GGZ Nederland ziet ruimte voor gebruik ROM-data

GGZ Nederland wil ROM-gegevens weer gedeeltelijk gebruiken. Volgens de organisatie van ggz-instellingen moet het mogelijk zijn voor ggz-professionals om de gegevens onderling te gebruiken ‘om van elkaar te leren’. Actiecomité ‘Stop benchmark met ROM’ is het hier niet mee eens.

Een groep psychiaters verzet zich sinds dit jaar tegen het aanleveren van behandelgegevens (via ROM; routine outcome monitoring) aan Stichting Benchmark GGZ (SBG). Die stichting verwerkt dergelijke gegevens om inzicht te krijgen in behandelresultaten, en verstrekt informatie hierover aan zorgaanbieders en zorgverzekeraars. Volgens het actiecomité ‘Stop benchmark met ROM’ voldoet de manier van werken kort samengevat niet aan privacyeisen, omdat patiënten niet altijd actief toestemming wordt gevraagd om hun (gepseudonimiseerde) behandelgegevens te benutten.

GGZ Nederland adviseerde ggz-professionals eerder dit jaar om de gegevens voorlopig niet meer aan te leveren aan SBG, maar is nu teruggekomen op dat advies. De organisatie zegt van mening te zijn dat het mogelijk moet zijn om de ROM-data gedeeltelijk wel te benutten, namelijk voor leren van elkaar en verbeteren binnen de beroepsgroep. De organisatie komt tot dat standpunt na het inwinnen van juridisch advies.

GGZ Nederland stelt voor dat zorgaanbieders de ROM-uitkomsten ‘naar een verwerker’ kunnen sturen, die de zorgaanbieder dan terugkoppeling geeft over de kwaliteit van zijn behandelingen. De behandelaar kan dan zijn resultaten met andere professionals bespreken en evalueren, in intervisiegroepen of ‘binnen daartoe georganiseerde kwaliteitsnetwerken’, aldus GGZ Nederland, om tot verbetering te komen.

Volgens GGZ Nederland is het juridisch toelaatbaar om dit te doen bij ‘veronderstelde toestemming’ van de patiënt. De organiseert raadt tegelijk de SBG aan als geschikte verwerker, en wil met de stichting om tafel om te praten over hoe dit geregeld kan worden, door bijvoorbeeld het opstellen van een modelovereenkomst die elke aanbieder met de stichting kan sluiten. Ook moeten er volgens GGZ Nederland ‘schotten’ komen tussen oude en nieuwe data, en tussen data van verschillende aanbieders.

Het gebruik van ROM-data voor zorginkoop en het kiezen van een behandelaar is nog te vroeg naar de smaak van GGZ Nederland. Dat moet onderwerp zijn binnen het overleg om een kwaliteitsinstituut voor de ggz op te richten, zoals verschillende ggz-partijen deze zomer afspraken.

Psychiater Cobie Groenendijk van actiecomité ‘Stop benchmark met ROM’ spreekt van ‘een coup’ en ‘alleingang’ van GGZ Nederland. Volgens haar zijn andere belangenorganisaties binnen de ggz nog niet overtuigd dat de ROM-gegevens in ieder geval gedeeltelijk weer kunnen worden gebruikt. Het comité is ook niet betrokken bij deze stap, aldus Groenendijk, en raadt psychiaters uit oogpunt van hun beroepsgeheim af om ROM-gegevens te versturen.

Er loopt nog een onderzoek van de Autoriteit Persoonsgegevens, die bekijkt of ROM-data als persoonsgegevens kunnen worden gezien en of de stichting wel aangewezen partij is om gegevens te verwerken. Wat psychiater Groenendijk betreft is het zaak eerst de uitkomst van dat onderzoek af te wachten. Ook overweegt het actiecomité om een rechtszaak te beginnen tegen ggz-instellingen die nog altijd ROM-data aanleveren. Volgens Groenendijk is een derde van de instellingen daarmee doorgegaan.

De Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie (NVvP) wordt door GGZ Nederland genoemd als een van de partijen die het eens is met het nieuwe standpunt. Maar de NVvP laat via een woordvoerder weten dat deze organisatie nog zijn eigen standpunt moet bepalen. Het NVvP-bestuur overlegt hier woensdag over. De Landelijke Vereniging van Vrijgevestigde Psychologen en Psychotherapeuten (LVVP) roept zijn leden alvast op om nog geen ROM-gegevens aan te leveren voor een benchmark. De LVVP wil eerst dat er meer duidelijkheid is hoe deze gegevens met gerichte toestemming van een patiënt kunnen worden verwerkt.