Laatste nieuws
kwaliteit

‘Het roer moet om’ wil deltaplan voor de zorg

Van politici worden duidelijke keuzes verwacht

5 reacties
Ton Borsboom/ANP Photo
Ton Borsboom/ANP Photo

De boodschap van het nieuwe manifest van actiegroep ‘Het roer moet om' is helder: politiek, zorgverleners, zorgverzekeraars en patiëntenverenigingen moeten samen een deltaplan voor de zorg opstellen 'waar iederéén achter staat’.

Vorige week kwamen de huisartsen achter ‘Het roer moet om’ met een nieuw manifest, dat toen dit nummer naar de drukker ging was ondertekend door 1101 werkers in de zorg en 228 sympathisanten. Het manifest is gericht aan politici die zich nu moeten uitspreken over hun plannen met de zorg, vinden Peter de Groof, Bart Meijman en Toosje Valkenburg, opstellers van het manifest, en twintig hotshots uit de zorg die het manifest mede ondertekenden. De politici moeten vooral ook aangeven waar ze op willen gaan bezuinigen in de komende regeerperiode.

‘Het roer moet om’ vindt dat de politieke partijen niet eerlijk zijn in hun verkiezingsprogramma’s. Meijman: ‘Er wordt te veel mooi weer gespeeld. Uiterst irritant vind ik dat er in vrijwel alle programma’s staat dat iedereen recht heeft op de beste zorg. Dat is pure taalinflatie en het is niet waar te maken. Zeg gewoon dat iedereen recht heeft op goede zorg – goed is goed genoeg. Met de belofte van de beste zorg werk je alleen maar zorgconsumentisme – patiënten die shoppen tot ze “de beste” zorg hebben gevonden – en irreële verwachtingen in de hand.’

Volgens Meijman moet duidelijker worden waar de politieke partijen op willen bezuinigen. ‘Tenzij ze het budget voor de zorg verhogen natuurlijk – daar ben ik persoonlijk een voorstander van. Nu lijkt het erop dat de partijen álles willen: én betere preventie én de nieuwste kankermedicijnen én overal protonencentra én veel hightech én dat mensen zolang mogelijk thuis wonen met ruim voldoende zorg én 24-uurs(eerstelijns)zorg. Dat kan niet, er moet worden geschrapt. De politiek moet beslissingen gaan nemen.’

De politiek heeft heel veel moeilijke taken afgeschoven naar de partijen in het veld

Ook huisarts Valkenburg vindt dat de politieke partijen nu eens moeten durven kiezen: ‘In de verkiezingsprogramma’s wordt nu de illusie gewekt dat álles kan. Maar daar is niet genoeg geld voor. De politiek moet durven zeggen dat bepaalde zorg de samenleving te veel kost; of dat nu geavanceerde kankerbehandelingen zijn of optimale zorg voor kwetsbare ouderen. Iedereen roept daar wat over, maar er is geen beleid. En niemand zegt er iets over, zeker nu in verkiezingstijd niet. Het zijn dan ook vaak politieke keuzes waar kiezers niet op zitten te wachten, omdat die – net als de politici – vaak alleen maar kijken naar wat het hun op korte termijn kost en niet wat het op langere termijn oplevert.’

Een uitwerking van de actiepunten vindt u in het manifest op de website van ‘Het roer moet om’: hetroermoetom.nu/oproep-politieke-partijen.html

Deltaplan

Het manifest van ‘Het roer moet om’ bevat naast de oproep aan de politiek tien actiepunten. De veranderingen moeten uit de politiek komen maar ook uit het veld, vinden de drie huisartsen. Valkenburg: ‘Het antwoord op die tien actiepunten is wat ons betreft dat er een deltaplan voor de zorg komt. Dat moet worden opgesteld door de politiek, zorgverleners, zorgverzekeraars en patiëntenverenigingen samen. Dat vind ik zelf eigenlijk de allerbelangrijkste conclusie van ons manifest.’

