Halvering van openstaande vacatures voor specialisten

De sterke vermindering van het absolute aantal vacatures is het gevolg van een verfijning van de onderzoeksmethode die het Capaciteitsorgaan hanteert. Alleen de aangeboden vacatures van de ‘echte’ werkgevers, de instellingen zelf, tellen voortaan mee. Bij het vergaren van de data worden vacatures bij uitzendbureaus, headhunters en detacheringsbureaus buiten beschouwing gelaten. Voorts tellen vacatures bij buitenlandse instellingen niet langer mee.

Signalen

Het CO liet in 2017 onderzoek doen naar het fenomeen dubbeltelling. Directe aanleiding was het grote aantal vacatures voor psychiaters en ‘signalen uit het veld’, aldus het Capaciteitsorgaan dat de data van openstaande banen laat verzamelen door vacaturesite Jobfeed. Uit het onderzoek bleek dat instellingen hun vacatures voor de meest gezochte specialisten vaak bij meerdere bureaus uitzetten en bovendien voor langere periodes. Dit zorgde voor een ‘vervuiling’ van de dataset, stelt het Capaciteitsorgaan vast. Voor de context: de Arbeidsmarktmonitor is ooit gelanceerd om de druk op de arbeidsmarkt in kaart te brengen. Als werkgevers hun vacatures uitzetten bij meerdere bureaus en bovendien langer ‘open’ laten staan, dan zegt dat mogelijk iets over de moeite die het kennelijk kost om vacatures te vervullen.

Het is overigens niet de eerste aanpassing van de onderzoeksmethode. Twee jaar geleden stapte het Capaciteitsorgaan over van een handmatige naar een digitale manier van tellen.

Door het filteren van de gegevens is het totale aantal vacatures voor specialisten en profielartsen gedaald van 2085 in het eerste kwartaal van 2017 naar 1046. Er lijken daardoor nu ook de helft minder basisartsen nodig: een behoefte van 1110 in het eerste kwartaal van 2017 tegen 522 nu. Voor aiossen zijn er nu 85 vacatures, tegen 132 in dezelfde periode vorig jaar. Met de daling van de aantallen vacatures is logischerwijs ook het aantal vacatures per 100 artsen van een beroepsgroep afgenomen. Voor artsen voor verstandelijk gehandicapten is dat nu 11,3 procent (was vorig kwartaal 21,3%), voor psychiaters 8,2 procent (was: 22,2%) en voor specialisten ouderengeneeskunde 5,9 procent (was: 16,4%).

Psychiaters

Het Capaciteitsorgaan noemt de verschillen ‘inderdaad groot’, maar zegt tegelijkertijd niet verrast te zijn. ‘Gezien de onderzoeken die we hebben laten doen, zat deze tendens erin. Deze nieuwe cijfers passen beter bij wat wij uit het veld horen’, zegt beleidsmedewerker Olivia Butterman van het Capaciteitsorgaan. ‘Psychiaters meldden ons dat we “te hoog” zaten met onze getallen’, voegt collega- beleidsmedewerker Tineke Zijlstra toe. ‘We hadden dit zelf nog onvoldoende in beeld.’ Butterman zegt dat het Capaciteitsorgaan ‘de tijd heeft genomen om de vacaturetelling eerst zorgvuldig te analyseren voordat we een wijziging invoeren’.

De vraag die zich opdringt is of deze uitkomsten nu wél in overeenstemming zijn met de huidige situatie op de arbeidsmarkt. Het Capaciteitsorgaan erkent: ‘Harde garanties zijn er niet.’ Zijlstra: ‘Maar wat we doen is keer op keer verbeterslagen maken. We zoeken bewust naar meerdere bronnen voor onze getallen.’

De Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie (NVvP) noemt het desgevraagd ‘fijn dat het nieuwe onderzoek aantoont dat het aantal vacatures lager is dan uit eerder onderzoek bleek’. Het voegt evenwel toe dat zich ‘dit in de dagelijkse praktijk echter niet direct terugvertaalt, de patiënten merken hier nog niet voldoende van. Er zijn nog steeds onvoldoende psychiaters voor de diensten en de caseload is enorm. Kortom, de aantallen tonen aan dat er minder vacatures zijn dan aanvankelijk aangenomen. Maar dit betekent niet dat daarmee ook de problemen direct zijn opgelost. Dit heeft de volle aandacht van de NVvP.’

Zie voor actuele vacatures medischcontactbanen.nl