Implantatenregister krijgt verder vorm

Tegen de zomer moet bekend zijn welke medische implantaten er als eerste opgenomen moeten worden in een landelijk implantatenregister. Er wordt nu gewerkt aan zo’n lijst, die later uitgebreid kan worden. Dat heeft demissionair VWS-staatssecretaris Martin van Rijn de Tweede Kamer gemeld.

Het ministerie van VWS werkt in stappen aan een landelijk register van implantaten die in Nederland zijn geplaatst, om de patiënt zo snel mogelijk te kunnen traceren als er problemen zijn met bepaalde implantaten. Begin 2015 is vast een eerste versie van een landelijk register opengesteld. Daarin staan vooralsnog gegevens van vier soorten implantaten: cardiologische, orthopedische, gynaecologische en vanuit de plastisch chirurgie. Dat had te maken met het feit dat deze specialisten voor kwaliteitsregistraties zelf al bruikbare registers bijhielden.

Maar het is de bedoeling dat het landelijke register zo volledig mogelijk wordt. Daarom ligt er een voorstel om per wet te regelen dat zorgaanbieders verplicht worden gegevens over implantatie aan te leveren aan het landelijke register. Dat moet door een combinatie van fabrikantnaam, productnaam en -type, serienummer, de datum van implantatie (en eventuele explantatie) en betrokken zorgaanbieder aan te leveren. De wet zal zorgaanbieders ook verplichten om in hun patiëntendossiers dusdanig melding te maken van implantaten, dat deze – en dus de betrokkern patiënten –  snel en automatisch traceerbaar zijn.

De Tweede Kamer had dinsdagavond nog enkele vragen over dit voorstel. Hoewel de wet in principe uitgaat van een registratieplicht voor alle implantaten, wil de staatssecretaris de mogelijkheid bieden om implantaten die een kleine kans op gezondheidsrisico's met zich meebrengen, zoals hechtdraad of wondnietjes, uit te sluiten van het register. Vanuit de Kamer kwam onder andere de vraag hoe die schifting tot stand moet komen. Van Rijn gaf aan dat de samenstelling van de lijst stap voor stap zal gaan 'in nauw overleg met de beroepsgroep'. Voor het einde van het tweede kwartaal van dit jaar verwacht hij een eerste lijst te hebben, die dan in de toekomst uitgebreid kan worden door 'te schiften op basis van risico', aldus Van Rijn. Hij streeft ernaar de aanleverplicht dan per juli 2018 van kracht te laten worden, zodat zorgverleners ongeveer een jaar de tijd hebben zich op basis van de startlijst voor te bereiden.

Ook hadden onder andere de fracties van CDA, SP en PVV vragen over de bewaartermijn van medische gegevens. Die ligt nu op vijftien jaar, maar implantaten zitten meestal langer in een mensenlichaam, zo merkte PVV-Kamerlid Fleur Agema op. Op voorstel van CDA-Kamerlid Hanke Bruins Slot zegde Van Rijn toe dat hij de Gezondheidsraad hierover om advies zal vragen.

Onder de Kamerleden leefde de wens om producenten te dwingen een uniforme barcode aan te brengen op hun implantaten, om de registratie te vergemakkelijken. Van Rijn liet weten dat hij verwacht nog dit voorjaar zijn handtekening te kunnen zetten onder een dergelijke afspraak met Nederlandse fabrikanten.

De voorgenomen wetswijziging zal zorgaanbieders ook verplichten om patiënten die een implantaat krijgen hierover schriftelijk informatie  te verstrekken. De overheid krijgt op haar beurt de verplichting om het landelijk register in stand te houden. De Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) zal als enige toegang tot het register krijgen en moet zorgaanbieders op de hoogte stellen als er met een implantaat problemen zijn die gezondheidsrisico’s met zich mee kunnen brengen. De zorgaanbieder moet dan vervolgens de patiënt benaderen.

Komende week stemt de Kamer over ingebrachte moties en amendementen op het voorstel.