Invloed antibiotica op stofwisseling onzeker
1 reactieOf antibiotica nu wel of geen impact hebben op de bacteriesamenstelling (het microbioom) in het maagdarmstelsel en daarmee op het metabolisme, blijft een onzekere zaak.
Onderzoekers uit onder meer Maastricht en Wageningen (Dorien Reijnders e.a.) rapporteren in Cell Metabolism dat ze geen effect vonden nadat ze 57 mannen met overgewicht gedurende een week of een vancomycinekuur of een amoxicillinekuur of een placebo hadden gegeven. De vancomycinekuur veranderde (in tegenstelling overigens tot de amoxicillinekuur) weliswaar diversiteit en compositie van het microbioom, maar dat vertaalde zich niet in een gewijzigd metabolisme. Als gevolg van de kuur daalde de productie van galzuren en korte-ketenvetzuren, die door verschillende bacteriesoorten worden aangemaakt. Van zowel galzuren als korte-ketenvetzuren wordt verondersteld dat ze bescherming bieden tegen obesitas en type 2 diabetes. Desondanks wezen uitkomstmaten voor onder meer energiemetabolisme, insulinesensitiviteit, en systemische laaggradige ontsteking niet op klinisch relevante effecten. Ook na acht weken was de bacteriesamenstelling nog steeds veranderd en bleken er geen noemenswaardige veranderingen in de stofwisseling meetbaar te zijn.
Het zou dus kunnen dat darmbacteriën een veel minder belangrijke rol bij de ontwikkeling van obesitas en andere metabole ziekten spelen dan veel onderzoeken suggereren. Onderzoeken die bovendien voornamelijk bij proefdieren zijn uitgevoerd, niet bij mensen. Maar Reijnders e.a. zijn voorzichtig in hun conclusies: ze bestudeerden uitsluitend insulineresistente mannen met overgewicht en de duur van hun studie was betrekkelijk kort. Ze wijzen er verder op dat ander onderzoek heeft laten zien dat langdurig of frequent gebruik van antibiotica wel degelijk effect heeft op de stofwisseling.
Eerder al verscheen in The Journal of Pediatrics een studie, ook door wetenschappers uit onder andere Maastricht en Wageningen (Catherine Mbakwa e.a.), waaruit blijkt dat antibiotica de groei van kinderen bevorderen, zowel qua lengte als gewicht. Dat geldt met name voor antibioticakuren in de eerste twee levensjaren. Voor de studie werden de gegevens van huisartsen over het antibioticagebruik van 979 kinderen in hun eerste tien levensjaren geanalyseerd. Vooral kinderen die in de eerste zes maanden een antibioticakuur kregen en zij die er meerdere kregen tussen het eerste en tweede levensjaar, bleken langer en zwaarder te worden dan kinderen die geen antibiotica hadden gekregen.
Effecten op lengte en gewicht werden met name gezien bij antibiotica uit de betalactamgroep. Het idee van de onderzoekers is dat de negatieve invloed van antibiotica op de diversiteit van de darmflora de grondslag vormt voor de gevonden uitkomsten.
Henk Maassen
http://dx.doi.org/10.1016/j.cmet.2016.06.016
www.jpeds.com/article/S0022-3476(16)30375-4/fulltext
Lees ook:
J.M. Keppel Hesselink
arts-pijnbehandelaar, BOSCH EN DUIN Nederland
Ik ben blij dat dit allemaal resultaten zijn van mooi opgezet prospectief onderzoek met goede controle groepen. Wanneer houden we eens op dit soort nonsense studies te bespreken in Medisch Contact. Gewoon alle kinderen meteen aan het antibiotica infu...us, wordt iedereen in Nederland nog langer en zwaarder. Of is dat juist niet goed? Bah, Medisch Onderzoek diskwalificeert zich zo volkomen met dit soort psychedelische onderzoeken.