Huisartsínkomen steeg niet, resultaat wel

Niet het inkomen van huisartsen is sinds 2006 ‘rap gestegen’, maar het financieel resultaat van de huisartspraktijken, dat wil zeggen de omzet minus de praktijkkosten.

Dat zegt Nivel-onderzoeker Madelon Kroneman naar aanleiding van de ophef over onderzoek van het instituut naar de ontwikkeling van huisartseninkomens in West-Europa. Ook Medisch Contact berichtte medio december dat het inkomen van de Nederlandse huisarts sinds 2006 ‘rap’ is gestegen.  De term ‘inkomen’ is ongelukkig gekozen, erkent Kroneman: ‘Het gaat in feite om het financieel resultaat, dat is de omzet minus de kosten van bijvoorbeeld personeel en huisvesting, en andere praktijkkosten. Zaken als de pensioenbijdrage, verzekeringen en belastingen moeten daarvan nog worden afgetrokken. Hoeveel geld daarmee is gemoeid, verschilt van land tot land.’

Dat menige huisarts zich niet in het bericht herkende, zegt Kroneman, komt ook door de enorme variatie tussen de praktijken: ‘Volgens een rapport van de Nederlandse Zorgautoriteit varieerde het resultaat per fulltime werkende huisarts in 2010 tussen de 10.000 en de 500.000 euro. Maar waaruit die verschillen voortkomen, is niet bekend.’  Ook de stelselwijziging van 2006 kan de gegevens hebben vertroebeld, voegt  zij daaraan toe. ‘Tot dat jaar waren geen exacte cijfers bekend. We hebben die moeten afleiden uit productiegegevens van de huisartsen, zoals het aantal consulten en de verhouding per praktijk tussen particuliere en bij het ziekenfonds verzekerde patiënten. Het kan zijn dat we het resultaat in de periode 2000 tot 2006 systematisch te laag hebben ingeschat.’  Een laatste vertekening kan zijn veroorzaakt door het feit dat het onderzoek stopt in het jaar 2010: ‘Het is goed mogelijk dat het gemiddelde resultaat daarna is gedaald, als gevolg van de verschillende tariefmaatregelen.’

Voor Nederland hebben de onderzoekers gebruikgemaakt van gegevens van Vektis, de NZa en het CBS. Voor de periode 2000-2005 werd gebruikgemaakt van gegevens van de Nationale Studie naar ziekten en verrichtingen in de huisartspraktijk, uitgevoerd door het Nivel, en de tariefbeschikkingen van de toenmalige CTG/Zaio.  Kroneman: ‘Ons onderzoek betreft zowel huisartsen in loondienst als vrijgevestigde huisartsen. In de beschrijving van de resultaten hebben we voor beide groepen het woord ‘inkomen’ gebruikt. Dat heeft tot verwarring gezorgd. Jammer, want het onderzoek zelf is zorgvuldig uitgevoerd.’

Joost Visser

Lees ook:

• Nivel: ‘Inkomen Nederlandse huisarts rap gestegen’
• Huisartsen zijn geen zakkenvullers
• Dossier huisartsenkorting