De Groof: ‘Op dit moment ontbreekt centrale regie, gebaseerd op een eenduidige visie. Dat komt doordat de politiek heel veel moeilijke taken heeft afgeschoven naar de partijen in het veld. Maar die stellen doorgaans hun eigen belang voorop in plaats van primair te kiezen voor het patiëntenbelang. Het is hoog tijd om een staatscommissie in te stellen die de zorg op de schop neemt en toekomstbestendig maakt. Door plannen te maken waar iederéén achter staat.’

Goede zorg is ook een kwestie van tijd en aandacht

In het deltaplan moeten duidelijke keuzes worden gemaakt voor de zorg, vinden de drie opstellers van het manifest. Keuzes over wat kán in de zorg, binnen het beschikbare budget. Meijman: ‘We hebben nu een goede zorg in Nederland, maar onder de bevolking en onder zorgprofessionals leeft de vraag of dat in de toekomst wel zo blijft. En of we alles wat kan en alles wat moet wel kunnen blijven betalen. “Het roer moet om” heeft enorm veel ideeën over wat er in dat plan moet komen te staan. Denk aan oplossingen voor de schaarste aan goedkope medicatie, de hoge prijzen van nieuwe geneesmiddelen, grenzen aan behandelen en wat zorg de burger maximaal mag kosten.’

Administratiedruk

Wat ze het allerliefst veranderd zien in de zorg is de veelheid aan wettelijke regels, richtlijnen en protocollen (punt 1 in het manifest). En vooral de daaruit voortvloeiende controledrift en administratiedruk. Meijman: ‘Er moet zoveel worden geadministreerd in het kader van kwaliteit dat het een serieuze bedreiging voor de zorg vormt. Dat is een bedreiging in tijd en motivatie; veel medewerkers in de zorg vinden dat ze aan het administreren zijn om het administreren en ze zien er de zin niet van in, terwijl het enorm veel werk is. Kwaliteit laat zich echt niet uitdrukken in indicatoren. Er wordt nu te veel gedacht in managementtermen, gericht op financiën, productie en efficiëntie. Daar hebben veel artsen, en nog meer verpleegkundigen en verzorgenden, last van. Er wordt te weinig bij stilgestaan dat goede zorg ook een kwestie is van tijd en aandacht.’

Valkenburg: ‘Die eindeloze controle geeft mij het gevoel dat ik mijn werk niet kan doen. Dat ze me als professional niet serieus nemen. Zodra er iets wordt bedacht om de kwaliteit te verbeteren, wordt er ook meteen een methode uitgedacht om te controleren of “we” het ook echt doen. Dat noemen wij nou georganiseerd wantrouwen en dat stoort me mateloos.’

Voor De Groof heeft ook punt 4 van het manifest topprioriteit. Hij vindt dat de zorg beter moet worden ingericht op kwetsbare patiënten, zoals ouderen en psychiatrische patiënten. ‘De zorg is goed ingericht voor mondige patiënten van 50 à 60 jaar. Maar de zorg voor kwetsbaardere patiënten – die zelf de regie over hun zorg niet goed kunnen voeren – verschraalt steeds verder. Dat raakt me als huisarts heel erg.’

Nerveus

Zou ‘de politiek’ nu ook iets gaan doen met het manifest? De Groof vreest van niet, zeker niet in verkiezingstijd. ‘Ik denk dat het eigen politieke belang van de verschillende politieke partijen te zwaar weegt en dat er te veel verschillen zijn in visie. Het succes van onze actiegroep “Het roer moet om” heeft aangetoond dat echte veranderingen van onderaf geïnitieerd moeten worden, pas dan gaan koepels, overheid en politiek bewegen.’

