Hogere mortaliteit na longoperatie op vrijdag
3 reactiesPatiënten hebben meer kans op complicaties na een longkankeroperatie op vrijdag. Het aantal operaties dat jaarlijks in een ziekenhuis wordt verricht, speelt hierbij geen rol. Dat blijkt uit onderzoek van Integraal Kankercentrum Nederland (IKNL) dat onlangs is gepubliceerd in European Journal for Cardio-Thoracic Surgery.
IKNL-onderzoeker Ronald Damhuis e.a. deden een data-onderzoek onder bijna 10.000 patiënten met een primair niet-kleincellig longkanker die tussen 2005 en 2010 een operatie ondergingen. De gemiddelde leeftijd was 65 jaar en ongeveer twee derde was man. Ongeveer driekwart van hen onderging een lobectomie, de andere uitgevoerde operaties waren het verwijderen van de linker- of rechterlong of het verwijderen van meerdere longkwabben.
De onderzoekers keken onder andere naar mortaliteit tot dertig dagen na de operatie en naar drie complicaties: empyeem of fistelvorming in de thorax en het opnieuw moeten opereren. Vervolgens voerden zij berekeningen uit om te kijken naar associaties tussen deze en andere parameters als leeftijd, geslacht, jaarlijks aantal uitgevoerde operaties in een ziekenhuis en de dag waarop de operatie plaatsvond.
Damhuis en zijn collega’s vonden dat de mortaliteit na een operatie op vrijdag 4 procent was. Een significant verschil met de 2,5 procent op andere doordeweekse dagen. Van de operaties vond 13 procent vond op vrijdag plaats. Het aantal longoperaties dat een ziekenhuis per jaar uitvoert blijkt geen verband te houden met het aantal complicaties.
De verhoogde kans op complicaties op vrijdag heeft vermoedelijk te maken met de kwaliteit van postoperatieve zorg in het weekend. Dit verband werd ook gelegd tijdens de bespreking van de studie van Damhuis tijdens een Europees congres voor longchirurgen afgelopen juni. Ook zijn er studies met een vergelijkbaar resultaat waarin deze relatie is gelegd.
Mariëlle van Aalst
Referentie doi: 10.1093/ejcts/ezu329
Lees ook:
- Minder sterfte na operatie op maandag
- Ziekenhuiszorg buiten kantooruren
- Meer ic-sterfte buiten kantooruren
N.J. Verberkmoes
cardiothoracaal chirurg, EINDHOVEN Nederland
Het causale verband heeft te maken met een mijns inziens logistiek / efficientie probleem. En wel te weten het beperkt aantal IC bedden in het ziekenhuis.
In veel ziekenhuizen zullen op vrijdag complexere casus geopereerd worden. In verband met verw...achtte langere IC duur. Deze patienten kunnen dan extra dagen op de IC verkoeveren, zonder dat ze op doordeweekse dagen, deze IC bedden bezet houden voor minder complexe casus die bijvoorbeeld maar 1 dag IC recovery nodig hebben. Indien bijvoorbeeld complexe casus op maandag worden geopereerd, kunnen op dinsdag EN woensdag geen relatief eenvoudigere casus geopereerd worden, die ook een IC bed nodig hebben voor hun post-operatieve fase.
Complexere chirurgie, kent over het algemeen een hogere post-operatieve mortaliteit.
C.M.A. Bruijninckx
chirurg, ROTTERDAM Nederland
Het is a eerder gesignaleerd dat 'grote' operaties, onder meer voor aneurysma aortae en colonoperaties, op vrijdag een hogere mortaliteit kennen. Als het daadwerkelijk niet te ontkennen valt, dienen deze ingrepen niet meer op vrijdag te geschieden of... de intensiteit van de postoperatieve follow-up in het weekend dient aanzienlijk verbeterd te worden. Vooralsnog laat ik mij geen grote operaties gepland op een vrijdag 'aansmeren'!
Bart Bruijn
Huisarts, STREEFKERK Nederland
Interessant en ik geef toe dat de mogelijke oorzaak wordt genoemd in het onderzoek.
Wat ik echter nergens kan vinden is of er mogelijk op vrijdag andere operaties worden geplanned dan op andere door-de-weekse dagen. Dat zou mogelijk een veel groter...e oorzaak kunnen zijn.