Iets meer vacatures voor artsen

Verslavingsartsen staan nu met 38 vacatures op de tweede plaats ná de psychiaters, inclusief kinder- en jeugdpsychiaters. Voor psychiaters heeft het CO 721 vacatures geteld. De vraag naar psychiaters en verslavingsartsen verschilt – de arbeidsmarktmonitor relateert het aantal vacatures aan de omvang van de beroepsgroep –, maar er is zorg om beide beroepen, reageert Victor Slenter, directeur van het Capaciteitsorgaan. ‘Psychiaters kunnen, door een bijscholing van een jaar te volgen, aan de slag als verslavingsarts. Dat gebeurt in de praktijk ook, waardoor de tekorten aan psychiaters niet verminderen. Dat is eigenlijk lood om oud ijzer.’

Andersom werkt het overigens niet: een verslavingsarts kan niet solliciteren op een vacature voor psychiater. Verslavingsarts is dan ook geen medisch specialisme, maar een medisch profiel – sinds 2013. Ze werken onder meer in ggz-instellingen. ‘De huidige verslavingsartsen zijn gemiddeld wat oudere artsen, onder wie gemiddeld meer mannen. Dit is een vergrijzende groep, het is belangrijk dat er nieuwe mensen bijkomen. Momenteel worden er dertien artsen per anderhalf jaar opgeleid’, volgens Slenter. ‘De aanwas van nieuwe verslavingsartsen loopt dan ook niet zo voorspoedig als zou kunnen. Daarbij speelt mee dat een aios verslavingsgeneeskunde zijn opleiding deels zelf moet bekostigen. Net als bijvoorbeeld een verzekeringsarts, een bedrijfsarts en een forensisch arts.’

Raming

Het ministerie van VWS heeft het Capaciteitsorgaan gevraagd om een raming op te stellen voor het aantal opleidingsplaatsen voor verslavingsartsen. Dat wil zeggen: het CO zal advies uitbrengen over de benodigde instroom van het aantal aiossen in de opleiding, om vraag en aanbod op elkaar af te stemmen. Slenter: ‘Op dit moment is er geen raming vanuit de overheid, alleen de ggz-instelling waar de verslavingsartsen worden opgeleid is richtinggevend. Daar beginnen jaarlijks de dertien basisartsen aan de tweejarige profielopleiding.’ Het CO verwacht in het najaar van 2017 een raming te kunnen presenteren.

We gaan bedenken hoe we de buitenregio’s aantrekkelijker kunnen maken

Ook bij andere specialismen wringt het, zoals bij oogartsen. Eind januari meldde het Dagblad van het Noorden dat er bij de meeste ziekenhuizen in het noorden en oosten van het land een ‘aanhoudend’ tekort aan oogartsen is. Patiënten moeten daardoor langer wachten op hun behandeling. Het tekort aan oogartsen bestaat al jaren en ‘wordt steeds erger’. Zorgverzekeraar Menzis ziet het probleem in verschillende regio’s zoals Twente en het Noorden, zo staat in het artikel. In Twente is daarom een proef gedaan met optometristen die eerst worden ingeschakeld, voordat een huisarts doorverwijst naar een oogarts. En in een ziekenhuis in Bemmel experimenteert Menzis met een andere werkwijze. Een specialist ouderengeneeskunde doet daar een deel van het werk van oogartsen.

Het Nederlands Oogheelkundig Gezelschap benadrukt in een reactie dat er landelijk ‘geen tekort’ is aan oogartsen. ‘De problemen spelen in de buitenregio’s zoals het noorden en het oosten van het land. Het NOG zal gaan nadenken hoe we deze regio’s aantrekkelijker kunnen maken voor jonge collega’s, maar dat heeft enige tijd nodig’.

Het Capaciteitsorgaan merkt op dat er ‘keurig volgens het advies’ wordt opgeleid. Dat advies wil zeggen dat er jaarlijks 27 tot 38 aiossen oogheelkunde mogen beginnen. De stichting BOLS, het samenwerkingsverband van ziekhuisverenigingen NVZ en NFU en de Federatie Medisch Specialisten, heeft dat advies voor 2017 overgenomen: er zijn 36 opleidingsplaatsen.

3457 posities vacant

In het laatste kwartaal van vorig jaar telde het Capaciteitsorgaan (CO) 2162 vacatures voor specialisten en profielartsen. Aangevuld met vacatures voor aiossen en basisartsen, waren er 3457 posities vacant. Dat is meer dan het kwartaal ervoor. Mogelijk zijn ‘seizoensinvloeden’ hierop van invloed. Omdat het Capaciteitsorgaan begin 2016 is overgegaan op een andere manier van tellen, is niet te zeggen hoe groot of klein de verschillen zijn met vorig jaar.