Hoe het zikavirus microcefalie veroorzaakt

Het zikavirus maakt gebruik van het RNA bindende eiwit MSI1, dat circuleert in de embryonale neurale stamcellen, om te kunnen repliceren en vervolgens microcefalie te voorzaken. Dat blijkt uit onderzoek van Pavithra Chavali e.a. gepubliceerd in Science.

Zij laten zien hoe het zikagenoom  het eiwit als het ware  ‘kaapt’. Is het virus eenmaal ‘binnen’, dan leggen tal van neurale stamcellen het loodje, hetgeen uiteindelijk leidt tot microcefalie.

Dat de aanwezigheid van het eiwit een noodzakelijke voorwaarde voor virusreplicatie is, blijkt uit het feit dat in cellen die geen MSI1 konden aanmaken dat proces significant minder plaatsvond, en dat er ook veel minder celdood optrad.

Dit alles wil overigens niet zeggen dat de pathogenese van neonatale microcefalie veroorzaakt door het zikavirus nu volledig is opgehelderd. Zo is nog volstrekt onduidelijk hoe het virus de placentabarrière kan passeren. 

Chavali e.a.  opperen de mogelijkheid dat het eiwit ook een rol vervult bij infecties met verwante flavivirussen (zoals dengue).  Verder nestelen ook het humane cytomegalovirus en rubella zich in het ontwikkelende foetale brein: mogelijk dat MSi1 ook hier een rol speelt bij replicatie of pathogenese.

P.L. Chavali et al., Science 10.1126/science.aam9243 (2017)