Meijman: ‘Ik denk dat de politiek wel een beetje nerveus wordt van dit manifest, vooral omdat het wordt gesteund door 21 kopstukken uit de zorgwereld. Ik denk dus dat ze ons manifest serieus gaan nemen. Maar het blijft politiek en dus zullen ze het spelletje slim spelen. Ik beticht ze niet van valsigheid hoor, ik ga uit van de oprechtheid van politici. Maar ze willen er gunstig uitkomen en minder gunstige onderwerpen uit de weg gaan – zeker in verkiezingstijd. Dus zullen ze zeggen dat “er nog lucht in de begroting voor zorg zit” en dat “er nog efficiëntieslagen te maken zijn”.’

‘Maar als ze slim zijn, omarmen ze het manifest’, zegt Valkenburg, ‘er staat niet zoveel in waar ze het niet mee eens kunnen zijn.’


meer lezen


en meer 'het roer moet om'

download dit artikel (pdf)

werk kwaliteit politiek Het roer moet om administratie Verkiezingen
  • Simone Paauw

    Simone Paauw deed de deeltijdopleiding journalistiek in Tilburg en werkt sinds 2008 als journalist bij Medisch Contact. Ze interviewt het liefst de ‘gewone arts’ met een bijzonder verhaal, bijvoorbeeld voor de rubriek Het Portret.  

Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • Henk-Jan Buijs

    Revalidatiearts

    Het stuk was me uit het hart gegrepen. Het is het sluipende rupsje-nooit-genoeg. Dat wij als artsen verantwoording moeten afleggen en zaken als diagnoses moeten vastleggen ( DBC/ DOT ) is normaal. Dat wij anno 2017 papierloos moeten gaan werken, h...oort er ook bij. Wij zijn als dokters redelijk goede secretaresses van ons zelf geworden. Dat wij dus ons naar het ZHS transparant dienen op te stellen : accoord. Dus zo goed als alles via de PC, want dat is veiliger dan papier en sneller…. Dat laatste geldt vooral voor de jongere collegae, maar daarover geen gezeur. En of het veiliger is en niet te hacken, weet ik ook niet. Je hoeft als “boef” in ieder geval niet meer live een ZHS in om een archiefkast te kraken… Je kan rustig van achter je PC proberen in te breken met de juiste code, zoals ook menig Bank ge- cyber-kraakt is. En Banken doen heel veel aan beveiliging.
    Wat mij beangstigd is dat elke keer wanneer “iets goed loopt “, iemand bij VWS of bij de ZKV op het idee komt omdat net even anders in te gaan richten. Blijkbaar heeft diegene daar tijd voor en helaas heeft het ZHS en de arts maar te volgen… Want als het niet precies tot 3 decimalen achter de komma is geregistreerd, krijg je niets uitbetaald of telt het consult niet mee in je mandje etc. etc.
    En terug kijkend naar mijn begintijd: ik besteed nu ongeveer 40 % aan administratie ,waar dat destijds hooguit 15-20 % was. En U snapt wel ten koste van wie dat is gegaan… Zij staan vaak centraal in alle discussies…

  • Hans van Santen

    hoofdredacteur Medisch Contact

    Geachte heer Zollinger, Het is terecht dat u ons attendeert op de vermelding van persoonlijke gegevens op de foto die is gebruikt bij het artikel ‘Het roer moet om’ wil deltaplan voor de zorg in Medisch Contact nr. 03 van dit jaar. Het betreft een fo...to van Ton Borsboom die in 2007 is gemaakt voor persbureau ANP. Voor klanten van deze dienst is de foto zonder verdere beperkingen te gebruiken. Dat neemt niet weg dat omgang met privacygevoelige gegevens uiterste zorgvuldigheid vereist en dat de Redactie van Medisch Contact de persoonsgegevens onleesbaar had moeten maken. Wij hebben ziekenhuis Rivierenland erop geattendeerd dat deze foto nog in omloop is.

