Herstel handfunctie na dwarslaesie

Amerikaanse chirurgen hebben bij een vanaf de nek verlamde patiënt de handfunctie enigszins kunnen herstellen. Dit deden zij door de niet meer functionerende handzenuwen in de arm te verbinden aan nog wel werkende zenuwen. Door de operatie kan de patiënt zichzelf weer voeden en een beetje schrijven, melden de artsen in een casestudie die door het Journal of Neurosurgery online is geplaatst. Het is volgens hen voor het eerst dat een dergelijke operatie is uitgevoerd.

Bij de 71-jarige patiënt was sprake van complete dwarslaesie op niveau C7, waardoor hij bijvoorbeeld nog wel zijn bovenarmen kon bewegen. Susan Mackinnon en collega’s maakten gebruik van deze nog werkzame zenuwverbindingen door in de arm van de patiënt een nog functionerende zenuw die voor de beweging van de elleboog zorgt, aan te sluiten op de zenuw die voor de pincetbeweging zorgt: zij verbonden de nervus brachialis aan de nervus anterior interosseus, een tak van de nervus medianus. Dit kan overigens zonder dat de functie van de nervus brachialis verloren gaat, melden de artsen.

Mackinnon en medewerkers opereerden met vergelijkbare technieken al eerder patiënten met beschadigde zenuwen in de arm en hebben de methode nu toegepast bij een patiënt die twee jaar eerder bij een motorongeluk een dwarslaesie had opgelopen. Hij werd aan iedere arm geopereerd en volgde daarna een intensieve fysiotherapie. Acht maanden na de ingrepen kon hij zijn rechterhand weer een beetje bewegen en twee maanden later ook zijn linkerhand.

Volgens Mackinnon doen de resultaten vermoeden dat het mogelijk niet nodig is om zo snel mogelijk na het ontstaan van een dwarslaesie patiënten te behandelen, wat wel het geval is bij perifere zenuwschade. Het verschil is dat de niet meer functionerende zenuwen bij een dwarslaesie verbonden blijven aan het ruggenmerg en zodoende gezond blijven. Daardoor lijkt er geen tijdlimiet te bestaan voor het opnieuw aansluiten van handzenuwen, aldus de auteurs.

Twan van Venrooij

J Neurosurg, online publicatie 15 mei (doi: 10.3171/2012.3.JNS12328): Nerve transfers for the restoration of hand function after spinal cord injury

Lees ook:

• Meer dwars-laesiepatiënten reïntegreren 
• Nederlandse artsen brengen gevoel terug in penis 
• Dwarslaesierevalidatie