Huisarts in New York - Geen traplift voor Rosalita

Met haar 22 jaar is Rosalita niet een patiënte die ik tijdens mijn geriatrische stage in New York zou verwachten. Toch behoort zij al jaren tot de vaste populatie van de Visiting Docs. Rosalita is aan huis gebonden, want ze heeft maar één been.

Vandaag bezoeken we haar in East Harlem, waar de meeste mensen in sociale huurflats
– projects – wonen en bijna zonder uitzondering wortels hebben in Midden-Amerika. Een kwart van alle New Yorkers heeft Spaans als eerste taal en spreekt nauwelijks Engels. Puertoricanen, Dominicanen, Mexicanen; het is een kleurrijke gemeenschap van hardwerkende mensen. Zonder hen zou er in New York geen horeca zijn of constant getimmer klinken.

Voor de strengkatholieke en misschien ook wel wat bijgelovige Mexicanen geldt Rosalita als een wonder. Als dokter kan ik niet ontkennen dat zij een sterk gestel heeft, gezien alles wat haar is overkomen. Rosalita heeft het syndroom van Down en werd zes jaar geleden acuut opgenomen met een ketoacidose bij diabetes mellitus de novo. Een zeer gecompliceerd ziekbed volgde. Ze verbleef lange tijd op de intensive care en verloor haar rechterbeen na een massale trombose.

De gemiddelde Visiting Docs-patiënt zou zo’n ziekbed niet hebben overleefd, maar Rosalita’s kinderlichaam kwam erbovenop. En hoe! Stralend zit ze met haar ene been op haar bed te luisteren naar Mexicaanse popliedjes, terwijl ze haar barbies kamt en haar poppen wiegt. In de kleine kamer staan nog drie andere kinderbedden en een poezenmand; er wonen een heleboel mensen in dit kleine appartement.

Medisch gezien gaat het goed met Rosalita. Haar moeder houdt de suikers in de gaten en er hebben zich geen complicaties meer voorgedaan. Sociaal gezien is het een heel ander verhaal. Daar het
appartement op vijf hoog is en het gebouw geen lift heeft, is Rosalita al vijf jaar nauwelijks buiten geweest. Haar moeder moet haar de trap af dragen als ze naar de tandarts of dokter moet. Kunnen ze geen traplift aanleggen, vraag ik me af, zo’n heel gewoon object in menig Hollands flatgebouw.

Maar Medicaid, de staatsverzekering voor mensen met een laag inkomen, vergoedt dat soort dingen niet. Naar school gaan is dus onmogelijk. Rosalita en haar familie staan op een wachtlijst voor een benedenwoning, maar dat heeft tot nog toe niets opgeleverd. Ze gaan nu proberen de lokale tv-zender in te schakelen – wie weet dat een politicus haar verhaal hoort en er eindelijk iets verandert.

Manhattan is de Verenigde Staten op een vierkante kilometer. De bemiddelde New Yorkers op de Upper East en West Side krijgen bij rugpijn een consult neurochirurgie, MRI en operatie op dezelfde dag. Voor de massa’s Rosalita’s in East Harlem kan er niet eens een traplift af.

Jenny Heering