Laatste nieuws
Nieuws

Huisarts houdt kritiek op Coutinho staande

4 reacties

Het RIVM wil dat huisarts Hans van der Linde zijn beschuldigende uitlatingen over Roel Coutinho rectificeert, maar die is niet van plan ook maar één woord terug te nemen van wat hij heeft gezegd.

Van der Linde had Coutinho, directeur infectieziekten van het RIVM, beschuldigd van belangenverstrengeling bij de discussie over griepvaccinatie. Het instituut heeft het over ‘smadelijke opmerkingen, die feitelijke grondslag missen’. De uitspraken van Van der Linde zouden verder ‘zonder grond en welbewust het vertrouwen dat de bevolking dient te hebben in het RIVM Centrum Infectieziektebestrijding als leidinggevende instantie bij uitbraken en epidemieën van infectieziekten in Nederland’ ondermijnen. 

Dat staat allemaal in een brief aan de huisarts uit Capelle aan den IJssel. Daarin stelt het RIVM dat Van der Linde in een radio- en in een tv-uitzending heeft gezegd dat Coutinho persoonlijke belangen heeft bij griepvaccinatie. Van der Linde zei onder meer:  ‘.. al zijn (Coutinho’s, red.) onderzoek vroeger tegen AIDS, heel verdienstelijk en knap onderzoek, werd wel door de farmaceutische industrie gefinancierd.’ De huisarts voegde daaraan toe:  ‘(...) als RIVM heeft hij zakelijk grote belangen bij de griep en ook voor zijn toekomst is een profijtelijke relatie met de industrie voor hem belangrijk. Het zijn mensen die op een gegeven moment zeer terdege rekening houden met hoe een farmaceutische industrie aankijkt tegen hun uitlatingen.’

Van der Linde had verder onder meer gezegd: ‘Als u een zakelijke onderneming heeft en u doet zaken met iemand, dan zult u die zakelijke partner nooit voor zijn hoofd stoten en u zult hem vriendelijk proberen te bejegenen. En dan gaat het te ver om te zeggen: hij is niet integer, nee je streeft goede relaties na en in dat kader van die goede relaties krijg je bedenkelijke zaken als lippendienst en te vriendelijk zijn.’

Van der Linde ontkent niet en zegt ook niets terug te nemen van die woorden. Hij heeft louter aandacht willen vragen voor ‘belangenverstrengeling’. ‘Ik heb het niet over zakken vullen. Ik heb helemaal niets tegen geld verdienen. Dat acht ik een respectabele bezigheid. Maar je moet geen belangen hebben als privépersoon als je een publieke zaak bepleit, zoals griepvaccinatie, waarvan het effect niet is aangetoond.’

Coutinho zou zich daarom niet moeten uitlaten over de kwestie van de griepvaccinatie, vindt de huisarts. Hij wijst nadrukkelijk op een bericht in Trouw van vanochtend. Het dagblad meldt dat Coutinho als hoogleraar betrokken is bij een samenwerkingsverband tussen de Universiteit Utrecht, publieke instanties en het bedrijfsleven. Farmaceutisch bedrijf GlaxoSmithKline, leverancier van vaccins, zoals Gardasil tegen baarmoederhalskanker, is één van de partners van dit project.

Tevens gaat hij zich, aldus de krant, richten op de epidemiologie en de preventie van infectieziekten op het grensvlak tussen mens en dier. Ook hier gaat het om de ontwikkeling van vaccins, maar voor dieren. Bij dit project wordt nauw samengewerkt met farmaceutisch bedrijf MSD.

Het RIVM wil momenteel niet reageren op de uitlatingen van Van der Linde.

Henk Maassen

Volg de zaak in dossier Van der Linde »»

Lees ook:



beeld: Herman van Gestel
beeld: Herman van Gestel
Nieuws belangenverstrengeling
  • Henk Maassen

    Henk Maassen is journalist bij Medisch Contact, met speciale belangstelling voor psychiatrie en neurowetenschappen, sociale geneeskunde en economie van de gezondheidszorg.  

Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • J.A. de Bruijn

    Psychiater,

    Het RIVM contra huisarts van der Linde Het is al weer enige weken geleden maar toch wil ik graag nog mijn verbazing uitspreken over het feit dat het RIVM de huisarts Hans van der Linde voor de rechter sleept omdat hij in het kader van de discussie ov...er de griepvaccinatie gewezen heeft op de belangenverstrengeling van Coutinho in deze zaak.
    Binnen de medische wereld geldt al sinds lange tijd dat transparantie moet worden betracht over belangenverstrengelingen. Iedereen weet dan tenminste waar hij aan toe is als iemand een uitspraak doet over een bepaald onderwerp. Meepraten terwijl er sprake is van belangenverstrengeling is maatschappelijk geaccepteerd als er maar duidelijkheid is over die belangenverstrengeling. Open communicatie hierover is dus van het hoogste belang. Het staat een ieder dan ook vrij om te wijzen op conflicterende belangen binnen een persoon of functie. Het attenderen op een belangenverstrengeling heeft nu echter geleid tot een persbericht met een publieke aankondiging van een rechtzaak.
    Het is voor mij en voor vele anderen onbegrijpelijk dat dit gebeurt en dat een grote publieksgefinancierde organisatie als het RIVM zich tot de rechter wendt om op kosten van de belastingbetaler tegen een solitaire burger een rechtzaak te beginnen vanwege een volstrekt legitieme uitlating die haar niet welgevallig is.
    Dit dient de kwaliteit van de Nederlandse gezondheidszorg mijn inziens niet.

