een gelijkwaardigere relatie met de specialisten krijgen’, zegt Van Rooij.

Revolutionair

Wat de drie huisartsen betreft kan de formele overdracht niet snel genoeg gebeuren. Het onderbrengen van het ziekenhuis in een bv vereist evenwel instemming van minister Klink. ‘Het is jammer dat de politiek zo overspannen reageert’, zegt Sprij. ‘Dat vind ik moeilijk te begrijpen. In mijn optiek moet je het in de zorg samen doen. De eerste lijn heeft de tweede lijn nodig en de tweede lijn heeft de derde lijn nodig. Het coöperatieve model past daar precies bij. Het is jammer dat dat in 2009 revolutionair is.’

Of de plannen met het Vlietland doorgaan, hangt overigens ook in financiële zin af van de minister. Sprij: ‘Dit initiatief is bedoeld als doorstart. De bestaande financiële problemen die zijn ontstaan door de nieuwbouw van het ziekenhuis lossen wij niet op. Het ziekenhuis zal daarvoor samen met het ministerie een oplossing moeten vinden. Zo niet, dan gaat het Vlietland failliet en gaat de coöperatie niet door.’ 

Robert Crommentuyn

PDF van dit artikel