  • Paul Zollinger

    orthopaedisch chirurg, Ziekenhuis Rivierenland, Tiel, Zennewijnen

    Goed signaal van Het Roer Moet Om; laat politici maar eens landen zoals collega Tom van 't Hek deze week bij Jinek suggereerde, zo vlak voor de verkiezingen. Heerlijk verfrissend om een goed gebekte insider Jesse Klaver eens van repliek te laten dien...en, die alleen maar verkiezingspropaganda aan het bedrijven was. Tom diende actiepunt 2 uit het manifest, door te stellen dat er maar eens " 'n hekje" om de uitgaven van de publieke middelen diende te worden gezet (sic!).

    Noot voor de redactie: de foto bij het artikel trok mijn aandacht, omdat ik het medisch dossier uit mijn ziekenhuis herken. Weliswaar is deze status uit 2004 en is de betrokken collega inmiddels met pensioen, maar het behandelde kind staat met naam, adres, aandoening en 06 nummer goed leesbaar in uw blad. De privacy van deze inmiddels volwassene is hiermee flink geschonden! Ook al heeft Ton Borsboom de fotografierechten, toch mag publicatie van een medisch dossier niet op deze wijze en wordt het medisch beroepsgeheim door een buitenstaander en MC geschonden.

  • dolf algra

    arts, mc blogger, commentator zorg en zekerheid, rotterdam

    Goed initiatief, maar niet goed genoeg.

    Helder signaal naar de politiek - ' hou op met mooi weer te spelen' . Zie punt 2. Kies. Ook de anti rook maatregelen - punt 10 - is lekker concreet. Daar kun je wat mee.

    Maar de andere acht punten - behalve m...isschien punt negen nog- vind ik te algemeen en te vaag geformuleerd. Allemaal wel invoelbaar en begrijpelijk, maar wat moet je er concreet mee ?

    Neem als voorbeeld nummer 1 over het georganiseerde wantrouwen en teveel bureaucratie. Iedereen voor, niemand tegen, maar wat concreet er aan te doen ? Dus de vraag opwerpen is haar ook zelf beantwoorden - in concrete behapbare brokken. Door het veld zelf.

    Het probleem zit hem ook in de laatste zin van het artikel - 'maar als ze slim zijn omarmen ze het manifest, zegt Valkenburg, er staat niet zo zoveel in waar ze het niet mee eens kunnen zijn'. Daar zit precies de makke en schiet het Manifest zich in zijn eigen voet. Halfbakken polder consensus. Hom noch kuit. En dat werd de politiek nu net verweten.

    Samen dapper voor de zorg is mooi, maar niet goed genoeg. Het veld zal zelf met harde voorstellen moeten komen, anders kan de politiek blijven shoppen en sprokkelen. En daar schieten we niet zoveel mee op.

    Kortom: dat kan en moet beter.

  • Anton Maes

    huisarts, Dieren

    Prima zo'n deltaplan. Vergeet niet dat drie van de 4 stelselwetten (Jeugdwet, Wmo-HV, Wlz) pas per 2015 zijn ingevoerd. En dat de 4e stelselwet, de Zvw, het 10jarig jubileum viert, maar wel onder druk staat (zie discussie hier en zie discussie Natio...naal Zorgfonds). Bij de stelselwijzigingen heeft de zorg in 2012 bij aantreden dit kabinet 32% (5,7 miljard) van de 17,7 miljard bezuinigingen voor haar rekening genomen. (Bron: Bruggen Slaan, regeerakkoord, 2012 pg 44 en 55). Bezuinigingen die met name gericht waren op de GGZ en in de care de thuiszorg, persoonlijke verzorging via gemeenten, intramurale AWBZ en afschaf Wtcg. Natuurlijk trekt dit een zware wissel op de situatie nu. Mondjesmaat zijn er een paar scherpe kantjes afgehaald (thuiszorg en recente 100 mln Wlz bvb). Inderdaad zijn alle partijen nu aan zet om zich uit te spreken. Niet alleen politiek, verzekeraars, burgers en aanbieders, maar juist ook de toezichthouders. Er is veel te winnen.

 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.