  • ,

    Artsen die richtlijnen voor medisch handelen opstellen zijn vatbaat voor beïnvloeding van de farmaceutische industrie als ze er banden mee hebben (rapport Inspectie, oktober 2009, www.igz.nl). Een voorbeeld: psychiaters van de DSM (Diagnostic and St...atistical Manuel of Mental Disorders), worden gesponsord door industrieën van geneesmiddelen voor mental disorders zoals ADHD (‘het drukke kind’) (www.dsm.org). Het voorstel voor een nieuwe DSM, DSM V, stelt de criteria voor de diagnose ADHD zo laag, dat veel kinderen deze diagnose krijgen, schrijft Godlee (BMJ 2010;340:c1266). Er zijn dus veel medicijnen nodig.
    De griepindustrie verdiende in 2008/2009 ook al miljoenen aan de vaccins tegen de Mexicaanse griep. Deskundigen met banden bij de industrie voorspelden een epidemie. Die bleef uit, een paar honderd miljoen van ons belastinggeld werd verspild (NRC Handelsblad 28 sept. 2009). Dat was misschien niet gebeurd bij openheid over de belangen. Die is er niet altijd. Als je vertelt dat deskundigen belangenverstrengeling hebben, kun je voor de rechter gedaagd worden, geïntimideerd worden. Het positieve is dat er duidelijkheid over belangenverstrengelingen komt.
    Even praktisch: ik ben 66 jaar maar doe niet mee aan de griepvaccinatie. In de geneeskunde geldt: ‘Primum est non nocere.’ Het belangrijkste is niet te beschadigen. Ik weet dat de onnodige griepprik bijwerkingen heeft.

    dr. Ger H Ritsema, Noordgouwe.

  • F.Oosterhuis

    waarnemend huisarts, Gendt

    Heb ik het nou goed begrepen uit de nieuwsreflex in mc 45 en heeft het RIVM/coll. Coutinho wel belangenverstrengeling(op zich niks mis mee), maar mag collega v.d. Linde dat niet zeggen? Onbegrijpelijk.

    Echter ook heel jammer dat hierdoor de discuss...ie over de zin en onzin van de griepprik ondergesneeuwd dreigt te raken.
    Als gewezen praktijkhoudend huisarts (vele griepprikken geadviseerd en gezet) en nu werkzaam in een instelling voor ggz, waar de advisering van preventieve geneeskunde mi nog nauwer luistert dan die voor de gezonde Nederlander, wil ik heel graag voor de volgende griepcampagne een deugdelijk advies en zo nodig onderzoek . Miquel Ekkelkamp wil en zegt het wel te kunnen doen, zie zijn column in mc 43.

  • Prof. dr. Rien Vermeulen

    neuroloog, Amsterdam

    Huisarts van der Linde wijst op belangenverstrengeling van Coutinho, directeur infectieziekten RIVM, bij de discussie over wel of niet vaccineren tegen griep. Het RIVM gaat daarom naar de rechter. Van der Linde zegt niets bijzonders, want onder arti...kelen van Coutinho kunnen wij lezen dat hij ‘çonflicts of interest’ heeft: Coutinho werkt voor het RIVM en voor de industrie waar vaccins worden geproduceerd. ‘Conflicts of interest’ of belangenverstrengelingen moeten aan redacties van tijdschriften worden gemeld. Lezers kunnen dan bij het beoordelen van de resultaten mee laten tellen dat de onderzoeker niet onafhankelijk was.

    In het Geneesmiddelenbulletin konden we een artikel lezen van auteurs zonder belangenverstrengeling: de conclusie van het artikel was dat de werkzaamheid van de jaarlijkse influenzavaccinatie voor ouderen en risicopatiënten niet valide is bewezen. Coutinho cs menen van wel. Het is nuttig dat van der Linde ons op de belangenverstrengeling wijst. De viroloog Osterhaus zei in een discussie met van der Linde in een TV programma van Pauw&Witteman dat er geen onderzoek met vaccins mogelijk is zonder de industrie. Het kamerlid René Leegte (VVD) is zelfs van mening dat in het algemeen objectieve wetenschap alleen door ‘de markt’ kan worden verricht. De (ex)politicus Terlouw reageerde op deze laatste opmerking met: wiens brood men eet, diens woord men spreekt (NRC Weekend 12 november 2011).

    Het RIVM gaat naar de rechter, de kosten worden door ons belastingbetalers gedragen. Van der Linde moet zich verdedigen wat hem geld gaat kosten hoe ook de afloop zal zijn. Zou het niet eerlijker zijn als het RIVM ( wij dus) ook de kosten die van der Linde moet maken betaalt? Nog beter is, dat het RIVM niet naar de rechter gaat en de discussie zoals het hoort buiten de rechtszaal voert.

 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.